Trabzon İlinde Gözlenen Yıllık Maksimum Yağısların Bölgesel Frekans Analizi

Autor: Zt&, ANLI, Alper Serdar, APAYDIN, Halit, ÖZTÜRK, Fazlı, RK, Fazlı
Rok vydání: 2009
Předmět:
Zdroj: Volume: 15, Issue: 03 240-248
Journal of Agricultural Sciences
ISSN: 1300-7580
2148-9297
DOI: 10.1501/tarimbil_0000001097
Popis: Doğal afetlerin büyük bir kısmı iklim elemanlarına bağlı olarak ortaya çıkmakta ve en çok taşkın şeklinde görülmektedir. Ülkemizin özellikle kıyı bölgelerinde meydana gelen taşkınlar, önemli derecede can ve mal kaybına neden olabilmektedir. Doğal afetlerin yanı sıra şehir drenaj şebekelerinin, yol ve hidrolik yapıların tasarımında; meydana gelebilecek taşkınların kontrolü ve belirtilmesi açısından ekstrem yağışların değerlendirilmesi oldukça önemlidir. Ülkemizde ekstrem ve uzun süreli yağışlar genelde Doğu Karadeniz kıyılarında meydana gelmektedir. Bu çalışmada Trabzon ilinde taşkınlara etkili yıllık maksimum yağışların bölgesel analizi gerçekleştirilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla Trabzon ilinde bulunan 10–78 yıl süreli, 10 yağış ölçeğinden elde edilen yıllık maksimum yağış serilerinden yararlanılmıştır. Bölgesel analiz gerçekleştirilirken bu ilde bulunan istasyonlar tek bir bölge olarak kabul edilmiş ve homojenlik testleri, uygunluk testleri ve bölgesel yinelenme miktarları bu kabule göre yapılmıştır. Olasılık dağılım parametre tahmininde ve bölgesel analizde Lmomentlere dayanan istatistiklerden yararlanılmıştır. Homojenlik testine göre Trabzon ilinde meydana gelen yıllık maksimum yağışlar hidrolojik olarak homojen olduğu saptanmış ve uygun bölgesel dağılımlar olarak sırasıyla Genel Lojistik, Genel Ekstrem Değer, Genel Normal ve Pearson tip 3 dağılımları seçilmiştir. Bu dağılımlara göre %1, %5, %10, %20, %25, %50, %80, %90, %96, %98 ve %99 yinelenme düzeylerinde meydana gelmesi olası yağışlar tahmin edilmiştir. Ayrıca Monte Carlo simülasyonu ile elde edilen fonksiyonlara göre her istasyonda noktasal ve bölgesel olarak Genel Lojistik ve Genel Ekstrem Değer dağılımları için bazı yinelenme olasılıklarında taşkın kontrol yapılarının ve şehir drenaj şebekelerinin tasarımında kullanılabilecek yağışlar tahmin edilmiştir
Many parts of natural disaster have risen with climatologically and occur as flood. Floods, occurred in the coastal part of Turkey, may damage human life and property. As well as natural disaster, to design of urban drainage networks, transportation and hydraulic structures; it is very important to evaluate extreme precipitation for the management and estimation of probable floods. The extreme and longer duration rainfall amounts occur in the Eastern Black Sea coastal area. In this study, regional analysis of the annual maxima precipitation influenced on floods in Trabzon Province was tried to determine. For this purpose, annual maxima precipitation series of 10-78 years of 10 precipitation gauging stations over Trabzon province were used as a material. The stations in the Province have been assumed one region for the regional analysis and homogeneity tests, goodness-of-fit tests and regional quantile amounts were carried out in this way. Probability parameter estimation and regional analysis were used based on L-moments statistics. Annual maximum precipitation data were obtained as a hydrological homogeneous and the suitable regional distributions were selected Generalized Logistics, Generalized Extreme Value, Generalized Normal and Pearson type 3, respectively. Probable precipitation amounts were estimated for 1%, 5%, 10%, 20%, 25%, 50%, 80%, 90%, 96%, 98% and 99% recurrence probabilities. In addition, some quantile functions were obtained through Monte Carlo simulation techniques. So, for flood management and the design of urban drainage networks, useful precipitation values were estimated for some quantile probabilities of the at-site and regional analysis for the Generalized Logistics and Generalized Extreme Value distributions obtained from simulation
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: