| Popis: |
Giriş ve Amaç: Enterekoklar sağlık bakımı ilişkili enfeksiyon etkenleri arasında önemli bir yer tutmaktadır. Yaygın olarak kullanılan antibiyotiklere karşı yapısal olarak var olan ve sonradan kazanılan direnç özellikleri enterekokları daha da sorunlu mikroorganizmalar durumuna sokmuştur. Gelişen en önemli direnç vankomisin direncidir. Vankomisine dirençli enterokokların (VRE) neden olduğu enfeksiyonlarda tedavi zordur ve tedavide kullanılabilecek antibiyotik sayısı da sınırlıdır. Literatürde erişkin yoğun bakım ve hemodiyaliz ünitelerinde VRE kolonizasyon ve enfeksiyonlarının pek çok çalışma olduğu görülmektedir. Ancak yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde (YYBÜ) yapılmış çalışma sayısı oldukça azdır. Enfeksiyonlara karşı oldukça hassas ve savunmasız olan bu grupta enfeksiyonların oluşmadan önlenebilmesi uzun süreli yoğun bakım yatışlarını ve antibiyotik kullanımını azaltacaktır. Bu çalışma ile yenidoğan yoğun bakım ünitesinde izlenen bebeklerde VRE kolonizasyonu ve enfeksiyonu açısından risk faktörlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal metod: Çalışma retrospektif olgu-kontrol çalışması şeklinde yapılmıştır. Çalışmada arşiv taraması yapıldığı için örneklem büyüklüğü hesabı yapılmamıştır. 01.01.2015-31.12.2020 tarihleri arasında hastanemiz YYBÜ’nde herhangi bir nedenle yatan preterm ve term 0-30 günlük bebekler çalışmaya dahil edilmiştir. Perirektal sürüntü kültürü alınmış olan hastalardan VRE pozitif tespit edilenler hasta, negatif tespit edilip hasta grubuyla eşleştirilenler kontrol grubuna dahil edilmiştir. Perirektal sürüntü kültürü alınmamış olanlar, 01.01.2015-31.12.2020 tarihleri arasında ADÜ Yenidoğan YBÜ’de yatmamış hastalar, çalışma kapsamına alınan tarihler arasında 30 günden büyük olan hastalar çalışmaya dahil edilmemiştir. Bulgular: Çalışmaya 23’ü (%42,6) kız, 31’i (%57,4) erkek olmak üzere toplamda 54 bebek dahil edilmiştir. Bebeklerin takvim yaşı ortancası 35,0 (24,0-41,0) gün, doğum ağırlığı ortancası 2445,0 (570,0-3555) gram olarak bulunmuştur. Bebeklerin ortanca yatış süresinin 13,5 (0,0-566,0) gün, ortanca total parenteral beslenme süresinin 1,0 (0,0-135,0) gün, ortanca ventilatörde takip süresinin 0,5 (0,0-147,0) gün olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca bebeklerin yatışının ortanca 6,0’ncı (1,0-91,0) gününde VRE pozitif olduğu görülmüştür. Bebeklerin kültürlerindeki üremeler değerlendirildiğinde, 6’sında (%11,1) kan, 2’sinde (%3,7) idrar ve 3’ünde (%5,6) trakeal aspirat kültüründe diğer patojenler tespit edilmiştir. VRE’nin sadece 1 (%1,9) kültürde etken olduğu saptanmıştır. Bebeklerin 18’inin (%33,4) yatış tanısı prematürite, 9’unun (%17,1) solunum sıkıntısı, 8’inin (%14,9) ise hiperbilirubinemi olduğu görülmüştür. Bebeklere en sık uygulanan antibiyotiklerin sırasıyla amikasin (%50,0), ampisilin (%50,0), vankomisin (%27,8) olduğu görülmüştür. VRE pozitif ve negatif olan hastalar karşılaştırıldığında hastaların takvim yaşı, doğum ağırlığı, cinsiyeti, ventilatörde takip ve yatış süreleri, total parenteral beslenme ve yatış süreleri, altta yatan hastalık, geçirilmiş abdominal cerrahi, kateter ve orogastrik ve nazogastrik sonda varlığı, diğer kültürlerinde üremelerin tipi ve varlığı ve kullanılan antibiyotiklerin tipi açısından anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Tartışma ve Sonuç: VRE kolonizasyonu ve enfeksiyonu açısından risk faktörlerinin saptanması alınacak tedbirlerin tespiti açısından önem taşımaktadır. Literatür incelendiğinde hastanede yatış süresinin, antibiyotik kullanımının, kateter varlığının VRE kolonizasyonu açısından risk faktörü olduğu görülmektedir. Bizim çalışmamızda literatür ile uyumlu sonuçlar bulunmamış ve hastanede yatış süresinin, antibiyotik kullanımının, kateter varlığının VRE kolonizasyonu açısından risk oluşturmadığı tespit edilmiştir. Çalışmamızda bu risk faktörleri ile VRE kolonizasyonu arasında literatür ile uyumlu bir şekilde anlamlı bir ilişkinin saptanmamasının çalışmamızdaki hastane yatış süresinin düşük olmasına bağlı olabileceği düşünülmüştür. Çalışmamızda bulunan sonuç, düşük hastane yatış süresinin VRE kolonizasyonu risk faktörlerinin etkilerini azalttığını düşündürmektedir. Introduction and Aim: Enterococci occupy an important place among the infectious agents. Structurally existing and acquired resistance properties against commonly used antibiotics have made enterococci even more problematic microorganisms. The most important developing resistance is vancomycin resistance. Infections caused by vancomycin-resistant enterococci (VRE) are difficult to treat and the number of antibiotics that can be used in the treatment is limited. In the literature, it is seen that there are many studies of VRE colonization and infections in adult intensive care and hemodialysis units. However, the number of studies conducted in neonatal intensive care units (NICUs) is very low. In this group, which is very sensitive and vulnerable to infections, preventing infections before they occur will reduce long-term intensive care hospitalizations and antibiotic use. The aim of this study was to determine the risk factors for VRE colonization and infection in infants followed in the neonatal intensive care unit. Material Method: The study was conducted as a retrospective case-control study. In the study, the sample size was not calculated because the archive was scanned. Between 01.01.2015 and 31.12.2020, preterm and term 0-30 days old infants hospitalized in the NICU of our hospital for any reason were included in the study. Among the patients whose perirectal swab culture was taken, those who were found to be positive for VRE were included in the patient group, and those who were found negative and matched with the patient group were included in the control group. Those who did not have a perirectal swab culture, patients who were not hospitalized in Adnan Menderes University Neonatal ICU between 01.01.2015-31.12.2020, patients who were older than 30 days were not included in the study. Results: A total of 54 infants, 23 (42.6%) female and 31 (57.4%) male, were included in the study. The median age of the infants was 35.0 (24.0-41.0) days, the median birth weight was found to be 2445.0 (570.0-3555) grams. The median hospitalization duration of the infants xi was 13.5 (0.0-566.0) days, the median total parenteral nutrition duration was 1.0 (0.0-135.0) days, and the median follow-up duration on ventilator was 0.5 (0.0-147) days were determined. In addition, it was observed that the infants were VRE positive on the median 6.0 (1.0-91.0) day of hospitalization. VRE growth was detected in 6 (11.1%) blood cultures, 2 (3.7%) urine cultures, and 3 (5.6%) tracheal aspirate cultures from infants. In addition, it was determined that VRE was grown in only 1 (1.9%) culture. It was observed that 18 (33.4%) of the infants were hospitalized with prematurity, 9 (17.1%) were hospitalized with respiratory distress, and 8 (14.9%) were hospitalized with hyperbilirubinemia. The most commonly administered antibiotics to infants were amikacin (50.0%), ampicillin (50.0%), and vancomycin (27.8%), respectively. Discussion and Conclusion: Detection of risk factors for VRE colonization and infection is important in terms of determining the measures to be taken. In the literature, length of hospital stay, antibiotic use, and the presence of a catheter were found to be risk factors for VRE. In our study, results were not compatible with the literature and it was determined that the length of hospital stay, antibiotic use, and the presence of a catheter did not pose a risk for VRE colonization. In the Aydın study, it was thought that the lack of a significant relationship between these risk factors and VRE colonization, in line with the literature, may be due to the low length of hospital stay in our study. The result found in the Aydın study suggests that the low length of hospital stay reduces the effects of VRE colonization risk factors. İÇİNDEKİLER TEŞEKKÜR i SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ v ŞEKİLLER DİZİNİ vi TABLOLAR DİZİNİ vii ÖZET viii ABSTRACT x 1. GİRİŞ 1 2. HASTANE ENFEKSİYONU 2 2.1. Hastane Enfeksiyonu Nedir? 2 2.2. Hastane Enfeksiyonları’nda Risk Faktörleri 4 2.3. Hastane Enfeksiyonlarının Önemi 5 2.4. Hastane Enfeksiyonu Türleri 6 2.4.1. Cerrahi Bölge Enfeksiyonu 6 2.4.2. Primer Kan Dolaşımı Enfeksiyonları 7 2.4.3. Üriner Sistem Enfeksiyonu 7 2.4.4. Kemik ve Eklem Enfeksiyonu 7 2.4.5. Kardiyovasküler Sistem Enfeksiyonu 7 2.4.6. Santral Sinir Sistemi Enfeksiyonu 7 2.4.7. Göz, Kulak, Burun, Boğaz ve Ağız Enfeksiyonları 8 2.4.8. Gastrointestinal Sistem Enfeksiyonu 8 2.4.9. Alt Solunum Yolları Enfeksiyonu 8 2.4.10. Genital Sistem Enfeksiyonları 8 2.4.11. Deri ve Yumuşak Doku Enfeksiyonu 8 2.4.12. Sistemik Enfeksiyon 8 2.5. Bulaş Yolları 8 2.5.1 Standart Önlemler 9 2.5.2. Bulaşma Yoluna Yönelik Önlemler 10 2.5.2.1. Temas önlemleri 10 2.5.2.2. Damlacık önlemleri 10 2.5.2.3. Hava yolu önlemleri 11 3. ENTEROKOKLAR 13 3.1. Tarihçe 13 3.2. Mikrobiyolojik Özellikler 13 3.3. Görünüm ve Boyanma Özelliği 13 3.4. Sınıflandırma 14 3.5. Epidemiyoloji 15 3.6. Enterokokların Neden Olduğu Enfeksiyonlar 16 3.6.1. Üriner Sistem Enfeksiyonları 16 3.6.2. Kateter İlişkili Bakteriyemi 17 3.6.3. Endokardit 17 3.6.4. İntraabdominal ve Pelvik Enfeksiyonlar 18 3.6.5. Yara ve Yumuşak Doku Enfeksiyonları 18 3.6.6. Menenjit 18 3.6.7. Solunum Yolu Enfeksiyonları 19 3.6.8. Neonatal Sepsis 19 3.7. VRE Kolonizasyonunun ve Enfeksiyonunun Önemi 20 3.8. Enterokoklarda Antibiyotik Direnci 21 3.8.1. İntrensek Direnç 21 3.8.2. Kazanılmış Direnç 22 3.9. VRE Enfekiyonu/Kolonizasyonu İçin Risk Faktörleri 23 3.9.1. Hastaya Ait Faktörler 23 3.9.2. Hastaneye Ait Faktörler 23 3.9.3. Antimikrobiklerle İlgili Risk Faktörleri 23 3.10. VRE’den Korunma ve Kontrol Önlemleri 23 3.10.1. Uygun Vankomisin Kullanımı 24 3.10.2. Eğitim Programı 25 3.10.3. Mikrobiyoloji Laboratuvarının Rolü 26 3.10.4. Kontrol Önlemlerinin Uygulanması 27 3.11. Enterokok Enfeksiyonlarında Tedavi 28 3.12. Sürveyans Kültürleri 28 3.13. Gastrointestinal Kolonizasyonun Eradikasyonu 29 4. MATERYAL VE YÖNTEM 30 5. BULGULAR 32 6. TARTIŞMA 37 7.SONUÇ VE ÖNERİLER 40 KAYNAKLAR 41 EKLER 46 ÖZGEÇMİŞ 50 |
