Tarih, Tarihî Roman ve Toplumsal-Kültürel Bellek İlişkisi Temelinde Tarihî Romanların İşlevsel Özellikleri

Autor: Aynacı, Fatih
Přispěvatelé: Başka Kurum
Rok vydání: 2022
Předmět:
Zdroj: Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. :21-38
ISSN: 2458-908X
DOI: 10.21497/sefad.1218349
Popis: Bu çalışmanın amacı; tarih, toplum, edebiyat birlikteliğini temsil eden tarihî romanların yalnızca edebî nitelik taşıyan metinler olmadıklarını, aynı zamanda bazı insanî değerlerin bireye ve topluma kazandırılmasında etkin rol oynayabileceklerini ortaya koymaktır. Nitekim kurgu-gerçek birlikteliğinin en somut biçimlerinden birini simgeleyen tarihî romanların, dış gerçeklikten bağımsız olmadıkları gözlenebilmektedir. Bu bağlamda çalışma boyunca öncelikle toplumsalkültürel bellek kavramıyla ifade edilmek istenenin ne olduğu konusuna ve bu kavramla tarih bilimi arasındaki ilişkiye kısaca açıklık getirilecektir. Ardından tarihî romanları ortaya çıkaran etkenlere ve bu etkenlerin toplumsal-kültürel bellek oluşumu üzerindeki etkilerine değinilecektir. Son olarak tarihî romanların özellikle “yeniden canlandırma” ve “eğlendirme” olmak üzere iki ana başlıkta ele alınacak işlevsel özelliklerinin, toplumsal-kültürel bellek kavramının devamlılığının sağlanmasına ve tarih-kimlik-aidiyet bilincinin inşa edilmesine belli düzeyde katkı sunabileceğinden bahsedilecektir. Öte yandan konuyla bağlantılı olarak, kurmaca metinlerin temelini oluşturan anlatı unsurlarının (kişi, zaman, uzam, olay örgüsü) tüm bu faaliyetlerin yürütülmesi sürecinde etkin rol üstlendiği gösterilecektir. Tarihî romanların işlevsel özellikleri arasında özellikle “yeniden canlandırma” işlevinin bahsi geçen amaçlara doğrudan katkıda bulunduğu belirtilecek; diğerinin ise, ancak bu işlev kapsamında anlamlı bir bütün oluşturduğu anlatılacaktır. Bunun yanında tarihsel gerçeklerin kurmacayla yoğrulduğu bu tür romanlarda, tarihsel verilerin roman yazarları tarafından daha dikkatli ve sorumluluk duygusu çerçevesinde ele alınması gerektiği konusu üzerinde durulacaktır.
The aim of this study is to reveal that historical novels that represent the unity of history, society and literature are not only literary texts, but also can play an active role on adoption of some human values related to the individual and society. As a matter of fact, it can be seen that historical novels, one of the most concrete forms of fiction-real unity, are not independent of external reality. In this context, throughout the study, first of all, it will be briefly clarified the concept of socio-cultural memory and the relationship between this concept and the science of history. And then it will be talked about the factors that reveal historical novels and the effects of these factors on socio-cultural memory formation. Finally, it will be mentioned that the functional features of historical novels, which will be especially discussed under two main headings (reanimation and entertaining), can contribute at a certain level to the continuity of the concept of socio-cultural memory and to the creation of the consciousness of history-identity-belonging. On the other hand, it will be shown that the narrative elements (person, time, space, plot), forming the basis of fictional texts, play an active role in the realization of all these activities. Among the functional features of historical novels, it will be especially stated that the "reanimation" function contributes directly to the aforementioned purposes and the other functional feature “entertaining” has a meaning only within the scope of "reanimation" function. Besides, it will be emphasized that the data related to historical reality in such novels where historical facts become the material of fiction, should be handled more carefully and within a sense of responsibility by novelist.
Databáze: OpenAIRE