| Popis: |
Günümüz dünyasında Türkiye’nin halen aktif olarak temas, iş birliği ve dayanışma içinde olduğu ve yakın ilişkileri Osmanlı Devleti dönemine kadar uzanan müttefiki Amerika Bileşik Devletleri ile münasebetlerde zaman zaman gerginlikler ve sıkıntılar yaşanmaktadır. Hem ilişkiler tarihinde hem de hâlihazırda belirli dönemlerde çeşitli vesilelerle ittifakın kuvvetlendiği gözlenirken, kimi zaman da çıkan krizler ve problemler sebebi ile ilişkiler zedelenmektedir. Bu krizler ve problemler, Türkiye’de kamuoyu tarafından dönem dönem farklı reaksiyonların gösterilmesine yol açmaktadır. Bu reaksiyonların çeşitli dönemlerde ve farklı kesimler tarafından kısmen tutarsızlık gösteriyor olması elbette bir takım değişkenlere yorulabilmektedir. Birçok alanda işbirliği ve karşılıklı dayanışma içinde olan Türkiye ve Amerika’nın ikili ilişkilerinin seyri, Türkiye açısından oldukça büyük önem arz etmektedir, zira bu ilişkilerde yaşanan aksaklıklar ve sorunlar, Türkiye’nin özellikle dış politikası olmak üzere, ekonomik ve askeri politikaları, ticari politikaları, sosyal politikaları ve iç politikaları bağlamında olumsuz sonuçlar doğurmaktadır. Bunların yanı sıra Amerika ile ilişkiler Türkiye’deki siyaseti de ikiye bölmüştür. Bir kesim Amerika Birleşik Devletleri’nin Türkiye için ezeli ve ebedi bir dost ile kadim bir müttefik olduğunu savunarak bu ittifakı sağlamlaştırmak üzere politikalar formüle etme çabasındayken, diğer bir kesim ise ABD’yi faşist, baskıcı, çıkarcı ve ülkelerin iç işlerine müdahaleci bir siyaset yürütmek ile suçlayarak kati suretle ABD’den bağımsız politikalar yürütmenin gerekliliğini savunmaktadır. Bu şartlar altında ve çeşitli görüşler çerçevesinde farklı bakış açılarının doğru ve yanlış yönlerini tespit etmek ancak tecrübe ve bilimle, tarihten ders almakla mümkün olabilir. Bu bağlamda, bu çalışma Türk-Amerikan ilişkilerinin en yoğun seyrettiği Soğuk Savaş dönemi süresince Türkiye’de Amerikan karşıtlığına yol açan sorun ve krizleri analiz ederek ve bu sayede Türkiye’de dönem dönem tırmanışa geçen Amerikan karşıtlığını yani diğer bir değişle anti-Amerikanizmi ağırlıklı olarak basınyayın araçları ve Meclis tutanakları aracılığı ile analiz ederek, Türk-Amerikan ilişkilerine ışık tutmayı ve bu ittifakın Türkiye için olumlu ve olumsuz yönlerini ortaya koymayı hedeflemektedir. Bu sayede Amerika Birleşik Devletleri ile olan ittifaka günümüzde ve gelecekte nasıl yaklaşılmasının Türkiye açısından daha verimli politikalar üretmeye yardımcı olacağı açısından fikir vermeyi amaçlamaktadır. Son olarak da bu çalışma ile Türkiye’deki farklı politik kesimlerin bu karşıtlığa dair duruşlarının belirginleştirilmesine ve hangi kesim ya da kesimlerin Amerikan karşıtlığından güç aldığının ortaya konulmasına çalışılacaktır. In today's world, tensions and difficulties are experienced at times in relations with its ally, the United States of America, with which Turkey is still in active contact, cooperation and solidarity and whose close relations date back to the Ottoman Empire. While it has been observed that the alliance has been strengthened on various occasions both in the history of relations and currently in certain periods, relations are sometimes damaged due to crises and problems. These crises and problems cause different reactions among the public in Turkey from time to time. The fact that these reactions are partially inconsistent in different periods and in different sections of society can of course be attributed to a number of variables. The course of bilateral relations between Turkey and the United States, which are in cooperation and mutual solidarity in many fields, is of great importance for Turkey, because the disruptions and problems experienced in these relations have negative consequences in terms of Turkey's economic and military policies, commercial policies, domestic policies and especially foreign policies. In addition; relations with America have divided politics in Turkey into two. While one part argues that the United States of America is an eternal friend and an ancient ally for Turkey, and tries to formulate policies to strengthen this alliance, the other supports that the USA carries out a fascist, oppressive, self-interested and interventionist policy in the domestic affairs of the countries so strictly defends the necessity of implementing policies independent from the USA. Determining the right and wrong aspects of different perspectives under these conditions and various views can only be possible with experience, science and by learning lessons from history. In this respect, this study analyzes the problems and crises that led to anti-Americanism in Turkey during the Cold War period, when Turkish-American relations were at their peak, and by this means, the antiAmericanism which has been on the rise in Turkey from time to time, has been especially discussed. It aims to shed light on Turkish-American relations and to reveal the positive and negative aspects of this alliance for Turkey by analyzing it through media and parliamentary records. In this way, it aims to give an idea about what sort of an approach to the present alliance with the United States of America will help produce more efficient policies for Turkey in the future. Ultimately, through this study, it will be tried to clarify the attitudes of different political groups in Turkey towards this opposition and to reveal which section or sections of society gain strength from anti-Americanism. |
