Ege Bölgesi Fiğ (Vicia sativa L.) Islah Çalışmalarında Geçmişten Günümüze Gelişmeler

Autor: ÖZPINAR, Hüseyin, AY, Ergül, OKKAOĞLU, Hülya, AKÇA PELEN, Melek
Rok vydání: 2022
Předmět:
Zdroj: Volume: 32, Issue: 2 314-323
ANADOLU Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi
ANADOLU Journal of Aegean Agricultural Research Institute
ISSN: 1300-0225
2667-6087
DOI: 10.18615/anadolu.1225681
Popis: Ege Bölgesinin ekolojik koşullarına ve tarla sistemine uygun, ot ve tohum verimi yüksek, kaliteli hastalıklara mukavim, tek yıllık bazı baklagil türlerini ıslah ederek çeşit geliştirmek amacı ile 1967 yılında başlatılan ‘Ege Bölgesi Yem Bitkileri Araştırmaları’ projesi kapsamında günümüze kadar 12 adet adi fiğ (Vicia sativa L.) çeşidi geliştirilmiştir. Türkiye’nin çeşitli yörelerinden toplanan yerel populasyonların değerlendirildiği çalışmada, saf hat seleksiyonu ve melezleme yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın ilk çıktısı, 1979 yılında tescil edilen Ürem 79 çeşidi olmuştur. Islah çalışmalarında önemli kavşaklardan ilki 1982 yılında erkenci ve daha kararlı bir çeşit olan, pamuk tarımında kışlık ara ürün olarak kullanılmaya çok elverişli Kubilay 82 çeşidinin geliştirilmesidir. İkincisi de yüksek hızlı dane doldurma özelliği ile öne çıkan erkenci, tohum verimi yüksek olan Selçuk 99 ve Cumhuriyet 99 çeşitlerinin tescil ettirilmesidir. Üçüncüsü ise yapılan melezleme çalışmaları neticesinde erkenci, kuru madde ve tohum verimleri yüksek, 2010 yılında tescil edilen Alper ile 2013 yılında tescil edilen Doruk ve Ürkmez çeşitlerinin sektöre kazandırılması ile olmuştur. Geliştirilen çeşitler, bölgemiz ve benzer iklim koşullarına uygunluğu ve yüksek verimleri ile önemli bir ekiliş alanına sahip olup sertifikalı tohumluk üretimine dolayısıyla ülke tohumculuğuna büyük katkı sağlamıştır.
A project emtitled ‘Aegean Region Forage Crops Researches’ with the aim of breeding annual legume varieties with high yield and high disease tolerance and suitable to Aegean climatic conditions and field crop patterns was initiated in 1967. Twelve common vetch (Vicia sativa L.) varieties developed have been registered so far. Materials utilized in the project were common vetch local cultivars and populations collected from different parts of Türkiye. Methods used were single plant selection (pure line selection) and crossing. The first outcome of the project was cultivar Urem 79 which was registered in 1979. The first milestone of breeding studies was the development of the early and more determinate cultivar Kubilay 82 registered in 1982 which was more suitable to winter intercropping in cotton producing areas. The second milestone was the registration of cultivars Selcuk 99 and Cumhuriyet 99 both having earliness, fast pod filling and high seed yielding properties. The third milestone was to develop the early, high dry matter and seed yielding cultivars named Alper, Doruk and Urkmez in 2010 and 2013 by using crossing method.
Databáze: OpenAIRE