Safedî’nin keşfü’l-esrâr ve Ebû Hayyân’ın el-Bahrü’l-muhîtİsimli tefsirlerindeki kıraat farklılıklarının kur’ân’ın yorumlanmasına katkısı

Autor: KIZILASLAN, İshak
Přispěvatelé: Kızılaslan İ.
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2022
Předmět:
Zdroj: Volume: 10, Issue: 2 377-394
Dergiabant
ISSN: 2148-0494
Popis: Hz. Peygamber’in “yedi harf ruhsatı” olarak bilinen müsaadesine dayalı kıraat farklılıkları tamamı ile nakle dayalı bir rivâyet ilmi olarak ilm-i kıraatin ortaya çıkması ile neticelenmiştir. Memlûk dönemi, özellikle hicrî 7-10. yüzyıllar arası, tefsir, kıraat ve diğer İslâmî ilimlerin gelişimi açısından İslam tarihinin en parlak dönemlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Nitekim Moğolların Bağdat'ı işgali ve Endülüs'ün haçlı seferlerine (Reconquista) maruz kalması nedeniyle Ebû Abdillah el-Kurtubî (ö. 671/1273) ve Ebû Hayyân el-Endülûsî (ö. 745/1344) gibi meşhur müfessirler bu dönemde Memlûk saltanatına sığınmak zorunda kalmışlardır. Ayrıca İzzeddîn b. Abdüsselâm (ö. 660/1262), İbnü'l-Müneyyir el-İskenderî (ö. 682/1284), Takiyyüddin ibn Teymiyye (ö. 728/1284), Şemsüddîn ez-Zehebî (ö. 728/1328), İbnü'l-Cezerî (ö. 833/1429) ve Celâleddîn es-Süyûtî (ö. 911/1505) gibi tefsir ve kıraat âlimlerinin tamamı Memlük saltanatının farklı şehirlerinde ikamet etmişlerdir. Bu araştırmada kıraat farklılıklarının âyetlerin yorumlanmasındaki etkisine genel bakışın yanında, özel olarak birbiri ile çağdaş iki önemli müfessirin, Safedî ve Ebû Hayyân’ın tefsirlerinde bu farklılıkları kullanış ve değerlendiriş tarzları karşılaştırılmalı olarak incelenmiştir. Bu araştırmada, her ne kadar kıraatlerin tercihi açısından farklı yaklaşımlara sahip olsalar da her iki müfessirin de kıraat farklılıklarını nahiv ilmi gibi diğer ilimlerle irtibatı içerisinde açıkladıkları ortaya konmaktadır. Makalenin özgün yönü bu iki müfessirin, kıraat farklılıklarına tefsirlerinde dönemin diğer tefsir âlimlerinden çok daha fazla yer vermiş olmalarının ortaya konmasında merkezileşmektedir.
The Mamlūk period, especially the 7th-10th centuries (A.H), is considered to be one of the greatest periods of Islamic history in terms of the improvements of tafsīr, qirā’a and other Islamic sciences. Thus, because of the Mongol invasion of Baghdad and the Reconquista (Crusades) of Andalusia, many scholars like Abū ʿAbdallāh al-Qurṭubī (d. 671/1273), Abu Hayyān al-Andalusī (d. 745/1344), who wrote famous tafsir works, had to relocate to the Mamlūk States in this period. In addition, scholars like ʿIzz al-Dīn b. ʿAbd al-Salām (d. 660/1262), Ibn al-Munayyir al-Iskandarī (d. 682/1284), Taqī al-Dīn b. Taymiyya (d. 728/1284), Shams al-Dīn al-Dhahabī (d. 728/1328), Ibn al-Jazarī (d. 833/1429) and Jalāl al-Dīn al-Suyūṭī (d. 911/1505), who authored valuable books in tafsīr, qirā’a, and other Islamic and Qurʾānic sciences, all resided in different cities of Mamlūk Sultanate. In this research, the effect of the differences in reading on the interpretation of the āyats in general, and the ways of evaluating these differences in the tafsīrs of two contemporary commentators, al-Ṣafadī and Abū Ḥayyān, were examined comparatively. This point is the original aspect of the article and its contribution to the literature. In this research, it is revealed that although they have different approaches in terms of the choice of readings, both commentators explain the differences in reciting in their tafsīr in connection with other Arabic sciences such as the science of naḥw.
Databáze: OpenAIRE