Μουσική, ταυτότητα και πολιτική στις Ταινίες δρόμου: Βαλκανιζατέρ (1997) και Ας περιμένουν οι γυναίκες (1998): μία εθνομουσικολογική προσέγγιση

Autor: Kotaras Panagiotis
Jazyk: Greek, Modern (1453-)<br />Greek
Rok vydání: 2022
Předmět:
Popis: Η παρούσα εργασία αφορά στον τομέα της πολιτισμικής ανθρωπολογίας και της εθνομουσικολογίας. Βασικό αντικείμενο της εργασίας αποτελεί η σύνδεση της μουσικής, της ταυτότητας και της πολιτικής σε δύο Ταινίες δρόμου Βαλκανιζατέρ (1997) και Ας περιμένουν οι γυναίκες (1998). Η φιλμική αφήγηση και η μουσική αναλύονται σε συνάρτηση με τις πολιτικές συγκυρίες της δεκαετίας 1990, που καθορίζουν το πολιτισμικό περιβάλλον των δύο ταινιών και τις πολιτισμικές ταυτότητες των ηρώων. Τέτοιες συγκυρίες είναι : η διακυβέρνηση της Ελλάδας από το κόμμα ΠΑΣΟΚ, τα οικονομικά και πολιτικά σκάνδαλα, τα πελατειακά δίκτυα, τα μετεμφυλιακά κατάλοιπα, οι αντιθετικές δυναμικές μεταξύ 'δεξιάς-αντιδεξιάς' / 'δύσης-ανατολής' - 'φιλελευθερισμού/σοσιαλισμού', το πολιτικό αδιέξοδο των φιλελεύθερων δημοκρατιών, η κατάρρευση των σοσιαλιστικών καθεστώτων και η 'φιλελευθεροποίησή τους'. Ταυτόχρονα, αναδεικνύονται και κοινωνικά φαινόμενα όπως: οι υλικές εκφάνσεις της καθημερινότητας των μικρών και μεσαίων κοινωνικών στρωμάτων, ο καταναλωτισμός, η επιτέλεση έμφυλων στερεοτυπικών ρόλων, οι κοινωνικές και ταξικές αντιθέσεις και η επαναδιαπραγμάτευση της εθνικής ταυτότητας. Μέσα από τη μουσική επένδυση των δύο ταινιών αποκαλύπτονται οι σχέσεις μεταξύ μουσικής, ταυτότητας, πολιτικής, και η κυκλοφορία των πολιτισμικών δικτύων. Κατα αυτόν τον τρόπο, οι δύο ταινίες αναδεικνύουν στοιχεία όπως: α) το υποπολιτισμικό φαινόμενο των 'σκυλάδικων' τραγουδιών, που συνδέουν την ανάδειξή τους ως δημοφιλές είδος, με την αναρρίχηση του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία (1980 κι έπειτα) και τον καταναλωτισμό, ενώ επηρεάζονται από στοιχεία της μουσικής παράδοσης των Ρομά και των διεθνών δημοφιλών ειδών ροκ και jazz, β) η βαλκανική μουσική παράδοση στη Βόρεια Ελλάδα και τη Βουλγαρία με κοινό παρονομαστή τους Ρομά μουσικούς, γ) η ροκ και η jazz, ως αντίδραση στο κομμουνιστικό καθεστώς και ως στοιχείο ενορχήστρωσης της ελληνικής δημοφιλούς μουσικής, εν είδει παγκοσμιοποίησης του πολιτισμικού κεφαλαίου και δ) πρωτότυπες fusion συνθέσεις με βάσεις στο βαλκανικό, το jazz και το ροκ ιδίωμα. Προκειμένου να γίνει συστηματικότερη η ανάλυση των ταινιών, ορίζω το γενικό οπλοστάσιο της εργασίας, μέσω τριών θεωρητικών κεφαλαίων γύρω από τις θεωρητικές προσεγγίσεις της μουσικής στον κινηματογράφο, του είδους των Ταινιών δρόμου και της κατηγοριποίησης των εποχών του Ελληνικού Κινηματογράφου. This paper concerns the field of cultural anthropology and ethnomusicology. The main object of the work is the connection of music, identity and politics in two Road movies Balkanizater (1997) and Let the women wait (1998). The film narrative and music are analyzed in relation to the political circumstances of the 1990s, which determine the cultural environment of the two films and the cultural identities of the heroes. Such circumstances are: the governance of Greece by the PASOK party, the economic and political scandals, the clientelist networks, the greek post-civil war remnants, the oppositional dynamics in politics between 'right-anti - right' / 'West-East' - 'liberalism/socialism', the political deadlock of the liberal democracies, the collapse of the socialist regimes and their 'liberalization'. At the same time, social phenomena are analyzed such as: the material manifestations of the everyday life of the small and medium social classes, consumerism, the performance of gender stereotypical roles, social and class contradictions and the renegotiation national identity. Through the soundtrack of the two films the relationships between music, identity, politics, and the circulation of cultural networks are revealed. In this way, the two films highlight elements such as: a) the subcultural phenomenon of 'skyladika' songs, which link their emergence as a popular genre, with PASOK's rise to power (1980 onwards) and consumerism, while they are influenced by elements of the Roma musical tradition and popular rock and jazz genres, B) the Balkan musical tradition in northern Greece and Bulgaria with Romani musicians as a common denominator, C) rock and jazz music genres, as a reaction to the communist regime and as an elemental orchestration in the Greek popular music in particular of globalization of cultural 'market' and D) original fusion compositions based on Balkan, jazz and rock idiom. In order to make the analysis of films more systematic, I define the general arsenal of work, through three theoretical chapters with the theoretical approaches of music in cinema, the genre of the Road Movies and the categorization of the eras of Greek cinema.
Databáze: OpenAIRE