Bariatrik Cerrahi Sonrası Öz-Etkililiğin ve Seçilmiş Faktörlerin Yaşam Kalitesine Etkisi

Autor: Özgül KARAYURT, Aylin DURMAZ EDEER, Yaprak SARIGÖL ORDİN, Kübra YASAK, Eda Ayten KANKAYA, Filiz ÖĞCE, Koray ATİLA
Rok vydání: 2022
Předmět:
Zdroj: Volume: 15, Issue: 3 340-348
Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi
ISSN: 2149-0333
DOI: 10.46483/deuhfed.875735
Popis: Background: Bariatric surgery has important effects on physiological and psychosocial health as well as being effective in losing weight. One of these effects is on quality of life. Objective: To examine the effect of self-efficacy and selected factors on quality of life after bariatric surgery. Method: The research is a cross-sectional, descriptive and predictive type of research. The research sample consisted of 103 patients who underwent bariatric surgery. Data were collected between September 2018 and July 2019 using the sociodemographic characteristics form, the Effect of Weight on Quality-of-Life Scale, and the Self-Efficacy Scale. Results: The mean age of the patients was 33.70 ± 8.13, and the time elapsed after surgery was 9.64 ± 5.22 months. Sleeve gastrectomy was performed for all patients. The effect of weight on the qualityof- life scale total mean score of the patients 75.12 ± 20.14; The total score average of the Self-Efficacy Scale was 51.25 ± 6.57. When the factors affecting the patients' quality of life were examined, the model was found to be significant. The variables included in the model explain 52% of the patients' quality of life. It was found that the elapsed time after the operation (β: -0.653, p = 0.000) significantly and negatively predicted the quality of life. Conclusion: The patients' quality of life was found to be moderate and their self-efficacy to be low. It was found that self-efficacy had no effect on quality of life in patients. It was found that the quality of life of the patients decreased as the time elapsed after bariatric surgery increased. It is recommended that nurses and team members follow up patients for long periods after surgery in order to increase the quality of life after surgery.
Giriş: Bariatrik cerrahinin kilo vermede etkili olmasının yanı sıra fizyolojik ve psikososyal sağlık üzerine de önemli etkileri vardır. Bu etkilerden biri de yaşam kalitesi üzerinedir. Amaç: Bariatrik cerrahi sonrası öz-etkililiğin ve seçilmiş faktörlerin yaşam kalitesine etkisini incelemektir. Yöntem: Araştırma kesitsel, tanımlayıcı ve kestirim tipi bir araştırmadır. Araştırma örneklemini bariatrik cerrahi yapılan 103 hasta oluşturmuştur. Veriler Eylül 2018-Temmuz 2019 tarihleri arasında sosyodemografik özellikler formu, Kilonun Yaşam Kalitesine Etkisi Ölçeği ve Öz etkililik Yeterlilik Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Bulgular: Hastaların yaş ortalaması 33.70±8.13 olup ameliyat sonrası geçen süre 9.64±5.22 ay olarak bulunmuştur. Hastaların tamamına sleeve gastrektomi ameliyatı yapılmıştır. Hastaların Kilonun Yaşam Kalitesine Etkisi Ölçeği toplam puan ortalaması 75.12±20.14; Öz etkililik Yeterlik Ölçeği toplam puan ortalaması 51.25±6.57 olarak bulunmuştur. Hastaların yaşam kalitesini etkileyen faktörler incelendiğinde modelin anlamlı olduğu belirlenmiştir. Modele dahil edilen değişkenler hastaların yaşam kalitesinin %52’sini açıklamaktadır. Ameliyat sonrası geçen sürenin (β: -0.653, p = 0.000) anlamlı ve negatif yönde yaşam kalitesini yordadığı saptanmıştır. Sonuç: Hastaların yaşam kalitelerinin orta düzey ve öz-etkililiklerinin düşük düzeyde olduğu bulunmuştur. Hastalarda Öz etkililiğin yaşam kalitesi üzerine etkisi olmadığı bulunmuştur. Hastalarda bariatrik cerrahi sonrası geçen süre arttıkça yaşam kalitesinin düştüğü saptanmıştır. Hastaların ameliyat sonrası yaşam kalitesinin arttırılması için hemşirelerin ve ekip üyelerinin ameliyat sonrası uzun dönem hastaları izlemesi önerilmektedir.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: