Atık mantar kompostu/substratının kullanım alanları - 1: özellikleri ve önemi
| Autor: | Mustafa Yamaç, Aysun Pekşen |
|---|---|
| Jazyk: | turečtina |
| Rok vydání: | 2016 |
| Předmět: | |
| Zdroj: | Volume: 7, Issue: 1 49-60 Mantar Dergisi |
| ISSN: | 2147-6845 |
| Popis: | Mantar yetiştiriciliğinde üretim sonrasında ortaya çıkan materyale atık veya kullanılmış mantar kompostu/substratı (AMS) adı verilmektedir. Her geçen yıl artan mantar üretimi, hasattan sonra atık haline gelen kompost miktarında da artışa sebep olmaktadır. Yıllık açığa çıkan AMS miktarının Türkiye'de 170-250 bin ton iken, dünyada yaklaşık olarak 50 milyon ton olduğu hesaplanmaktadır. Açığa çıkan AMS organik madde kaynağı, fide üretimi ve topraksız kültürde yetiştirme ortamı, farklı mantar türlerinin üretiminde kompost, mantar yetiştiriciliğinde örtü toprağı, hayvan yemi, vermikompost üretimi, biyoremediasyon, bitki hastalıkları için biyokontrol ajanı, enzim ve biyogaz üretimi gibi birçok alanda kullanılabilmesine rağmen yeterince değerlendirildiğini söylemek mümkün değildir. AMS içeriğinde kompost materyal atıklarının dışında yetiştirilen türe bağlı olarak örtü toprağı atıkları, mikroorganizmalar, mantar misel ve primordiyumu ile hücre dışına salınmış olan sindirim enzimleri bulunmaktadır. AMS’nin içeriği; üretilen mantar türü, kompost yapımında kullanılan materyal, kompostlama işlemi, taze veya olgunlaşmış olup olmaması ve örtü toprağı kullanılıp kullanılmamasına bağlı olarak değişebilmektedir. AMS’nin kullanım ve ekonomiye geri dönüşüm alternatiflerini irdeleyen bu yazı dizisinin ilkinde öncelikle AMS’nin önemi ile fiziksel ve kimyasal özellikleri konularına yer verilmiştir. The remaining material from mushroom harvesting is named as waste or spent mushroom compost/substrate (SMS). Increasing mushroom production year by year causes an increase in the amount of waste compost after mushroom harvesting. It is estimated that the amount of remaining SMS after mushroom production is about 50 million tons in the world, while it is about 170-250 thousand tons in Turkey. Although remaining SMS can be used in a lot of areas such as organic matter source, growth media in seedling growth and soilless culture, compost in the cultivation of different mushroom species, casing material in mushroom cultivation, animal feed, vermicompost production, bioremediation agent, biocontrol agent against plant diseases, material for enzyme and biogas production, it is not possible to say that they are adequately assessed. In the content of the SMS, casing material wastes, microorganisms, mushroom mycelium and primordia, digestion enzymes secreted from the cells are existed other than compost wastes depending on cultivated mushroom species. Content of SMS may be varies depending on produced mushroom species, materials used in compost preparation, composting process, being of fresh or mature, using of casing material or not. In this first article of the series that discussed using and economic recovery alternatives of SMS, importance and physical and chemical properties of SMS are presented. DOI: 10.15318/Fungus.2016118354 |
| Databáze: | OpenAIRE |
| Externí odkaz: |
|