Popis: |
Inleiding Het vak Onderzoek en Ontwerpen (O&O, Technasium), in het voortgezet onderwijs, kent een product en een proceskant. Leerlingen werken projectmatig aan actuele wetenschappelijke en technologische opdrachten van echte bedrijven. De uitkomst is het product. De proceskant richt zich op de competentieontwikkeling van de leerling. Bij O&O leren leerlingen reflecteren op, door stichting Technasium beschreven, vakoverstijgende competenties. Een vakoverstijgende competentie wordt gedefinieerd als een in een bepaalde context verworven competentie die in een andere context kan worden toegepast; bijvoorbeeld samenwerken of presenteren (Peschar, 2004). O&O maakt gebruik van het pedagogische model Probleemgestuurd Onderwijs (PGO). Leerlingen leren, binnen PGO, door actief aan de slag te gaan met betekenisvolle activiteiten (Hmelo-Silver, 2004). Binnen PGO verschuift de rol van kennisoverdrager naar facilitator, wat veeleisend kan zijn voor de docent (Stentoft, 2017). Van docenten wordt verwacht dat zij de controle over zowel product als proces overdragen aan leerlingen (Wilkie, 2004). Daarvoor moeten docenten leerlingen coachen bij hun reflectieproces (Stentoft, 2017). Onderzoeksvragen Het begeleiden van het reflectieproces bij leerlingen kent ten minste twee problemen. Ten eerste hebben veel O&O docenten eigen methodes ontwikkeld om het leren reflecteren op vakoverstijgende competenties vorm te geven. Tot nu toe zijn er weinig richtlijnen vanuit de stichting Technasium. Ten tweede geven docenten vaak naast O&O nog een ander mono-vak, waarbij ze niet gewend zijn om naast het product ook het proces te begeleiden. Als facilitators moeten O&O docenten dus een nieuwe balans vinden om zowel proces als product te coachen. Als er geen duidelijk beeld is van de benodigde ondersteuning, dan kan het moeilijk zijn om op een efficiënte en systematische manier het aanleren van vakoverstijgende competenties vorm te geven (Ackermans, Rusman, Nadolski, Brand-Gruwel, & Specht, 2021). Deze studie inventariseert de huidige situatie van reflecteren op vakoverstijgende competenties door leerlingen binnen Technasium. De onderzoeksvragen zijn: Op welke wijze wordt op dit moment gereflecteerd op vakoverstijgende competenties binnen verschillende Technasia? Welke persoonlijke leervragen hebben O&O docenten met betrekking tot het begeleiden van het reflectieproces van leerlingen? |