| Popis: |
Bu araştırmanın amacı, replikli öğretimin otizm spektrum bozukluğu olan bireylerin karşılıklı konuşma becerileri kazanmalarına etkisini ölçmektir. Araştırmaya yaşları 4-7 arasında değişen OSB tanısı almış 4 çocuk katılmıştır. Bu araştırmada tek denekli araştırma modellerinden katılımcılar arası yoklama denemeli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Araştırmada etkililik için başlama düzeyi, aralıklı yoklama, öğretim, genelleme ve izleme verileri toplanmıştır. Araştırma sonunda etkililik amaçları doğrultusunda ulaşılan veriler grafikle gösterilerek analiz edilmiştir. Genelleme verileri ön test - son test uygulaması şeklinde ölçülmüş ve bulgular görsel olarak sunulmuştur. Ayrıca ebeveynlerin ve öğretmenlerin araştırmanın sosyal geçerliğine ilişkin görüşleri araştırma sonrasında yarı yapılandırılmış görüşme formları aracılığıyla toplanmış ve analiz edilmiştir. Araştırmaya dâhil edilen çocukların önemli günlerde çekilen fotoğrafları ve bu fotoğraflarla ilgili üç sözcükten oluşan replikleri belirlenmiştir. Öğretim oturumlarında kullanılmak üzere tablet bilgisayara önceden yüklenmiş olan StoryCreator® uygulaması vasıtasıyla mevcut fotoğraflar yüklenip bir fotoğraf albümü oluşturulmuş ve her fotoğraf için belirlenmiş replikler sesli olarak kaydedilmiştir. Öğretim oturumlarında ölçüt karşılandıktan sonra replikler son sözcükten başlayarak sistematik bir şekilde silikleştirilmiştir. Öğretim oturumları tamamlandıktan sonra aynı araç seti ile farklı ortamlarda farklı kişiler ile genelleme oturumları düzenlenmiştir. Araştırmanın tamamlanmasından sonra fotoğraf albümü hakkında karşılıklı konuşma becerilerinin denekler tarafından ne düzeyde kullanıldığını belirleyebilmek için ikinci, dördüncü ve altıncı haftalarda izleme oturumları düzenlenmiştir. ii Araştırma bulgularına göre, araştırmaya katılan deneklerin replikli öğretim uygulaması ile sözlü iletişim kurma becerisini edindikleri; farklı ortam ve kişilere genelledikleri tespit edilmiştir. Ayrıca katılımcıların edindikleri beceriyi iki, dört ve altı hafta sonra da sürdürdükleri tespit edilmiştir. Ayrıca denekler tarafından öğretimi yapılan repliklerin dışında yeni ifadelerin de kullanıldığı kaydedilmiştir. Araştırma sonunda sosyal geçerlik verilerinden elde edilen bulgulara göre replikli öğretimin çocukların iletişim becerilerini arttırmada etkili olduğuna dair görüşler alınmıştır. Buna ek olarak, bu uygulama ile kazanılan becerilerin çocuklar tarafından farklı ortamlarda farklı kişiler ile de kullanıldığı bildirilmiştir. The aim of the study is to measure the effect of scripting on acquiring conversation skills of individuals with autism spectrum disorder. Four kids aged between 4 and 7 participated in the study. As one of the single subject designs, multiple probe design across participants was used in this study. The effectiveness data were gathered from baseline, probes, intervention, generalization and maintenance sessions. Effectiveness data were analyzed and presented in tables and figures. Generalization data were collected as pretest and posttest procedure and reflected on figures. Targeting the participants’ parents and trainers, the social validity data were collected through semi-structured interview questions prepared by the researcher at the end of the study. The photographs of the children included in the study taken on important occasions and their three/four word scripts related with these photographs were determined. The existing photos were uploaded to the pre-loaded StoryCreator® application to be used in the teaching sessions and the pre-determined scripts were recorded vocally. In the teaching sessions, upon reaching the criterion, the scripts were systematically faded starting from the last word. After the teaching sessions were completed, generalization sessions were held with different people in different environments with the same photograph album. Following the completion of the study, follow-up sessions were held in the second, fourth and sixth weeks in order to determine the level of conversation skills about the photographs was used by the subjects. iv According to the findings of the research, it was found that the subjects participating in the study acquired the ability to interact verbally with the application of scripting and it was also found that the subjects could generalize acquired skills to different environments and people. Moreover, it was determined that the participants continued their skills after two, four and six weeks. It was also noted that new expressions were used in addition to the scripts taught by the subjects. At the end of the study, according to the findings obtained from the social validity data, opinions were taken that the scripting was effective in increasing the communication skills of children. Furthermore, it has been reported that the skills acquired through this application have been used by children in different environments with different people. |
