Oryantiring Sporcularında Ekosentrik, Antroposentrik, Antipatik Yaklaşımların Rekreasyon Fayda ile İlişkisi

Autor: Beyza Merve Akgül, Tebessüm Ayyildiz Durhan, Kenan Aksin, Ali Selman Özdemir, Suat Karaküçük
Rok vydání: 2019
Předmět:
Zdroj: Volume: 39, Issue: 3 1263-1288
Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi
ISSN: 1301-9058
DOI: 10.17152/gefad.578109
Popis: The aim of this study is to investigate the antipathic attitudes of theorienteering athletes towards the protection of the ecocentric (naturecentered), anthropocentric (human centered) environment and the environment,and to determine its relationship with recreation benefit. The study included294 orienteering athletes, selected by random sampling, from licensed clubathletes participating in competitions at national level, The data wereobtained by “Ecocentric, Anthropocentric and Antipathic Attitude TowardsEnvironment Scale which is developed by Thompson and Barton (1994) and adaptedto Turkish by Erten (2007). And the Recreational Benefit Scale is used, whichdeveloped and reliability studies in theTurkish version by Akgül, Ertüzün and Karaküçük (2008) In the analysis of thedata, descriptive statistics, independent single sample test, one-way ANOVAtest, Tukey (HSD-LSD) test for in-group comparisons and Pearson Correlationtest were used. In this study, .84 for environmental attitude and .95 internalconsistency coefficient for recreation benefit were obtained. As a result ofthe analyzes, the anthropocentric attitudes of the orienteering athletes hadthe highest average (44,19 ± 8,87), while the ecocentric attitude scores wereclose to the average (65,30 ± 8,24) and the antipathic attitude scores werebelow the average (25, 69 ± 13,66). When the recreation benefit scale isexamined, participants who exhibit a moderate recreation benefit score (103.35± 13.78) have the highest benefit score in the physical (30.27 ± 4.40) and thelowest benefit subscale score in the psychological subscale (34,49) ± 4,95). Onthe recreation benefit scale, participants with moderate recreation benefitscores received the highest benefit score in the physical subscale and thelowest benefit subscale score in the psychological subscale. According to thefindings, significant differences were found between the participants'educational level, perceived income level, daily leisure and orienteering time,ecosentric, anthropocentric and antipathic attitudes towards environment andrecreation benefit scale, but no statistically significant difference was foundbetween the gender variable and the scales. According to the findings, theantipathic attitude scores of the participants with lower education level,those with lower income level, those with poor income status and those withhigher daily leisure compared to the other groups, the ecocentric attitudescore of the participants with higher education level and those who made the orienteeringsport the longest, psychological benefit subscale scores of those who describedincome as good were found to be higher than other groups. At the same time,according to the pearson correlation analysis between the ecocentric,anthropocentric and antipathic attitude towards the environment and recreationbenefit scales, a moderate positive relationship was found betweenenvironmental attitude and recreation benefit. As a result of the research, itcan be stated that education, income and orienteering sport may change theattitudes of individuals towards the environment for a longer period of time,and it can be stated that income can change the level of recreation benefit interms of psychological benefit.
Bu araştırmanın amacı oryantring sporcularının ekosentrik(doğa merkezli), antroposentrik (insan merkezli) çevre ve çevrenin korunmasınayönelik antipatik tutumlarını incelemek ve rekreasyon fayda ile ilişkisinibelirlemektir. Araştırmaya ulusal düzeyde yarışmalara katılan lisanslı kulüpsporcularından oluşan ve tesadüfi örneklem yoluyla seçilen 294 oryantringsporcusu katılmış, veriler Thompson ve Barton (1994) tarafından geliştirilen,Erten (2007)’nin Türkçe’ ye uyarladığı "Ekosentrik, Antroposentrik veÇevreye Yönelik Antipatik Tutum Ölçeği" ve Akgül, Ertüzün ve Karaküçük’ün2018 yılında geçerlik güvenirlik çalışması yaparak Türkçe versiyonunugeliştirdikleri “Rekreasyon Fayda Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde,betimsel istatistikler, bağımsız tek örneklem testi, tek yönlü varyans analiziANOVA testinden, grup içi karşılaştırmalar için Tukey(HSD-LSD) testinden vePearson Korelasyon testinden yararlanılmıştır. Bu çalışmada çevre tutumu için.84, rekreasyon fayda için .95 iç tutarlılık katsayısı elde edilmiştir. Yapılananalizler sonucunda oryantring sporcularının Katılımcıların çevreye yönelikantroposentrik tutumları en yüksek ortalamayı elde etmişken (44,19± 8,87),ekosentrik tutum puanları ortalamaya yakın olduğu (65,30±8,24), antipatik tutumpuanları ise ortalamanın altında (25,69±13,66) kaldığı belirlenmiştir.Rekreasyon fayda ölçeğine bakıldığında orta düzeyde rekreasyon fayda puanı(103,35±13,78) sergileyen katılımcılar, en yüksek fayda puanını fiziksel(30,27±4,40), en düşük fayda alt boyut puanını ise psikolojik alt boyutta(34,49±4,95) elde etmiştir. Rekreasyon fayda ölçeğinde ise, orta düzeyderekreasyon fayda puanı sergileyen katılımcılar, en yüksek fayda puanınıfiziksel, en düşük fayda alt boyut puanını ise psikolojik alt boyutta eldeetmişlerdir. Elde edilen bulgulara bakıldığında katılımcıların eğitim düzeyi,algıladıkları gelir düzeyi, günlük boş zaman süreleri ve oryantring yapmasüreleri ile çevreye yönelik ekosentrik, antroposentrik ve antipatik tutumlarve rekreasyon fayda ölçeği arasında anlamlı farklılıklar saptanmışken, cinsiyetdeğişkeni ile ölçekler arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıkbulunamamıştır. Bulgulara göre, katılımcılardan eğitim düzeyi ortaokul ve altıolanların, gelir durumunu kötü olarak niteleyenlerin, günlük boş zaman süresidiğer gruplara oranla daha yüksek olanların antipatik tutum puanları, lisans veüzeri eğitim düzeyinde olan katılımcıların ve oryantiring sporunu en uzun süreyapan katılımcıların ekosentrik tutum puanı, gelir durumunu iyi olarakniteleyenlerin psikolojik fayda alt boyut puanları diğer gruplara oranla dahayüksek olarak saptanmıştır. Aynı zamanda çevreye yönelik ekosentrik,antroposentrik ve antipatik tutum ve rekreasyon fayda ölçekleri arasındayapılan pearson korelasyon analizine göre çevre tutumu ile rekreasyon faydaarasında pozitif yönlü orta düzeyde ilişki saptanmıştır. Araştırma sonucundaeğitimin, gelirin ve oryantiring sporunu daha uzun süre yapmanın bireylerinçevreye yönelik tutumlarını değiştirebileceği, aynı zamanda psikolojik açıdanrekreasyonel fayda elde edilmesinde gelirin rekreasyon fayda düzeyideğiştirebileceği araştırma sonucunda ifade edilebilir.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: