Dijital Peculium Kavramı

Autor: Ümit Vefa Özbay
Rok vydání: 2021
Předmět:
Zdroj: Volume: 70, Issue: 3 867-898
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
ISSN: 1301-1308
DOI: 10.33629/auhfd.974632
Popis: In Roman Law, slaves were considered as property (res). They could be bought and sold like commodities. But because they were human, they could think and had willpower. Therefore, it was inevitable for them to enter into some legal relations with others. The Romans made various arrangements in order to use the slaves in their commercial life. The most important of these was the peculium. It was the fund that the master allowed a slave to use as if it were the slave's. The concept of digital peculium, which is based on the peculium concept of Roman Law, finds its place in artificial intelligence discussions today. The concept is proposed for incorporating AI into daily life and making AI accountable until the legal status of AI is satisfactory. In the study, first of all, the concept of artificial intelligence and robot will be briefly defined. Ideas on the legal status of artificial intelligence will be evaluated, and then the concept of Digital Peculium, which came to the fore with the work of Katz and Pagallo, will be examined. While examining the concept of Digital Peculium, the concept of peculium in Roman Law will be introduced first. And it will be discussed how the regulations on the concept of peculium can contribute to artificial intelligence regulations in our contemporary law.
Roma hukukunda köleler mal (res) statüsünde kabul ediliyordu. Mal gibi alınıp satılabiliyorlar, alacak veya borç konusu olabiliyorlardı. Ancak, köleler insan oldukları için düşünen ve irade sahibi canlı varlıklardı ve başkalarıyla birtakım hukuki ilişkilere girişmeleri kaçınılmaz bir şeydi. Kölelerin hukuki işlem yapabilmesinin önünü açmak ve onları ticaret hayatında aktif bir biçimde kullanabilmek adına Romalılar çeşitli düzenlemeler yaptılar. Bu düzenlemelerden en önemlisi aile babalarının kölelere (ve aile evlatlarına) aile mamelekinin belli bir kısmı üzerinde sınırlı yetki tanımasıydı. Söz konusu sermayeye peculium ismi verilmiştir. Sırtını Roma Hukuku’nun peculium kavramına dayayan dijital peculium kavramı ise günümüzde yapay zekâ tartışmalarında doktrinde kendisine yer bulmaktadır. Kavram bazı hukukçular tarafından yapay zekânın hukuki statüsü tatmin edici bir hal alana kadar, yapay zekâyı günlük hayata dâhil edebilme ve yapay zekâyı hesap verebilir bir hale getirme konusunda önerilmektedir. Çalışmamızda önce yapay zekâ ve robot kavramı kısaca tanımlanarak, yapay zekânın hukuki statüsüne yönelik fikirler değerlendirmeye alınacak, ardından Katz ve Pagallo’nun çalışmaları ile doktrindeki tartışmalarda kendisine yer bulmuş Dijital Peculium kavramı incelenecektir. Kavram incelenirken öncelikle Roma hukukundaki peculium kavramı tanıtılacak ve söz konusu kavrama dair düzenlemelerin çağdaş hukukumuzda, yapay zekâ düzenlemelerine ne gibi bir katkıda bulunabileceği tartışılacaktır.
Databáze: OpenAIRE