Popis: |
17 Ekim 2003 tarihinde UNESCO’nun 32. Genel Konferansı sırasında imzalanan Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi, somut olmayan kültürel mirasın korunmasını temel ilke olarak benimsemesinin yanı sıra mirasın yaşayabilirliğini güvence altına alıp, kimlik saptaması, belgeleme, araştırma, muhafaza edip kuşaktan kuşağa aktararak kültürel mirasın canlandırılmasını içermektedir. Somut olmayan kültürel zenginlikler, Balkanların merkezi konumunda olan ve yarım asrı aşkın bir süre zarfında Türk hâkimiyetinde kalarak zengin bir tarihi mirasa ev sahipliği yapan Üsküp şehrinde de canlılığını muhafaza etmektedir. Ancak küreselleşme ve sanayileşmenin, toplumların birtakım kültürel değerlerin üzerinde olumsuz etki yaratması kendini her geçen gün hissettirmektedir. Üsküp’teki somut olmayan Türk kültürel mirası üzerine yapılan bu çalışmada tespiti yapılan kültürel unsurlar toplamda üç ana başlık ve kırk iki alt başlıktan oluşmaktadır. Bu başlıklar içerisinde Üsküp Türkleri tarafından muhafaza edilip, canlı tutulan kültürel miras unsurları Somut Olmayan Kültürel Miras sözleşmesi açısından değerlendirilip incelenmiştir. Çalışmada öncelikle araştırma ve inceleme yöntemleri ile ilgili kısa bilgi verildikten sonra araştırma alanı hakkında genel bilgilere yer verilmiştir. Ardından Üsküp’teki somut olmayan Türk kültürel mirası bölümünde Üsküp Türklerine ait sözlü gelenekler ve anlatımlar; görsel sanatlar; toplumsal uygulamalar, ritüeller ve şölenler; doğa ve evrenle ilgili bilgi ve uygulamalar ile Üsküp’te el sanatları geleneğine yer verilmiştir. Çalışma, Üsküp yöresinde incelenen somut olmayan kültürler unsurların önemine değinip var olan kültürel değerlerin yaşatılarak aktarılması, unutulmaya yüz tutmuş kültürel değerlerin ise gün yüzüne çıkarılmasını amaçlamıştır. Çalışma sırasında tespit edilen veriler tasnif edilmiş, sentez yapılmış ve yorumlaması yapılarak çalışmaya aktarılmıştır. Elde edilen verilerin belgelenmesi, arşivlenerek gelecek kuşaklara aktarılması suretiyle Üsküp ve çevresi dikkate alındığında bir Türk millî mirası anlayışını oluşturmak açısından önem arz etmektedir. The Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage, signed on 17 October 2003 during the 32nd General Conference of UNESCO, adopts the safeguarding of intangible cultural heritage as a guiding principle, and alongside with ensuring the viability of the heritage, its identification, documentation, research, and preservation, it also encompasses its revival through the transfer of the cultural heritage from generation to generation. The intangible cultural richness also preserves its vitality in the city of Skopje, which is in the center of the Balkans and hosts a rich historical heritage after having been under Turkish rule for more than half a century. However, the negative effects of globalization and industrialization on a number of cultural values of societies make themselves felt every passing day. The cultural elements identified in this study on the intangible Turkish cultural heritage in Skopje are presented under three main chapters and forty-two subchapters. The cultural heritage elements preserved and kept alive by the Skopje Turks were evaluated and examined within these chapters from the standpoint of the Intangible Cultural Heritage Convention. The study initially provides brief information about the research and examination methods, and then gives general information regarding the research area. Then, in the section about the intangible Turkish cultural heritage in Skopje, space is given to: the oral traditions and narratives of Skopje Turks; visual arts; social practices, rituals and feasts; knowledge and practices related to nature and the universe, and the tradition of handicrafts in Skopje. The aim of the study was to convey and keep alive the existing cultural values by mentioning the importance of the intangible cultural elements examined in the Skopje region, and to bring the forgotten cultural values to light. The data identified in the course of the study was classified, synthesized and interpreted, and then transferred to the study. Documenting the data obtained and transferring it to future generations by archiving it is important in terms of generating understanding of the Turkish national heritage in Skopje and its surroundings. |