Přispěvatelé: |
Kacprzak, Andrzej, Gońda, Marcin, Kudlińska-Chróścicka, Iwona, Uniwersytet Rzeszowski, Instytut Nauk Socjologicznych, Krystyna Leśniak-Moczuk – dr hab., prof. UR, pracuje w Instytucie Nauk Socjologicznych na Uniwersytecie Rzeszowskim. Autorka 409 publikacji (w tym 12 książek, 220 artykułów naukowych i 177 publicystycznych). W strukturach uczelni pełniła funkcje członka Rady Wydziału, pełnomocnika dziekana, zastępcy dyrektora instytutu, prodziekana wydziału, rektora uczelni niepublicznej. Od 2020 roku jest członkiem Senatu Uniwersytetu Rzeszowskiego. Kreatorka wydarzeń naukowych i kulturalno-społecznych w skali lokalnej i krajowej. Zainicjowała ruch społeczny Krystyn na Podkarpaciu. Działacz społeczny w kilkunastu stowarzyszeniach i radach. Charakterystycznym rysem jej postawy naukowej było dążenie do wiązania wiedzy z aktywnością społeczną, inspirowaniem działań w obszarze kultury, promowaniem obywatelskiego zaangażowania, praca nad projektami zmierzającymi do upodmiotowienia aktorów społecznych ulokowanych w obszarze badań naukowych. |
Popis: |
W tradycyjnym społeczeństwie staropanieństwo stygmatyzowało kobiety pozostające bez więzów małżeńskich, które były zmuszone walczyć z upokarzającym je stereotypowym obrazem osoby skazanej na samotność z powodu braku zainteresowania ze strony mężczyzn. Postęp cywilizacyjny powoduje, że singielstwo staje się wyborem, w coraz mniejszym stopniu pejoratywnie postrzeganym przez opinię publiczną. Kobiety bezżenne przewyższają płeć męską poziomem wykształcenia i dochodów, co pozwala im na nabywanie i posiadanie dóbr materialnych, swobodne korzystanie z czasu wolnego i samorealizację w sferze publicznej. Celem artykułu jest ukazanie ewolucji statusu od starej panny do singielki w perspektywie opinii publicznej i oceny singielek. Na podstawie badań empirycznych w województwie podkarpackim zweryfikowano tezę, że ewolucja postrzegania kobiet niewchodzących w związki małżeńskie oraz ich osiągnięcia zawodowe, warunki bytowe, aktywności społeczne i samopoczucie zależą od typu środowiska zamieszkania. Singielki z miasta wojewódzkiego osiągnęły wyższy poziom kariery zawodowej, wykazują większy udział w życiu publicznym, kulturalnym i towarzyskim, lepszą aktywność turystyczno- -wypoczynkową i sportową w stosunku do mieszkających w mieście powiatowym i na wsi. Singielki w środowisku wiejskim są pod największym pręgierzem opinii i komentarzy ze strony rodziny, środowisk zawodowych i kręgów towarzyskich, a przyczyny staropanieństwa wynikają u nich z braku kontaktów i z cech osobistych. Uzasadnienia środowiskowego nie ma jedynie postrzeganie przez singielki zalet i korzyści życia bez stałego związku, a także trudności i obciążeń wynikających z prowadzenia jednoosobowych gospodarstw domowych. |