| Popis: |
Ovo istraživanje je usmereno naispitivanje majčinog odnosa (razrešen/nerazrešen) prema detetovoj dijagnozicerebralne paralize. Utvrđivano je na koji načinsu stresori (funkcionalni status deteta,kumulativni stres i depresivnost majke), kao istrategije porodičnog prevladavanja stresa istrategije reagovanja na averzivne emocijedeteta povezani sa majčinim odnosom premadetetovoj dijagnozi i kakav je uticaj dužinevremena u suočavanju sa detetovomdijagnozom.Koncept razrešenja je zasnovan nateoriji afektivne vezanosti i podrazumevamajčino emotivno i kognitivno prihvatanjedetetovog stanja (Pianta & Marvin, 1993).Teorijski okvir rada predstavlja Modelporodične rezilijentnosti, regulacije iprilagođavanja (McCubbin & McCubbin,1996), po kome se porodica smatrarezilijentnom kada neku nedaću koja ju jezadesila uspešno prevladava. U skladu sa timmodelom, postavljen je i proveravan model kojiposmatra odnos između stresora i majčinograzrešenja. Majčino razrešenje se po tommodelu sagledava kao ključni pokazateljrezilijentnosti.Uzorak u istraživanju je činilo 100 majkičija deca imaju dijagnostikovanu cerebralnuparalizu, a uzrasta su od 2 do 7 godina.Primenjen je neeksperimentalni korelacioninacrt, koji je sproveden primenom intervjua iupitničke baterije.Majčin odnos prema dijagnozi jeispitivan uz pomoć Intervjua o reagovanju nadijagnozu (Pianta & Marvin, 1992a). Upitničkubateriju su činili: Funkcionalni status deteta(Stein & Jessop, 1991), Lista životnih događajai promena u porodici (McCubbin, Patterson, &Wilson,1983), Skala depresivnosti (Novović,Biro i Nedimović, 2009), Skala odnosa porodiceprema krizi (McCubbin, Olson, & Larsen,1981) i Skala roditeljskih reakcija na averzivneemocije deteta (Fabes, Eisenberg, & Bernzweig,1990).U istraživanju je 59% majki pokazalorazrešen odnos prema detetovoj dijagnozicerebralne paralize. Majke koje su bile podvišim nivoima stresa (čija su deca lošijegfunkcionalnog statusa, sa više doživljenihstresogenih životnih događaja i sa izraženijomdepresivnošću) su češće bile nerazrešene uodnosu prema detetovoj dijagnozi. Nisuustanovljene razlike između razrešenih inerazrešenih majki u odnosu na korišćeneporodične strategije za prevladavanje stresa i uodnosu na reagovanje na averzivne emocijedeteta. Kao značajni prediktori statusarazrešenja su se pokazali funkcionalni statusdeteta i depresivnost majke. Institucionalnapodrška, jedna od porodičnih strategija zaprevladavanje stresa, se izdvojila kao značajnamoderatorska varijabla između funkcionalnogstatusa i razrešenja majke. Porodične strategijeprevladavanja stresa nisu pokazale moderatorskiuticaj na odnos između kumulativnog stresa,proteklog vremena u suočavanju sa detetovomdijagnozom i razrešenosti majke.Rezultati sprovedenog istraživanja nudebrojne kliničke implikacije, kao i preporuke zapraktičnu delatnost kliničkih psihologa. |
