Osmanlı’da Matbu İslam’ın Onay ve Denetimi: Tedkîk-i Mesâhif ve Müellefât-ı Şer‘iyye Meclisi
| Autor: | Ayşe Polat |
|---|---|
| Jazyk: | turečtina |
| Rok vydání: | 2018 |
| Předmět: |
Social
Mushaf print Tedkîk-i Mesâhif ve Müellefât-ı Şer‘iyye Meclisi Mushaf basımı Sansür Censorship Ottoman Islamic publishing Osmanlı İslamî matbuat General Medicine Tedkîk-i Mesâhif ve Müellefât-ı Şer‘iyye Meclisi mushaf basımı Osmanlı İslamî matbuat sansür Tedkîk-i Mesâhif ve Müellefât-ı Şer‘iyye Meclisi mushaf print Ottoman Islamic publishing censorship Sosyal |
| Zdroj: | Bahar; Issue: 11 87-120 FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi |
| ISSN: | 2147-3153 2148-2217 |
| Popis: | Osmanlı’da Müslümanlar’ın matbaacılık faaliyetlerinin gelişimi ve “İslam vematbuat” teması ile ilgili farklı disiplinlerde yapılan pek çok çalışma bulunmakla beraberdinî yayıncılığın modern devlet tarafından onay ve kontrolü yeterince incelenmeyenbir konudur. Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde devletin bürokratik yapılanmasıiçinde matbu kitap ve yayıncılığı denetlemek için çeşitli kurumlar oluşturulur. 19.yüzyılınsonlarına doğru mushaf ve İslamî eserleri incelemek üzere tesis edilen Teftîş-i Mesâhif-iŞerife ve Tedkîk-i Müellefât Encümeni adlı iki kurumun, İkinci Meşrutiyet dönemindebirleştirilmesiyle Tedkîk-i Mesâhif ve Müellefât-ı Şer‘iyye Meclisi teşekkül eder; OsmanlıDevleti’nin İslamî yayıncılığı şekillendirmesinde kilit rol oynar. Bu çalışmada Tedkîk-iMesâhif ve Müellefât-ı Şer‘iyye Meclisi’nin kurumsal gelişimi, işleyiş biçimi, yetki alanlarıve basım için onaya sunulan İslamî eserleri değerlendirme kriterleri incelenmektedir.Osmanlı dinî bürokrasisinin en önemli kurumlarından biri olan bu Meclis hakkında birincilarşiv kaynaklarına dayanarak gerçekleştirilen kapsamlı ilk araştırma olan bu çalışma,Osmanlı’da İslamî yayıncılığın gelişiminin izini de sürmektedir. Osmanlı›da mushafve İslamî kitap basımının farklı aşamaları ele alınırken Tedkîk-i Mesâhif ve Müellefât-ıŞer‘iyye Meclisi ve ilintili diğer devlet kurumlarının İslamî yayıncılık onay ve kontrolündeuyguladıkları dinî ve dinî olmayan muhtelif etkenler irdelenmektedir. There are numerous studies conducted in different disciplines about the developmentof the Muslim printing activities in the Ottoman Empire as well as the theme of “Islamand print;” however, the vital role the modern state played in controlling and approvingreligious publishing has not been sufficiently examined. The late Ottoman Empirewitnessed, as part of the bureaucratic reorganization of the state, the establishment ofdifferent institutions to inspect printed books and publications. Toward the end of the19th century, two institutes in the name of Teftîş-i Mesâhif-i Şerife and Tedkîk-i MüellefâtEncümeni were founded, respectively, to examine printed mushaf (Qur’anic codex) andIslamic books. During the Second Constitutional era, the Tedkîk-i Mesâhif ve Müellefât-ıŞer‘iyye Meclisi emerged out of their unification. The Council played a pivotal role in theOttoman state’s shaping of Islamic publishing. In this study, the institutional developmentof Tedkîk-i Mesâhif ve Müellefât-ı Şer‘iyye Meclisi; its jurisprudence; the criteria it appliedin evaluating the books submitted for print approval are examined. This study is oneof the first most comprehensive examinations of the Council through primary archivalsources. In addition to studying this council, which was one of the most significant institutesof the Ottoman religious bureucratic apparatus, this article traces the stages of theQur’an and Islamic book publishing in the Ottoman Empire. It analyzes various religiousand non-religious factors applied by the Tedkîk-i Mesâhif ve Müellefât-ı Şer‘iyye Meclisiand related state institutions in approving and controlling Islamic publications. |
| Databáze: | OpenAIRE |
| Externí odkaz: |
|