Covid-19 Salgınında Türkçe ve İngilizce Ünlülerin Damlacık Yayılımlarına Dair Fonolinguistik Bir Karşılaştırma

Autor: Ensar Kiliç
Přispěvatelé: Sosyal Bilimler Enstitüsü
Rok vydání: 2020
Předmět:
Zdroj: Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 4:154-165
ISSN: 2619-9211
DOI: 10.38122/ased.754597
Popis: SARS-CoV-2 virüsünün (şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2) damlacık yoluyla bulaşması sonucunda meydana gelen 2019 Covid-19 küresel salgını, konuşma seslerinin bu virüsün yayılmasında ne denli etkili olduğunu tartışmaya açmıştır. Bu konuda özellikle İngilizcedeki konuşma sesleri üzerine çalışmalar yapılmış olsa da Türkçe konuşmanın damlacıkların yayılımına etkisi hususunda herhangi bir bilimsel yayın yoktur. İşte bu makalede Türkçenin hece ve fonolojik sisteminin en önemli sesletim parçalarından olan ünlüler, İngilizcedeki ünlülerle daha önce yapılmış bilimsel çalışmalardan elde edilen veriler kullanılarak F1 ve F2 frekans değerleri bakımından fonolinguistik bir yaklaşımla karşılaştırılmıştır. Ayrıca ana dili Türkçe olmakla birlikte Amerikan veya Britanya İngilizcesini sonradan öğrenip yabancı dil olarak konuşan kişilerin ünlüleri boğumlarken kullandığı frekans değerleri, Türkçedeki ve İngilizcedeki ünlü fonemlere ait değerlerle mukayese edilmiştir. Aynı zamanda ünsüzlerin damlacık yayılımı konusundaki etkileri, ünlü seslerle olan ses birleşimlerine dair münasebetleri bağlamında tartışılmış; günlük hayatta sıkça yüksek sesle telaffuz edilen temel seslenme ve esenlik sözlerinin fonolojik varlığı ve bu kelimelerin damlacık yayma potansiyelleri -ses sıklık listelerinin de yardımıyla- değerlendirilmiştir. Bu karşılaştırma ve değerlendirmeler neticesinde ünlülerin birçoğunun boğumlanması esnasında Türkçenin İngilizceden oransal olarak daha düşük frekans değerleri ürettiği sonucuna varılmıştır. Ancak Türkçedeki “merhaba, anne, baba” gibi temel seslenme ve esenlik sözlerinin yüksek oranda damlacık yayılımı oluşturan fonemlerden oluştuğu anlaşılmıştır. Yine damlacık yayılımı yüksek birçok sesin Türkçede en sık kullanılan fonemlerden olduğu ve bu seslerden gündelik konuşma sırasında sıkça faydalanıldığı görülmüştür. Bu nedenle ünlülerin frekans değerleri bakımından Türkçe, birçok kez İngilizceden daha düşük değerlere ihtiyaç duysa da bu durum Türkçenin İngilizceden daha az damlacık yayan bir dil olduğu yönünde kesin bir kanıt sağlamamaktadır.
The Covid-19 pandemic, which expands with the transmission of the SARS-CoV-2 virus (severe acute respiratory syndrome coronavirus 2) through droplets, has opened up the discussion of the effects of speech sounds on the pandemic. Although there are many studies on English in this regard, there is no Turkish-based study yet. In this article, vocals, one of the most important parts of the phonological system of Turkish, were compared with the vowels in English using the data obtained from previous scientific studies in terms of F1 and F2 frequencies. The vowel frequencies in English and Turkish have been checked against with the frequencies they use when speaking English of people who grows up speaking Turkish and then learns English. Also, the effects of consonants on droplet propagation are discussed in the context of consonants' relationships with vowels. The phonological existence of the basic calling and meet words that are frequently used in daily life were evaluated in terms of their droplet spread potential. As a result of the comparisons made, it was concluded relatively that Turkish produced lower frequency values than English during the articulation of vowels. In Turkish, it was determined that the sounds in some of the most common daily words like merhaba “hello, hi”, anne “mother”, baba “father” spread high droplets. Also, many of the phonemes commonly used in Turkish have a high droplet spread. In summary, the fact that Turkish vowels are articulated with lower frequencies than English does not mean that Turkish vowels emit less droplets.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: