| Popis: |
Akıl, felsefenin ve kutsal dinlerin üzerinde önemle durdukları bir konudur. Felsefe, aklı düşünceler üretmek için düşünceye götüren bir araç olarak ele alırken, din onu bundan da öte imana götüren bir vasıta olarak görür. Akıl sözlükte; anlamak, bilmek, bilgiyi elde eden güç, birleştirmek, sığınmak gibi anlamlara gelir. Terim olarak ise, duyular aracılığı ile, ya da düşünme yolu ile bilme ve anlama şeklinde tanımlanabilir. Akıl, söz konusu olduğunda felsefede ilk akla gelen Sokrat (M.Ö. 469-399), sonra da Aristo (M.Ö. 384-322)'dur. Aristo aklı, doğuştan gelen pasif akıl ve sonradan kazanılan aktif akıl olarak iki kısımda ele alır. İslam filozofları değişik sınıflandırmalara tabi tuttukları aklı, özetle doğuştan ve sonradan edinilen akıl diye iki kısımda özetlenmiştir. Mutasavvıflar da bu bağlamda aklı meaş ve mead diye ikiye ayırırlar. Çalışmamızın ana teması, eğitim açısından Kur'an'a göre akıl olduğu için, aklın tanım ve sınıflandırmasına kısaca değinmekle yetindik ve onu Kur'an açısından incelemeyi esas aldık. İslam eğitiminin ana kaynağı Kur'an'ın aklı isim olarak değil de, fiil kalıbı, onun türevleri ve bunların fonksiyonları açısından ele alması manidardır. Yani Kur'an akla nicelik açısından değil, nitelik açısından bakarak, gördüğü işleve değer verir. Yüce Allah önce yaratttığı insana aklı vermesi ve sonra o akla vahiy ile öğretide bulunması çok önemlidir. Kur'an'da defalarca, "Aklınızı işletmiyor musunuz?" buyrulması ve "Aklını kullanmayanlara Allah'ın pislik yağdıracağının ifade edilmesi, aklın işletilmesine Kur'an'ın verdiği önemi gösterir. Muaz b. Cebel'in Yemen'deki halkın sorunlarının çözümünde, Kur'an ve Sünnetten sonra aklına müracaat edeceğini söyledikten sonra, Hz. Peygamber tarafından görev yerine tayin edilmesi, Hz. Muhammed'in aklı dini kaynaklardan biri olarak görmesidir diyebiliriz. Yukarıda anlamlarını özetle verdiğimiz aklın; lüb, nüha, hicr, hilm, mirra gibi akıl anlamına gelen türevleri ve bunlardan oluşan fonksiyonları bulunmaktadır. Aklın işler hale gelmesini sağlamak ve bunu siyasi erki elinde bulunduranların vatandaşlara, eğitimcilerin-öğreticilerin öğrencilere bir öğreti halinde sunmaları durumunda düşünen, üreten fert ve toplum oluşabilecektir. Bunun için eğitim aklı içerdiği bütün anlam, türev ve bunların fonksiyonları ile çalıştırmalıdır. Milletlerin gelişmesi, değişmesi ve ön plana çıkabilmeleri, aklını hür şekilde kullanan, kendisi ve dış dünyası üzerinde analiz ve sentez yapan, dolayısıyla yeni sonuçlara varan fertleri yetiştirmeye bağlıdır. Bunu yapacak olan da eğitimdir. İslam eğitiminin ana kaynağı Kur'an, bunu istemekte ve eğitim yolu ile aklın çalıştırılmasını emretmektedir. AbstractWisdom is a subject that philosophy and holy religions give deeply importance to. Philosophy regards wisdom as means that leads to thought to produce thought, but religion, above all, regards wisdom as a means that leads to belief. Wisdom, in a dictionary, means to comprehend, to know, the ability acquiring the knowledge, to cambine and shelter. But as a wond meaninig it can be defined as "comprehension" by means of senser or using the way of thinking. When wisdom is in question the one that comes to one's mind is undaubtedly Aristo. He handles this concept in two parts as passive intelligence coming from the bith and active intelligence acquired by time. The wisdom in which the Islamic philosophers have classi fied variably, in brief, can be summed up as the one by birth and the one acquived by time. And also, Islamic mystics classify wisdom as meaş and mead as the main content of our studny is wisdom according to Korân in terms of education, we've partly mentioned about the definition of wisdom and its classification. We've put it aside for now to be studied on later on account of Korân. That Korân, which is the main source of Islamic education, handles wisdom not as a purename but in terms of a verb and its derivations and also functiens is something abligatory.That's to say, looking at wisdom not in terms of quantity but interms of qualiy, Korân gives value to the function that wisdom itself carries out. That supreme God first gives what he created, human, wisdom then reveals to that wisdom is very important. Moreover that in the ayaths revealed both in Mekke and Medine command human to use his mind Express that using mind is indefinite time period on accant of time. In Korân in many places and many time, that this question is asked Won't you use your mind? And God gives, trouble those who don't use their minds shows us howmuch Korân gives importance to use one's mind. After sayirg that he will consulton his mind after Korân and Sunnet to sohre Muaz b. Cebel's the porblems of people in Yemen, being appointed to his post by the prophet Muhammed shaws the prophet Muhammed considers wisdom as one of the religious sources. Wisdom, whose meanings are stated above briefly, has derivatiens such as lüb, nüha, hicr, hilm, mira and functions that are formed by those derivations. If effect is presented as tenets by politicians to patriots, by educators to learners, thinking and producing people end also society will be formed. Education must be applied with all meanings of wisdom, its derivations and their functions. That nations develop, change and take the lead among the other nations in civilization race, depends on bringing up people using their minds fredy analyzing and synthesizeing on himself and his outer world, accordingly reaching new consequences. What will do this is education Korân which is the main source of Islamic education orders wisdom to be used through education. |
