Araftaki Flanör

Autor: DAĞ, Necla
Přispěvatelé: Sabire Yazıcı Fen Edebiyat Fakültesi
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2022
Předmět:
Zdroj: Issue: 16 [BAHAR 2022] 398-419
Hikmet-Akademik Edebiyat Dergisi
ISSN: 2458-8636
Popis: Kahramanın edebi eserlerdeki görünümü dönemin özelliklerinden izler taşır. İlk romanlarda ideal özelliklerle donatılan kahramanlar, modern çağın yarattığı algıyla birlikte özelliklerinden sıyrılarak daha olumsuz nitelikleriyle varlıklarını duyururlar. Türk edebiyatında züppe tipiyle ortaya çıkan bu yeni kahraman tipolojisi zamanla toplumla uyuşamayan, hiçbir mekâna ait olmayan yersiz yurtsuz, toplumdan uzaklaşmış, içe kapanık, karamsar bireylere dönüşürler. Kentleşme ve modernleşmenin varoluşuna zemin hazırladığı flanör ise kalabalıklar içerisinde yalnız gezinirken şehri gözetleyen aynı zamanda da kentin tarihsel, sanatsal, mimari, ekonomik, kültürel ve sanatsal tüm yönlerini görünür kılan birey için kullanılan bir kavram haline gelir. Kavram ile ilgili çeşitli tanımlamalar yapılmıştır; ancak daha çok “boş gezen, aylak” anlamları ile özdeşleşerek edebiyattaki yerini almıştır. Flanörün aylaklık yapmak dışında bohem yaşamı ve gezerken bilgi verme özellikleri ön plana çıkar. Bir yere yetişme telaşında olmayan flanör, kalabalıklarla uyuşamayan aynı zamanda etrafına dikkatli gözlerle bakan bir gözlemcidir. Halil İbrahim Polat, Arafta Zaman romanında dış dünyayla uyum sağlayamayan huzursuz bireyin kendisini sokaklara atarak gezinmesiyle birlikte flanörlükte adım adım ilerlemesi ve kentlerin sosyal, kültürel, mimari özelliklerini okuyucuya sunmasını ele alır. Yazar, bir aşk üçgeni etrafında gelişen olayların içinden çıkamayan başkahramanın işinden, ailesinden ve evinden uzaklaşarak sokaklarda aylaklık etmesinin sebeplerini aktarırken bir yandan da modern kentin tarihinden kesitler sunar. Bu çalışmada Baudelaire, Walter Benjamin ve diğer düşünürlerin flanör kavramına getirdikleri yorumlar ışığında kuramsal bir alt yapı oluşturulacaktır. Ayrıca kuramsal bilgilerden yola çıkılarak Arafta Zaman romanında bohem hayattan beslenen yönüyle aylaklığın flanörlüğe dönüşümü Mimar Sinan’ın merceğinden yansıtılacaktır. Kahraman, flanör tipolojisine getirilen yorumlar üzerinden örneklerle değerlendirilecektir. Flanörün kararsız kişiliğinin neden olduğu sorunlar, kişiliğiyle bağlantılı olarak açıklanacaktır.
The appearance of the hero in literary works bears traces of the features of the era. The heroes, endowed with ideal traits in the first novels, are stripped of their characteristics along with the perception created by the modern era and announce their existence with their more negative qualities. In Turkish literature, this new hero typology that emerged with the type of snobbery eventually turns into unwarranted, homeless, estranged from society, introverted, pessimistic individuals who cannot match society, do not belong to any place. Urbanization and modernization have laid the foundation for its existence, and flâneur becomes a concept used for an individual who watches the city while navigating alone in crowds, but also makes visible all the historical, artistic, architectural, economic, cultural and artistic features of the city. Various definitions have been made about the concept; however, it has taken its place in literature by being identified with the meanings of “idle traveler, loiterer”. Apart from loitering, the bohemian life of the actor and his ability to provide information while traveling come to the fore. The professor, who is not in a hurry to get somewhere, is an observer who cannot match the crowds and looks around with careful eyes. Halil Ibrahim Polat, in his novel Arafta Zaman, considers the social, cultural, architectural features of cities to be presented to the reader as a restless individual who cannot adapt to the outside world walks around by throwing himself on the streets and taking a step-by-step step in acting. The author gives the reasons why the protagonist, who cannot get out of the events developing around a love triangle, is loitering on the streets, moving away from his job, family and home, while at the same time presenting sections from the history of the modern city. In this study, a theoretical background will be created in the light of the interpretations that Baudelaire, Walter Benjamin and other thinkers have brought to the concept of the professor. In addition, based on theoretical information, the transformation of idleness into terror with the aspect that feeds on bohemian life will be reflected through the lens of architect Sinan in the novel Purgatory Time based on theoretical information. The hero will be evaluated with examples through comments brought to the professor typology. The problems caused by the unstable personality of the actor will be described in connection with his personality.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: