THE OFFICE OF 'THE COMMANDER OF GARDENERS' OF EDİRNE AS AN EARLY-MODERN SPHERE OF AUTHORITY: 'KIRKAYAK' (CENTIPEDE) THE COMMANDER OF GARDENERS OF EDİRNE

Autor: TAŞ, Hülya
Rok vydání: 2022
Předmět:
Zdroj: Volume: 3, Issue: 5 161-192
Ankara Anadolu ve Rumeli Araştırmaları Dergisi
ISSN: 2717-9052
Popis: The Ottoman State is known to have administered the provinces according to the classical province-kadiship (sancak-kaza) organization under the authority of bey and kadi. Looking into major studies on Edirne in the context of late Medieval Ottoman provincial administration and spatial organization, one notices a confusion as per related concepts. According to established knowledge; Edirne became the capital and the center of the province of Rumelia, maintained its political and administrative significance even after the conquest of Istanbul, and was under the administrative rule of the Çirmen sancak. Nevertheless, the fact that Edirne was administered by the commander of gardeners (Edirne Bostancıbaşısı) instead of the provincial governor of Çirmen (sancakbeyi/mutasarrıf) or his deputy governor (mütesellim) was never questioned from the perspective of Ottoman administrative history and spatial organization. For this reason, this article focuses on the nature of the sphere of authority of Edirne Gardeners Corps (Bostancı Ocağı) between the 1580’s until the abolishing of the office in 1826. In this context, the article portrays the profile of the Edirne Commander of Gardeners as an administrator, based on Evliya Çelebi’s travel narrative cross-read with relevant archival documents.
Osmanlı Devleti, bilindiği üzere yönetim anlayışı gereği taşrada klasik tarzda bey ve kadı denetiminde sancak ve kazalarda oluşan bir örgütlenme oluşturmuştur. Modern dönem öncesi Osmanlı taşra yönetimi ve mekân organizasyonu bağlamında Edirne üzerine yapılmış belli başlı çalışmalar incelendiğinde Edirne ile ilgili bir kavram karmaşasının varlığı dikkatleri çekmektedir. Bilinen mevcut bilgi; Edirne’nin fetihle birlikte payitaht ve Rumeli eyaletinin merkezi olduğu, İstanbul’un fethinden sonra bile siyasi ve idari önemini koruduğu, teşkilatlanma açısından da Çirmen sancağına bağlandığıdır. Bu noktada Çirmen sancağına bağlı olduğu dile getirilen Edirne’nin yönetiminde ya doğrudan Çirmen sancakbeyi/sancak mutasarrıfının ya da onun vekili olan mütesellimin etkin olması beklenirken, öne çıkan görevlinin neden Edirne Bostancıbaşısı olduğu; bunun Türk idare tarihi ve Osmanlı mekân örgütlenmesi açısından ne ifade ettiği sorgulanmamıştır. Bu nedenle makalenin odak noktasına; 1580’lerden 1826’da Edirne Bostancı Ocağı’nın kaldırılışına kadar geçen süreçte, Edirne Bostancıbaşılığının nasıl bir yetki alanı olduğu sorusu oturtulmuştur. Bu bağlamda Evliya Çelebi’nin Seyahatnâme’sindeki anlatısının, arşiv belgelerindeki izdüşümleri üzerinden Edirne Bostancıbaşısının nasıl bir yönetici profili çizdiğini ortaya koymak, makalenin hedeflerinden biridir.
Databáze: OpenAIRE