DEPREMLE BAŞA ÇIKMA STRATEJİLERİNE KÜLTÜREL BİR YAKLAŞIM: TÜRK HALK ŞİİRLERİ VE MEMORATLARI ÖRNEKLERİ
| Autor: | Hülya Çevirme |
|---|---|
| Rok vydání: | 2020 |
| Předmět: | |
| Zdroj: | Volume: 13, Issue: 31 1073-1087 Motif Akademi Halkbilimi Dergisi |
| ISSN: | 1308-4445 |
| DOI: | 10.12981/mahder.764467 |
| Popis: | Bu çalışmanın amacı; depremin sosyal ve psikolojik boyutunun arka planlarından biri olan kültürel boyutun, depremle baş etme stratejileri arasında tartışılmasını sağlamak ve deprem eğitiminde bu kültürel boyutun kullanılmasını önermektedir. Çalışmada doküman incelemesi yöntemi kullanılmış, betimsel analizle yorumlanmıştır. Araştırmanın sonucunda Türk halk şiirleri ve memoratlarının depremle ilgili doğaüstü, mistik, geleneksel inanç ve düşünceler barındırdıkları görülmüştür. Halk şiiri ve memoratlarda bulunan en yoğun inanç ve düşünce ise depremin nedeninin Allah ve kader olduğudur. Bu anlatılarda depreme ilişkin olumlu kültürel boyut; halk şiirlerinde birlik ve beraberlik mesajlarının verilmesi ve dayanışma geleneğinin yüceltilmesidir. Olumsuz kültürel boyut ise depremin din, gelenek ve göreneğe aykırı davrananlar yüzünden verilen bir ceza olduğu inancının bulunmuş olmasıdır. Buna ek olarak deprem sürecinde oluşan toplumsal ve politik ayrışmalar da olumsuz kültürel bir boyut olarak yorumlanmıştır. İncelenen şiir ve memoratlarda depremle başa çıkma stratejisine uygun söylemlerin olup olmadığına bakıldığında ise sosyal destek arayışı, suçlayıcı/çaresizlik ve kaderci başa çıkma yaklaşımlarının Türk halk şiirlerinde ve memoratlarında en çok ifade edilen söylem olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçtan hareketle depremin kültürel boyutunun bilinen baş etme stratejilerine ek bir strateji olarak kabul edilmesi ve “kültürel bellek statejisi” adıyla tanımlanmasının tartışılması gerekmektedir. Bu amaçla da depremle ilgili inanç ve düşüncelerin folklor bilimciler tarafından öncelikle derlenmesinin gerekliliğini savunulmaktadır. Çalışmanın ikincil önerisi ise deprem riskinin bulunduğu öncelikli alanlarda okuryazarlığın daha düşük olduğu kırsal yerlerde, halkın belleğinde bulunan depremle ilgili yanlış inanç, davranış ve bilgilerin açığa çıkarılması ve bilimsel bilgi ve düşüncelerle karşılaştırmalı olarak yer değiştirmesini sağlayacak disiplinler arası bilimsel çalışma ve uygulamalarla, süreklilik gösteren yaygın eğitimler verilmesidir. The aim of this study is to ensure that the cultural dimension discussed among the strategies to cope with the earthquake and to propose the use of this cultural dimension in earthquake education. The documents of the study consist of Turkish folk poems and memorates. In the study, document analysis method, one of the qualitative data collection methods, was used; the data were interpreted with information obtained from descriptive analysis. As a result of the research, it has been observed that Turkish folk poems and memorates have supernatural, mystical, traditional beliefs and thoughts about earthquake. The positive cultural dimension related to the earthquake that is folk poems and in memorates is that unity and solidarity and glorify of the solidarity tradition. On the other hand, the negative cultural dimension is the belief that the earthquake is a punishment due to people violated the religion, tradition and custom. In addition, the social and political disintegrations that occurred during the earthquake were also interpreted as a negative cultural dimension. From this point of view, it is suggested that the cultural dimension of the earthquake is considered as an additional strategy in addition to the known coping strategies and is defined “cultural memory strategy”. |
| Databáze: | OpenAIRE |
| Externí odkaz: |
|