AFGANİSTAN MODERNLEŞMESİ VE EMANULLAH HAN DÖNEMİ

Autor: Utku AYBUDAK
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2022
Předmět:
Zdroj: Volume: 6, Issue: 21 275-286
Asya Studies
Akademic Social Studies
Akademik Sosyal Araştırmalar
ISSN: 2602-2877
2602-263X
Popis: This study focuses on Afghan modernization in general; In particular, it focuses on the period of Amanullah Khan, one of the most important actors in this process. The main purpose of the study is to discuss why the transformation in Afghanistan is relatively slow and painful after informing the reader about Afghan modernization. The central state, which has been able to spread its sovereignty over the country directly and has a modern army and bureaucracy, is the most crucial trigger of social modernization. However, the history of Afghanistan is full of unsuccessful efforts of different rulers to centralize the state. Among the reasons for this failure lies the country’s geographical, social, and economic structure. In the case of Afghanistan, the structure causes the power to be decentralized and dispersed. Amanullah Khan is one of the rulers who failed while trying to build a central state in the modernization adventure of this country. However, due to the reforms he implemented during his reign, he gained an important place in history. For this reason, the focus of the study is the period of Amanullah Khan. The reforms made during this period are so numerous that it is beyond the limits of one article to examine them all. Therefore, the most critical reforms within a particular classification, such as economy and law, will be discussed. Amanullah Khan's aggressive modernization, reforms, and reform attempts, especially in the field of women's rights, ended his reign. Tribal feudalism in the country plays a vital role in the uneven progress of Afghan modernization. The person who seizes power in Kabul must rely on the power of the tribes to rule in the provinces. The inability of the central state to transfer its power directly to the provinces results in the rebellion of the tribes whose interests were damaged by the reform movements.
Bu çalışma genelde Afgan modernleşmesini, özelde ise bu sürecin en önemli aktörlerinden biri olan Emanullah Han dönemini ele almaktadır. Çalışmanın temel amacı okuyucuyu Afgan modernleşmesi hakkında bilgilendirdikten sonra Afganistan’da dönüşümün niçin görece yavaş ve sancılı gerçekleştiği üzerine mülahazalarda bulunmaktır. Egemenliğini ülke sathına doğrudan yayabilmiş; modern bir orduya ve bürokrasiye sahip merkezî devlet, toplumsal modernleşmenin de en önemli tetikleyicisidir. Ancak Afganistan tarihî, farklı yöneticilerin devleti merkezileştirme çabalarının hüsranla neticelenmesi ile doludur. Bunun sebepleri arasında ise Afganistan’daki coğrafi, toplumsal ve ekonomik yapı yatmaktadır. Afganistan örneğinde yapı, iktidarın merkezde toplanamamasını ve sürekli biçimde dağılmasını dayatmaktadır. Emanullah Han da bu ülkenin modernleşme serüveninde merkezî devlet inşa etmeye çalışırken başarısız olmuş yöneticilerden biridir. Ancak hüküm süresi boyunca yaptıkları ile tarihte önemli bir yer edinmiştir. O nedenle çalışmanın odağında Emanullah Han dönemi yer almaktadır. Bu dönemde yapılan reformların sayısı o kadar çoktur ki hepsini incelemek bir makalenin sınırlarını aşmaktadır. O nedenle ekonomi, hukuk gibi belli bir sınıflandırma dâhilinde en önemli yenilikler ele alınmıştır. Emanullah Han’ın agresif modernleşme tasavvuru, özellikle kadın hakları alanındaki reformlar ve reform teşebbüsleri saltanatının sonunu getirmiştir. Afgan modernleşmesinin düzensiz ilerleyişinin arkasında ülkedeki kabile feodalizmi önemli rol oynamaktadır. Kabil’de iktidarı ele geçiren kişi taşrada hüküm sürebilmek için mutlaka kabilelerin gücüne dayanmak zorundadır. Merkezî devletin iktidarını doğrudan biçimde taşraya taşıyamaması ise reform hareketlerinden çıkarları zedelenen kabilelerin isyan etmesiyle sonuçlanmaktadır.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: