A Superficial Glance At the Traditional Games and Sports in the Turkic Cultures
| Autor: | Recep Nur Uzun, Mehmet Çebi, Mehmet Gül |
|---|---|
| Přispěvatelé: | OMÜ |
| Jazyk: | turečtina |
| Rok vydání: | 2018 |
| Předmět: |
Tarih
Eğitim Edebi Teori ve Eleştiri Beslenme ve Diyetetik Halkla İlişkiler Etik Edebiyat Otelcilik Felsefe Asya Çalışmaları Nüfus İstatistikleri Bilimi Konaklama Mantık Film Bilgi Özel Beşeri Bilimler Çevre Çalışmaları Sanat Siyasi Bilimler Tiyatro Davranış Bilimleri Kriminoloji ve Ceza Bilimi Arkeoloji Sosyal Çalışma Antropoloji Madde Bağımlılığı İletişim Uluslararası İlişkiler Bilim Felsefesi ve Tarihi Hukuk Din Bilimi Coğrafya Etnik Çalışmalar Eğitim Araştırmaları Kadın Araştırmaları İşletme Finans Ortaçağ ve Rönesans Çalışmaları Müzik Sosyoloji Kültürel Çalışmalar Ergonomi Televizyon Spor ve Turizm Belge Yönetimi Dil ve Dil Bilim Folklor İktisat Kamu Yönetimi Psikoloji İşletme Aile Çalışmaları Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Hemşirelik Kentsel Çalışmalar İş Radyo |
| DOI: | 10.7827/TurkishStudies.14386 |
| Popis: | Geleneksel oyunlar-sporlar olarak adlandırılabilen faaliyetlerin, Türklerin sosyal hayatlarında önem teşkil ettiği ifade edilebilir. Dolayısıyla bu çalışmada, Türk kültürünün tanınan faaliyetleri arasında yer alan Atlı Cirit, Çevgen, Kök Böri, Mangala, Âşık Oyunları ve Güreş (yağlı, şalvar ve aba güreşi) sporların-oyunlarının Türk kültürlerindeki yerine yüzeysel bir bakış açısı ile bakılmak amaçlanmıştır. Araştırmada literatür taraması yapılmıştır. Ayrıca ilgili yayın ve sosyal ağ erişim platformların da ki kaynakların taraması gerçekleştirilmiştir. Gerek at üzerinde gerekse atsız şekilde Türk kültüründe yer alan geleneksel sporların-oyunların oldukça köklü geçmişe sahip olduğu ifade edilebilir. Ayrıca söz konusu sporlar ve oyunlara zamanın ileri gelen insanları ya da halkı tarafından yüksek itibar gösterildiği belirtilebilir. Öyle ki Selçuklu Hükümdarı Alâeddin Keykubad’ın Atlı Cirit, Sultan Alp Arslan’ın ise çok iyi Çevgen oyuncusu olduğu ifade edilebilir. Dahası Osmanlı Devleti Hükümdarlarının yabancı misafirlere atlı cirit müsabakasını izletmekten gurur duyduğu söylenebilir. Türk örf ve adetlerini sembol nitelikteki söz konusu sporlardan Atlı Cirit sporunda, rakibe yaklaşan ya da onu sıkıştıran bir sporcunun, rakibine cirit atmadığı söylenebilir. Ayrıca ahlaki kurallara zarar verebileceği düşüncesiyle, Aba güreşinde, özellikle müsabakayı kaybeden güreşçinin üzerindeki abayı gelişi güzel fırlatmasının kesinlikle yasak olduğu ifade edilebilir. Yüzyıllardır yapıla gelen geleneksel sporlar-oyunların bir kültür mirası olduğu söylenebilir. Öyle ki 2010 yılında Kırkpınar Yağlı Pehlivan Güreşlerinin, 2013 yılında ise Çevgen oyununun UNESCO’nun “Somut Olmayan Kültürel Miras” listesine girdiği belirtilebilir. Uygulanış ve adlandırma olarak farklılıklar içeren söz konusu oyunlar-sporların Türk gençlerine yaygın olarak tanıtılması ve de benimsetilmesi kültür değerlerinin yaşatılması adına önem arz ettiği unutulmamalıdır. It can be stated that the activities which can be named as traditional games-sports were of importance in the social life of the Turkic people. Thus, it is aimed to approach the place of such sports-games as Jereed, Chovqan, Kokborı, Mangala, Ankle Bone Shooting games and Wrestling (oil, shalwar and aba wrestling), which are amongst the recognized Turkic cultural activities in Turkic cultures from a superficial point of view in this study. A literature review was conducted in the study. In addition, relevant publications and sources obtained from social network platforms were reviewed. It can be noted that the traditional sports-games in Turkic cultures, performed whether on horseback or without horses, have a deep-rooted history. In addition, the sports and games in question can be expressed to be respected by the notable persons or the public of the time. For instance, it could be highlighted that Seljuq Sultan Alâeddin Kayqubad was very good in Jereed while Sultan Alp Arslan in Chovqan. Moreover, rulers of the Ottoman Empire were proud to show Jereed competitions to the foreign guests. In Jereed, one of the symbolic sports of Turkic traditions, a sportsman who approached to or outmaneuvered his competitor did not throw javelin at him. Furthermore, in Aba wrestling, it was strictly forbidden especially for the defeated wrestler to negligently throw his aba due to the belief that it would harm the moral principles. It can be claimed that the traditional sports-games, which have been played for centuries, are cultural heritages. For instance, Kırkpınar Oil Wrestling Festival and Chovqan were inscribed on the list of "Intangible Cultural Heritage" by UNESCO in 2010 and 2013, respectively. It should be noted that Turkish youth should be well acquainted with and adopt the stated games-sports differ in their practice and names in order to keep these cultural values alive. |
| Databáze: | OpenAIRE |
| Externí odkaz: |
|