| Popis: |
Dudzińska Marta, Zwolak Agnieszka, Malicka Joanna, Świrska Joanna, Kiszczak-Bochyńska Ewa, Łuczyk Robert Jan, Zwolak Robert, Daniluk Jadwiga, Tarach Jerzy S. The role of General Practitioner in the recognition of adrenal insufficiency. Journal of Education, Health and Sport. 2017;7(5):449-457. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.800719 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/4486 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 1223 (26.01.2017). 1223 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2017; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.05.2017. Revised: 23.05.2017. Accepted: 31.05.2017. Rola lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w rozpoznaniu pierwotnej niedoczynności kory nadnerczy - badanie pilotażowe The role of General Practitioner in the recognition of adrenal insufficiency Marta Dudzińska1, Agnieszka Zwolak1,2, Joanna Malicka2, Joanna Świrska1,2, Ewa Kiszczak-Bochyńska2, Robert Jan Łuczyk1, Robert Zwolak3, Jadwiga Daniluk4,1, Jerzy S. Tarach2 1Katedra Interny z Zakładem Pielęgniarstwa Internistycznego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie 1Department of Internal Medicine with the Department of Internal Nursing, Medical University of Lublin 2Katedra i Klinika Endokrynologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie 2Chair and Clinic of Endocrinology, Medical University of Lublin 3Katedra i Klinika Reumatologii i Układowych Chorób Tkanki Łącznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie 3Chair and Clinic of Rheumatoid Arthritis and Joint Diseases, Medical University of Lublin 4Katedra Zdrowia, Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej 4Department of Health, State Higher School Pope John Paul II in Biala Podlaska Streszczenie Wstęp. Pierwotna niedoczynność kory nadnerczy (NKN, Choroba Addisona), najczęściej na podłożu autoimmunologicznym, jest schorzeniem o mało specyficznej symptomatologii. Manifestuje się osłabieniem, brakiem apetytu, spadkiem masy ciała i hipotonią ortostatyczną. Wczesne rozpoznanie jest niezmiernie ważne z uwagi na ryzyko przełomu nadnerczowego, będącego stanem zagrożenia życia. Cel pracy. Analiza obrazu klinicznego i czasu występowania poszczególnych objawów przed postawieniem diagnozy oraz roli lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej (POZ) w rozpoznaniu NKN. Materiał i metody badań. Do badań zakwalifikowano 23 pacjentów z pierwotną NKN (18K, 5M, w wieku 24-80 lat, średnia 46,6) hospitalizowanych w Klinice Endokrynologii SPSK4 w Lublinie. Użyto autorskiego kwestionariusza ankiety. Wyniki. Do objawów obecnych przed postawieniem rozpoznania NKN należały: osłabienie (100% badanych, objaw ten występował średnio od 9,2 m-cy przed rozpoznaniem), szybkie męczenie się (100%, od śr.8,8 m-cy), spadek apetytu (95,6%, od śr.9,1 m-cy), ściemnienie skóry (95,6%, od śr.10 m-cy), hipotonia ortostatyczna (91,3%, od śr.10,7 m-cy), utrata masy ciała (86,9%, od śr.6,8 m-cy), niskie ciśnienie tętnicze (73,9%, od śr.11 m-cy), nudności (65,2%, od śr. 3,6 m-cy), wzmożony apetyt na sól (56,5%, od śr.6,2 m-cy), bóle mięśniowe (52,2%, od śr.15,5 m-cy), przebarwienia błony śluzowej i dziąseł (47,8%, od śr. 2,7 m-cy), wymioty (43,5%, od śr.3,4 m-cy). Z w/w objawami pacjenci zgłaszali się do różnych specjalistów, w tym 78,3% do lekarza POZ. Podejrzenie choroby w 34,8% wysunął lekarz rodzinny. Wnioski. Objawy choroby Addisona narastają powoli i utrzymują się długo przed ustaleniem rozpoznania. Trudności we wczesnym postawieniu diagnozy wynikać mogą z małej swoistości większości objawów. Poradnia POZ stanowi niezwykle ważne ogniwo w procesie właściwego i wczesnego rozpoznania pierwotnej NKN. Słowa kluczowe: niedoczynność kory nadnerczy, przełom nadnerczowy, poradnia POZ Abstract Background. Addison's disease (AD), usually caused by an autoimmune process, has non-specific symptomatology. The deficiency of cortisol is manifested by weakness, anorexia, weight loss and orthostatic hypotension. Early recognition is crucial as acute adrenal insufficiency is a life threatening state. Objectives. Analysis of the clinical picture, occurrence of symptoms before diagnosis, and the role of General Practitioner (GP) in the diagnosis of AD. Material and methods. 23 patients with primary adrenal insufficiency (18F, 5M, aged 24-80 years, with an average of 46,6 years). A method of proprietary questionnaire was used. Results. The symptoms present prior to diagnosis were as follows: weakness (100% of patients, approximately 9,2 months before the diagnosis), fatigue (100%; 8,8 months respectively), loss of appetite (95,6%; 9,1 months), skin darkening (95,6%; 10 months), orthostatic hypotension (91,3%; 10,7 months), weight loss (86,9%; 6,8 months), low blood pressure (73,9%; 11 months), stomachache (69,6%; 4,6 months), nausea (65,2%; 3,6 months), increased appetite for salt (56,5%; 6,2 months), muscle pain (52,2%; 15,5 months), hyperpigmentation of buccal mucosa and gums (47,8%; 2,7 months), vomiting (43,5%; 3,4 months). Because of these symptoms patients went to different specialists, including GPs in 78,3% of cases. Suspicion of the disease in 34.8% put GP. Conclusion. The symptoms of AD develop slowly and are present long time before the right diagnosis is established. Difficulties in early diagnosis may result from a low specificity of most of the symptoms. The role of GP in establishing the right and early diagnosis of Addison's disease is crucial. Key words: Addison's disease, acute adrenal insufficiency, General Practitioner |
