EBÛ YA‘KŪB ES-SEKKÂKÎ ÖNCESI BEYÂN İLMİ

Autor: Malek Hassan Mahmoud ABDUL QADER
Rok vydání: 2021
Předmět:
Zdroj: Volume: 8, Issue: 2 1290-1309
Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
ISSN: 2148-4899
DOI: 10.17859/pauifd.1021607
Popis: Belâgat ilmi ve bu ilmin konuları Ebû Ya‘kūb es-Sekkâkî’yle birlikte nihai şeklini almış ve bu durum günümüze kadar geçerliliğini korumuştur. Bu çalışmada genel anlamda Sekkâkî öncesi belâgatçıların, beyân ilmine bakışları ele alınacaktır. Bu noktada, Ebî Osmân el-Câhız'la birlikte sistematik bir şekilde gelişen ve Sekâkî'yle olgunluğa ve kemale ulaşan beyân ilminin kavramlarının gelişim aşamaları incelenecektir. Bu kavramlar şunları kapsamaktadır: Beyân ilmi; teşbih, temsil, mecaz, istiare ve kinayeyi kapsayan bu ilmin alt konuları. Bu araştırmada, tümevarım ve karşılaştırma yöntemleri benimsemiştir. Belâgatçıların beyân ilmi ve bu ilmin çeşitli konularına dair görüşleri tümevarım yöntemiyle ele alınmış ve Sekkâkî’nin bu ilme dair görüşleriyle önceki belâgatçıların görüşleri karşılaştırılmıştır. Genel anlamda bu çalışmada belâgatların beyân ilmi konularına olan ilgilerinin farklı olduğu, çoğunun mecaz gibi bazı konulara fazla önem vermediği, diğer konularda özellikle teşbih ve istiâre gibi konulara özen gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca Sekkâkî dönemine kadar belâgatçılar arasında beyan ilminin kavramlarının ve konularının farklı ve çeşitli olduğu gözlemlenmiştir. Sekkâkî ise daha önceki tanımlardan yararlanarak ve kendisi de bazı yenilikler ekleyerek, beyân ilminin tanımına ve konularına son halini vermiştir.
This study tackles figures of speech for the rhetoric scholars who came before Abū Yaʿqūb Yūsuf es-Sekkâkî who sets the foundations of rhetoric which we still following until this day. This study, also, investigated the stages of the concepts’ development in the figures of speech understanding and comprehension since the beginnings in a systemic way for Abū ʿUthman al-Jāḥiẓ until it was matured in Abo Abū Yaʿqūb Yūsuf es-Sekkâkî’s works. These concepts were: figures of speech, simile, imaginary, synecdoche, metaphor and metonymy. Moreover, this study followed the comparative and deductive approaches to investigate figures of speech as well as its varied fields. The study found out that the rhetoric scholars focused their interest on some fields especially, simile and metaphor while others were left without enough research such as synecdoche. The study realized that the concepts of figures of speech were varied and different among old rhetoric scholars until Abū Yaʿqūb Yūsuf es-Sekkâkî who set the basics and the fundamentals of figures of speech in its final form.
تتناول هذه الدراسة علم البيان لدى البلاغيين السابقين لأبي يعقوب السكّاكيّ الذي استقرت عنده علوم البلاغة وأبوابها في صورتها النهائية التي لا زلنا نسير وفقها حتى يومنا هذا. وقد رصدت هذه الدراسة مراحل تطور مفاهيم علم البيان منذ بدايتها بصورة منهجية عند أبي عثمان الجاحظ حتى اكتمالها ونضجها عند أبي يعقوب السكاكيّ. وقد شملت هذه المفاهيم كلّا من: مفهوم علم البيان، ومفاهيم مباحثه وهي: التشبيه والتمثيل والمجاز والاستعارة والكناية. وقد اعتمدت الدراسة المنهجين الاستقرائي والمقارن لاستقراء ما جاء عند البلاغين عن علم البيان ومباحثه المتعددة ومقارنة ما قدموه في هذا العلم بالصورة النهائية له عند السكّاكي. وقد خلصت الدراسة إلى أن عناية البلاغيين بمباحث علم البيان كانت مختلفة، ففي حين لم يولِ معظمهم أهمية بالغة لبعض المواضيع مثل المجاز، فإنّ عنايتهم كانت بالغة بالمباحث الأخرى خاصّة التشبيه والاستعارة. كما خلصت الدراسة إلى أنّ مفاهيم علم البيان ومباحثه كانت متعددة ومختلفة بين البلاغيين القدامى إلى عصر السكاكيّ الذي قام بتقديمها في صورتها النهائية مستقياً بعض تعريفاتها من سابقيه وواضعا بعضها الآخر من عنده.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: