| Popis: |
The article aims to evaluate the effectiveness of the Clean Air Priority Programme and to establish possible threats to its success. The National Fund for Environmental Protection and Water Management’s programme constitutes an important element of the government programme that goes by the same name. This study, with the aid of an institutional-legal, decision-making and quantitative analysis will undertake to answer the following research questions: (1) can the realisation of the aim formulated in this programme result in an improvement of air quality in Poland?; (2) what, if any, barriers stand in the way of achieving the programme’s aims?; (3) does the Clean Air Programme require further changes? On account of the high energy consumption of Polish homes, which typically results in their owners heating them with the cheapest fuels, emitting significant amounts of pollution, should the programme aims be assessed positively? In the process of discussions however, three types of barriers have come to light: (1) those related to the effective distribution of funds, (2) difficulties arising from programme frameworks that potential beneficiaries might encounter, and (3) potential limitations in the access to EU funding. On account of threats to the success of the programme that have been identified, it is expected that further changes to its functioning will be introduced as well as the ring-fencing of funds for thermo-modernisation and change of heating systems. Celem artykułu jest ocena efektywności programu priorytetowego „Czyste Powietrze” oraz określenie ewentualnych zagrożeń dla jego powodzenia. Program Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej stanowi istotny element rządowego programu o tej samej nazwie. W artykule, przy zastosowaniu analizy instytucjonalno-prawnej, decyzyjnej i ilościowej, podjęto próbę odpowiedzi na następujące pytania badawcze: 1) czy realizacja sformułowanego w programie celu może przełożyć się na poprawę jakości powietrza w Polsce?; 2) czy i jakie bariery stoją na drodze do osiągnięcia celu programu?; 3) czy program „Czyste Powietrze” wymaga kolejnych korekt? W związku z wysoką energochłonnością jednorodzinnych budynków mieszkalnych w Polsce, która zazwyczaj prowadzi do wykorzystania przez ich właścicieli najtańszych i emitujących dużo zanieczyszczeń paliw do ogrzewania, cele programu należy ocenić pozytywnie. W toku przeprowadzonych rozważań wykazano jednak, że ich realizacja ograniczona jest trzema rodzajami barier: 1) związanymi ze sprawną dystrybucją środków; 2) trudnościami dla potencjalnych beneficjentów wynikających z konstrukcji programu; 3) potencjalnymi ograniczeniami w dostępie do finansowania ze środków unijnych. W związku ze zidentyfikowaniem zagrożeń dla powodzenia programu, należy oczekiwać wprowadzenia dalszych zmian jego funkcjonowania oraz zabezpieczenia środków na finansowanie termomodernizacji i wymiany źródeł ogrzewania. |
