| Popis: |
Numizmatyka jest jedną z dyscyplin pomocniczych archeologii i historii. Analizuje monety z punktu widzenia historycznego, artystycznego i ekonomicznego. Tym samym pozwala lepiej zrozumieć przeszłość. Tak pojęta numizmatyka okazuje się równie bardzo pomocna zarówno biblistom, jak i każdemu, kto sięga po Pismo Święte. Na kartach Ewangelii wielokrotnie pojawiają się nazwy różnych monet używanych w czasach Jezusa, które dla dzisiejszego odbiorcy są co najmniej dziwne. Niektóre współczesne przekłady Pisma Świętego odstępują od dosłownego tłumaczenia i zastępują niezrozumiałe nazwy starożytnych systemów monetarnych zwrotami bardziej przystępnymi. W polskiej literaturze historycznej, archeologicznej i biblijnej trudno natknąć się na systematyczne i uporządkowane omówienie różnych typów monet, jakie pojawiają się na kartach Ewangelii. Niniejszy artykuł stawia sobie za cel uzupełnienie tej luki i przeanalizowanie gamy terminów, jakie ewangeliści używają, by opisać monety znajdujące się wówczas w obiegu w Palestynie. To zestawienie pozwala lepiej zrozumieć powody użycia przez nich poszczególnych terminów. Tym samym pozwala na nowo spojrzeć na znaczenie greckiego terminu νόμισμα (moneta), który w całym Nowym Testamencie pojawia się tylko raz (Mt 24,19). Numismatics is one of the auxiliary disciplines of archaeology and history. It analyses coins from a historical, artistic and economic point of view. Thus, it allows an appreciation of the past. Understood in this way, numismatics can be equally helpful, both to biblical scholars and to anyone who reads the Bible. The names of various coins used in the time of Jesus often appear on the pages of the gospels. In many cases, those names remain incomprehensible today, to say the least. Some modern translations of the gospels renounce the literal translation of those terms and prefer to replace the unintelligible names of ancient monetary systems with phrases which are more comprehensible for the contemporary reader. In Polish historical, archaeological and biblical literature, it is quite difficult to come across an article or a study that would examine the various types of coins that appear on the pages of the gospels. The following study intends to fill that lacuna. It analyses the vocabulary used by the evangelist to present the coins used in Palestine in the time of Jesus. Thus, it contributes to explaining why each of the evangelists chose these particular terms at the expense of others. Ultimately, the study sheds some light on the Greek term νόμισμα (coin), which appears only once in the entire New Testament (Matt 24:19). |
