Bağlanma Stilleri ve Sosyal Fobi Arasındaki İlişkide Kişilerarası İlişkiler ve Benliğin Ayrımlaşmasının Aracı Rolü

Autor: Yıldız BİLGE, Esin SEZGİN, Hazal ERSAL
Rok vydání: 2022
Předmět:
Zdroj: Volume: 6, Issue: 12 143-165
Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi
Life Skills Journal of Psychology
ISSN: 2587-1536
Popis: Bu çalışmanın amacı sosyal fobi, bağlanma stilleri, kişilerarası ilişkiler ve benliğin ayrımlaşması arasındaki ilişkilerin incelenmesi ve bağlanma stilleri ile sosyal fobi arasındaki ilişkide kişilerarası ilişkiler ve benliğin ayrımlaşmasının aracı rolünün belirlenmesidir. İstanbul ilinde yapılan araştırmaya, 18-70 yaş aralığında (30.60±11.66) olan 197 (%62.7) kadın ve 117 (%37.3) erkek olmak üzere toplam 314 kişi dahil edilmiştir. Veri toplama aracı olarak Liebowitz Sosyal Fobi Ölçeği, Kişilerarası İlişki Boyutları Ölçeği, İlişki Ölçekleri Anketi ve Benliğin Ayrımlaşması Ölçeği kullanılmıştır. Paralel aracılık rolleri Hayes’in PROCESS makro eklentisiyle Bootstrap yöntemi temel alınarak test edilmiştir Korelasyon analizi sonuçlarına göre değişkenler arasında zayıf ve orta düzeyde anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Aracılık analizi bulguları ise güvenli bağlanma ve sosyal fobi-kaygı arasındaki ilişkide onay bağımlılığı, başkalarına güven ve duygusal tepkiselliğin paralel aracılık etkisinin olduğu; güvenli bağlanma ve sosyal fobi-kaçınma arasındaki ilişkide onay bağımlılığı ve başkalarına güvenin paralel aracılık etkisi olduğu; kayıtsız bağlanma ve sosyal fobi-kaygı ve kaçınma arasındaki ilişkide başkalarına güven ve duygusal tepkiselliğin paralel aracılık etkisi olduğu; korkulu bağlanma ve sosyal fobi-kaygı ve kaçınma arasındaki ilişkide onay bağımlılığı ve başkalarına güvenin paralel aracılık etkisinin olduğu; saplantılı bağlanma ve sosyal fobi-kaygı arasındaki ilişkide onay bağımlılığı, başkalarına güven ve duygusal tepkiselliğin paralel aracılık etkisi, saplantılı bağlanma ve sosyal fobi-kaçınma arasındaki ilişkide ise onay bağımlılığı ve başkalarına güvenin paralel aracılık etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Toplam 8 anlamlı modelin, varyansın %4 ila %19’unu açıkladığı görülmüştür. Çalışmanın bulgularının bağlanma ve sosyal fobi arasındaki ilişkiye aracılık eden değişkenlerin belirlenmesi ve bu değişkenlere yönelik klinik müdahalelerin geliştirilmesi konularında çıkarımlar yapılmasına katkı sağlayabileceği söylenebilir.
The aim of this study was to examine the relationships between social phobia, attachment styles, interpersonal relationships, and self-differentiation and to determine the mediating role of interpersonal relationships and self-differentiation in the relationship between attachment styles and social phobia. A total of 314 people, 197 (62.7%) women, and 117 (37.3%) men, aged between 18 and 70 years (30.60±11.66), were included in the study conducted in Istanbul. They were used as data collection tools Liebowitz Social Phobia Scale, Scale of Dimensions Interpersonal Relationship, Relationship Scales Questionnaire, and Self-Differentiation Scale. Parallel mediation analyzes were performed using Hayes's PROCESS macro plug-in based on the Bootstrap method. According to the results of the correlation analysis, weak and moderately significant relationships were found between the variables. The mediation analysis findings revealed, that approval dependence, trusting others, and emotional reactivity have parallel mediation effects in the relationship between secure attachment and social phobia-anxiety; that approval dependence and trusting others have parallel mediation effects in the relationship between secure attachment and social phobia-avoidance; that trusting others and emotional reactivity have parallel mediation effects in the relationship between dismissing attachment and social phobia-anxiety and avoidance; that approval dependence and trusting others had parallel mediation effect in the relationship between fearful attachment and social phobia-anxiety and avoidance; that approval dependence, trusting others and emotional reactivity had parallel mediation effect in the relationship between obsessive attachment and social phobia-anxiety; and that approval dependence and trusting others had parallel mediation effect in the relationship between preoccupied attachment and social phobia-avoidance. A total of 8 significant models explained between 4% and 19% of the variance. It can be said that the findings of the study can contribute to the determination of the variables mediating the relationship between attachment and social phobia and the development of clinical interventions for these variables.
Databáze: OpenAIRE