A Look at the Cash Waqfs as an Indicator of Ottoman Financial Mentality

Autor: Cem Korkut, Mehmet Bulut
Rok vydání: 2019
Předmět:
Zdroj: Issue: 116-132
Vakıflar Dergisi
ISSN: 1011-7474
0001-5903
2564-6796
Popis: * Mehmet Bulut, Professor, Department of Economics at Istanbul Sabahattin Zaim University, mehmet.bulut@izu.edu.tr; Orcid Id: 0000- 0001-5903-4721 ** Cem Korkut, PhD, Research Assistant, Department of Economics at Ankara Yildirim Beyazit University, ckorkut@ybu.edu.tr; Orcid Id: 0000-0002-1104-5330 In spite of the fact that the waqfs have existed with the history of humankind and are helpful in all social communities, they have a different and important place in Islamic societies. The waqfs have institutionalized and organized assistance and solidarity between individuals. Especially in Islamic societies, a great importance has been attached to waqfs. The waqfs that helped institutionalize the concept of “infaq” (charitable giving), met many needs of the community. One of the Islamic states where the waqfs are very active was the Ottoman Empire. The range of waqf services in the Ottomans expanded so much that, besides serving individuals and community, waqfs for injured birds and sick animals were also established. The fact that the waqfs are so widespread in the state has made it possible to refer the Ottoman Empire as a waqf civilization. One of the waqf types operating in the Ottoman Empire was the cash waqfs (CWs) which hold cash money as capital. The CWs operated its capital with various Islamic finance methods. Revenues obtained from various investments were used for the purpose of waqf. The CWs met the vital necessities of the society pertaining to education and religion in the period they were active in the Ottoman Empire. Another function of these waqfs was to operate as a micro-credit mechanism. Through these waqfs, the surplus and the accumulated savings in the hands of the wealthy people were made available to merchants, farmers, craftsmen, and artisans. Hence, these waqfs have served as resource transfer channels as well as functioning as a charity in the society. The main goal of CWs, which is the pioneer of modern Islamic financial institutions, is different from that of Islamic interest-free financial institutions. The CWs did not transfer the profits they obtained to the waqf’s founder or owner. The income obtained was spent to fulfill the charitable services. Therefore, these institutions created an altruistic finance model operating within the borders of Islamic rules and orders. Therefore, this model has its own principles. In our study, the financial mentality of the Ottoman society in the context of CWs and how this mentality shaped them will be discussed. The basic principles of this mentality and CW model will be emphasized Vakıfların insanlık tarihi ile var olması ve tüm toplumlarda yararlı işlevler görmesine rağmen, İslam toplumlarında farklı ve önemli bir yerleri vardır. Vakıflar, bireyler arasındaki yardımlaşma ve dayanışmayı organize ve kurumsal hale getirmişlerdir. Özellikle İslam toplumlarında vakıflara büyük önem verilmiştir. İnfak kavramının kurumsallaşmasına yardımcı olan vakıflar, toplumun birçok ihtiyacını karşılamıştır. Vakıfların çok aktif olduğu İslam devletlerinden birisi Osmanlı İmparatorluğu idi. Osmanlılarda, vakıf hizmetlerinin kapsamı, insanlara yönelik hizmetlerin yanında yaralı kuşlara ve hasta hayvanlara uzanacak kadar genişlemişti. Vakıfların devlet içerisinde bu kadar yaygın olması, Osmanlı İmparatorluğu’nun bir vakıf medeniyeti olarak anılmasını mümkün kılmıştır. Osmanlı İmparatorluğu’nda faaliyet gösteren vakıf türlerinden birisi de sermayesi nakit paradan oluşan para vakıflarıdır. Para vakıfları, sermayesini çeşitli İslâmî finans yöntemleri ile değerlendirmiştir. Paranın değerlendirilmesi sonucu gelen gelirler vakfın amaçları doğrultusunda kullanılmıştır. Para vakıfları, Osmanlı İmparatorluğu’nda aktif oldukları dönemde toplumun eğitim ve din gibi önemli ihtiyaçlarını sağlamıştır. Bu vakıfların bir başka işlevi ise mikro-kredi mekanizması olarak çalışmalarıdır. Bu vakıflar sayesinde varlık sahiplerinin elindeki fazlalıklar ve birikmiş tasarruflar, tüccarlara, çiftçilere, esnafa ve zanaatkârlara sunulmuştur. Bu nedenle, bu vakıflar toplumda bir hayır kuruluşu olarak işlev görmenin yanı sıra kaynak aktarım kanalı olarak da hizmet etmiştir. Modern faizsiz finans kurumlarının öncüsü olan para vakıflarının temel hedefi bu kurumlarınkinden farklıdır. Para vakıfları elde ettikleri kârı vakfın kurucusu veya sahibine aktarmazlar. Elde edilen gelir hayır hizmetlerini yerine getirmek için harcanmıştır. Bu sayede bu kurumlar İslâmî emir ve yasaklar çerçevesinde faaliyet gösteren alturistik finans modeli oluşturmuştur. Bu model kendisine has prensiplere sahiptir. Bu çalışmada, Osmanlı toplumunun para vakıfları bağlamında finansal zihniyeti ve bu zihniyetin para vakıflarını nasıl şekillendirdiği tartışılacaktır. Bu modelin ve zihniyetin temel ilkeleri vurgulanacaktır.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: