Kışlık Buğday Genotiplerinin Türkiye’ de Kök Çürüklüğü Etmeni Fusarium culmorum’a Karşı Dayanıklılığı’nın Belirlenmesi

Autor: Abdelfattah Adnan Dababat, Gül Erginbaş Orakcı, Alexey Morgounov
Rok vydání: 2018
Předmět:
Zdroj: Volume: 4, Issue: 2 193-202
Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi
ISSN: 2149-8245
Popis: Thedryland root rot (foot/crown) caused by Fusarium spp. attacks cerealsespecially wheat and causes severe yield loss by reducing both grain quantityand quality. Among those Fusarium species attacking wheat crop is the Fusarium culmorum species which has beenreported as the main crown rot causal agent in Turkey. Unfortunately,up-to-date, there is only some wheat genotypes with partial resistant toFusarium spp. Therefore, this study was carried out to find new sources ofresistance in diverse wheat genotypes to limit the damage caused by Fusariumdisease. In this study, a total of 141genotypes and breeding lines were obtained from 19 different countries,provided via the International Winter Wheat Improvement Program (IWWIP) andscreened for their resistance reactions to a local isolate of Fusarium culmorum under three differentenvironmental conditions (growth room, greenhouse and field) in Turkey in 2012.The best performed genotypes in terms of resistant were then rescreened in 2013for data validation. Out of the 141 phenotyped wheat genotypes, 17 genotypes(12 %) ranked as moderately resistant (MR) at seedling and/or adult growthstage. The genotypes from Mexico seemed to have adult plant resistant ratherthan seedling resistance which was higher in the USA genotypes. Winter breadwheats PATWIN YR5 and TAST/SPRW//ZAR/5/YUANDONG3/4/PPB8-68/CHRC/3/PYN//TAM101/AMIGO which possess high level of resistance seem promising forbreeding for foot rot.
Kuru alankök (kökboğazı/dip) çürüklükleri’ne neden olan Fusarium türleri tahıllaraözellikle buğdaya zarar vermekte, tane sayı ve kalitesini azaltarak önemliverim kaybına neden olmaktadır. Türkiye’de kök çürüklüğü hastalık etmeniFusarium türleri içinde buğday bitkisine zarar veren başlıca etmen olarak raporedilen tür Fusarium culmorum’dur.Maalesef, günümüze kadar Fusarium türlerine karşı sadece birkaç kısmi dayanıklıbuğday genotipi bulunmuştur. Bu nedenle, bu çalışma Fusarium hastalığının nedenolduğu zararı sınırlandırmak amacıyla çeşitli buğday genotiplerinde yenidayanıklılık kaynaklarının bulunması amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada,Uluslararası Kışlık Buğday Geliştirme Programı (IWWIP) aracılığıyla 19 farklıÜlke’den toplam 141 ıslah materyali (hat ve çeşit) sağlanmıştır ve Türkiye’de 3farklı ortamda (büyütme odası,sera, tarla) yerel izolat Fusarium culmorum’a karşı dayanıklılıklarının belirlenmesi amacıyla2012 yılında test edilmiştir. Dayanıklılık bakımından en iyi performansıgösteren genotipler verilerin doğrulanması amacıyla 2013 yılında tekrar testedilmiştir. Fenotiplendirme yapılan 141 genotip içinden toplam materyalin %12’lik kısmını oluşturan 17 genotip fide ve/veya yetişkin dönemde orta dayanıklıolarak gruplandırılmıştır. Meksika kaynaklı genotipler, fide dayanıklılığı dahafazla gösteren Amerika kaynaklı genotiplerin aksine yetişkin dönemdayanıklılığı göstermiştir. Yüksek dayanıklılık gösteren kışlık buğdaylarPATWIN YR5 ve TAST/SPRW//ZAR/5/YUANDONG3/4/PPB8-68/CHRC/3/PYN//TAM101/AMIGO kök çürüklüğü’ ne karşı ıslahta ümitvarolarak görülmektedir.
Databáze: OpenAIRE