Popis: |
U ovom radu istražuje se problem odnosa nemačke umetničke balade prema novovekovnim estetičkim konceptima. Tokom razvojne istorije žanra, od druge polovine 18. veka do danas, balada pokazuje sklonost ka tematizovanju pitanja umetnosti i umetnika, odnosno, u skladu sa konceptom lepih umetnosti, dominantnim gotovo do polovine 20. veka, reflektuje pitanje odnosa umetnosti i stvarnosti i ulogu lepote u njima. U osnovi balade je tragičan doživljaj, sudbinski slom ili smrt, odnosno jedan ili niz nesrećnih, najčešće neobjašnjenih i neobjašnjivih događaja, koji vode tragičnom gubitku života ili ideala koji život čine vrednim življenja. Uz nelepe i stresne, bolne, strahotne i tragične događaje, lepo i lepota, u ljudskom liku ili u umetničkoj tvorevini, zauzimaju centralno mesto u velikom broju balada. Upravo je to ishodište ovog istraživanja: činjenica da lepota i lepo u nemačkoj umetničkoj baladi u relativno dugom trajanju žanra stoje rame uz rame sa tragedijom ljudske egzistencije. Otud je glavni cilj rada je da se utvrdi otkud lepo uz tragično, otkud lepo u tragičnom, a centralno pitanje koje rad postavlja: kakav se koncept lepote u nemačkoj umetničkoj baladi suprotstavlja ili pretpostavlja tragičnom ljudskom postojanju na zemlji? Budući da se u baladi lepo pojavljuje i kao estetska i kao etička kategorija, pretpostavka ovog rada je da ne postoji jedinstveni estetski koncept koji balada favorizuje, nego da se koncept menja sa ukusom vremena. Sa tačke gledišta dijahronije, moguće zapravo govoriti o konceptima lepote u baladi i to u direktnoj vezi sa estetičkim stanovištem autora ili njegove epohe, odnosno, još šire, sa konceptom stvarnosti, podrazumevanom metafizičkom, idealističkom, materijalističkom, egzistencijalističkom ili drugim koncepcijama čovekovog bitisanja u svetu. Drugo poglavlje ovog rada posvećeno je teorijskom i istorijskom određenju balade kao književne vrste, a na osnovu dosadašnjih istraživanja koja su krajem 20. veka dobila novi zamah. Predočeni su zaključci žive diskusije o dometima i izražajnim mogućnostima balade, koja je tekla paralelno sa tradicijom baladeskne produkcije. U skladu sa modelom Hartmuta Laufhitea iz 1991, kako ga je 2006. godine pojasnio i dopunio Srdan Bogosavljević, u okvirima ovog istraživanja baladu razumemo kao... This doctoral dissertation examines the relation of German artistic ballads to the modern aesthetic concepts. During the historical development of the genre, starting from the second half of the 18th century up until modern day, ballad tends to make the art and artist the subject of discussion. In accordance with the concept of the fine arts, which was dominant roughly until the middle of the 20th century, ballad reflects the relation of art to reality, as well as the role of beauty in them both individually. Ballad, as a genre, is based on a tragic experience, turn of the destiny or death, one or a whole string of unfortunate, mostly unexplained and unexplainable events that lead to the tragic loss of life or an ideal which makes life worth of living. Aside from unpleasant, stressful, painful, dreadful and tragic events, beauty and the beautiful – in human form or in a work of art – take the central place in numerous ballads. That is the starting point of this research: the fact that beauty and the beautiful in German artistic ballads stand side by side with the tragedy of human existence. Thus, the main objective of this research is to determine how beauty can be found in tragedy, how that which is beautiful can accompany that which is tragic. The main question of this work is, which concept of beauty does German ballad confront or presuppose to the tragic human existence on earth? Considering the fact that beauty in ballad appears as an aesthetic and ethic category, the hypothesis of this research is that there is no unique aesthetic concept favored in ballad, but rather that the concept changes according to contemporary taste. From the perspective of diachrony, it is possible to speak about the concepts of beauty in ballad, which are directly related to the aesthetic point of view of the author and the time period in which he or she lived, or even considered more broadly – to the concept of reality, the implied metaphysical, idealistic, existential, and materialistic or other concepts of human existence in the world. The second chapter of this work focuses on the theoretical and historical consideration of ballad as a literary genre, based on previous research, which received a fresh impetus at the end of the 20th century. Conclusions are presented from the... |