Filmowy Poemat pedagogiczny: między Makarenką a wymogami kultury totalitarnej
Autor: | Jakub Sadowski |
---|---|
Rok vydání: | 2017 |
Předmět: |
Literature
Poemat pedagogiczny The Pedagogical Poem Poetry business.industry media_common.quotation_subject totalitarianism totalitaryzm General Medicine Mythology Art kultura stalinowska kino film Związek Radziecki Key (music) Soviet Union Reading (process) stalinist culture cinema Narrative Anton Makarenko business Function (engineering) media_common |
Zdroj: | Problemy Wczesnej Edukacji. 39:114-121 |
ISSN: | 2451-2230 1734-1582 |
DOI: | 10.26881/pwe.2017.39.11 |
Popis: | "Poemat pedagogiczny" Antona Makarenki ukazał się w latach 1934-1935; po dwudziestu latach doczekał się swojej ekranizacji ("Piedagogiczeskaja poema" w reżyserii Aleksieja Maslukowa i Mieczysławy Majewskiej, 1955). Niniejszy artykuł traktuje o swoistej relacji między tekstem Makarenki i kinematograficznym wariantem Poematu. Transformacja tekstu literackiego na kinematograficzny ma w tym przypadku charakter złożony. Nie wynika jedynie z konieczności dostosowania tekstu wyjściowego do językowych wymogów dzieła filmowego. Typologiczna różnica języka Makarenki oraz Maslukowa i Majewskiej dotyczy nie tylko dwóch sfer funkcjonowania stworzonych przez nich tekstów, ale i dwóch typów kultury, w których powoływane były do życia. Literacki "Poemat pedagogiczny", powstały jako dzieło autonomiczne wobec dyskursu totalitarnego, mimo wszystko w nim uczestniczy. Analizowany w niniejszym tekście klucz jego odczytu, specyficznego dla kultury totalitarnej, wynika z nadrzędnej funkcji narracji tej kultury – transmisji jednostek jej mitologicznego uniwersum. Anton Makarenko's novel "The Pedagogical Poem" was published in 1934-1935; after 20 years it had been filmed ("The Pedagogical Poem" by Alexei Maslukov and Mechislava Mayevskaya, 1955). This article is an analysis of a specific relationship between the Makarenko’s text and the cinematic variant of the "Poem". The nature of transformation of literary text into film text is complex. It requires not only the adaptation of the novel to the linguistic requirements of the movie. The typological distinctions between the language of literary and cinematic "Poems" concern not only two spheres of functioning of these works, but also two types of culture in which they were brought to life. The literary "Pedagogical poem" was created as an autonomous work against totalitarian discourse, however it still participates in it. The key to its reading (which is specific for totalitarian culture) analyzed in this text results from the main function of narratives of this culture, i.e. the transmission of units of its mythological universe. |
Databáze: | OpenAIRE |
Externí odkaz: |