| Popis: |
Amaç: Çalışmada İstanbul ilinde yayılış gösteren kene türlerinin ortaya konarak literatürün güncellenmesi, saptanan kenelerin türlere göre mevsimsel ve alansal yoğunluklarının belirlenmesi ve oluşturdukları güncel halk ve hayvan sağlığı risklerinin ortaya konması amaçlanmıştır. Yöntem: İstanbul ilinin sınırları içinde belirlenen kırsal, ormanlık ve şehir içindeki park-bahçe gibi alanlarda 2021 yaz ve erken sonbahar (orman yangınları nedeni ile uygulanan yasaklardan dolayı ağustos ayında saha çalışması yapılamamıştır) boyunca her ay düzenli olarak pusucu keneler için bayraklama, avcı keneler için aktif gözlem yöntemleri ile keneler toplanmıştır. Toplanan keneler, yer (koordinat), tarih, sayı vb. bilgiler kaydedilerek tüpler içine alınmış ve Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Temel Sağlık Bilimleri Laboratuvarına canlı olarak getirilmiştir. Tür tanımlamaları, tür anahtarlarına ilişkin literatürler kullanılarak stereomikroskop altında morfolojik özelliklerine göre yapılmıştır. Bulgular: Sahadan toplanan kenelerin; %85,39 Ixodes ricinus %13,62 Haemaphysalis parva %0,49 Hyalomma aegyptium %0,25 Haemaphysalis inermis ve %0,25 Rhipicephalus sanguineus türlerinde olduğu belirlenmiştir. Türlerin saptandığı odaklara ait yayılış ve yoğunluk haritası oluşturulmuştur. Sonuç: 2007`de İstanbul bölgesinde yapılan çalışmada baskın tür olan Ixodes ricinus’un halen aynı bölgede yaygınlığını koruduğu görülmektedir. Çalışmamızda Haemaphysalis cinsine ait kene türlerinin toplam kene popülasyonu içinde belirgin bir artış gösterdiği saptanmıştır. Benzer şekilde, 2018 senesinde yapılan saha taramasının yer aldığı bir tez çalışmasında da İstanbul bölgesinde Haemaphisalis türüne ait kenelerin oranındaki artış bildirilmiştir. Çalışmamızda sahada tanımlanan kenelerden Ixodes ricinus’un halk sağlığı ve hayvan sağlığı açısından taşıdığı Lyme bulaştırma riski, Rhipicephalus sanguineus’un başlıca Babesia canis ve Ehrlichia canis taşıma riski bilinmektedir. Oransal olarak artış gösteren Haemaphysalis türlerinin de insan ve hayvanlara Babesia türleri, Coxiella burnetii aktarma riski bulunmaktadır. Haemaphysalis inermis’in laboratuvar ortamında kene ensefalitini bulaştırdığı da saptanmıştır. Çalışmamızda güncel olarak saptanan ve yayılışları değ |
