On the Similarities of Education Stages Between Tartîb al-Ulûm and Kawâkib-i Sab'a

Autor: Nazife Nihal Ince, Rıfat Atay
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2019
Předmět:
Zdroj: Volume: 4, Issue: 4 505-519
Turkish Academic Research Review
ISSN: 2602-2923
Popis: İslam tarihinde ilk olarak Selçukluların uygulamaya koyduğu düzenlimedreseler, Osmanlılar tarafından bazı değişiklikler ilave edilerek devamettirilmiştir. Düzenli medreselerin müfredatı değişse de müfredatınbelirlenmesinde etkili olan kademe anlayışı bu medreselerin ortak özelliğiolmuştur. Medreselerde okutulan ilim dallarını kademelendiren ve bunlara isimveren Ebu Hâmid el-Gazzâlî’yi örnek alan Saçaklızâde MehmedEfendi ise bu konuyu müstakil bir eserle ele alır. Saçaklızâde, Tertîbu’l-Ulûmadlı eserinde hem ilim dallarını kendi içerisinde kademelendirir hem defarklı ilim dallarını öğrenim önceliğine göre sıralar. Saçaklızâde’nin vefatından(1732) dokuz sene sonra Reîsü’l-Küttâb Mustafa Efendi tarafından yazdırıldığıanlaşılan Kevâkib-i Seb’a isimli metin ise birinci bölümünde ilimlerisınıflandırırken ikinci bölümde söz konusu ilimlerin kendi içindekikademelerine ve öğrenim sırasına değinir. Saçaklızâde’nin tertibine oldukça benzerbir tertip yapan bu eser 1741 yılında kaleme alınmıştır. Konuyla ilgili benzereserlerde görülmeyen bu tertip Saçaklızâde’nin kendisinden sonraki geleneğeetkisi açısından hayli ilgi çekicidir. Çalışmamızda bu iki eser arasındakibenzerlikleri, farkları ve etkilenme durumunu ortaya çıkarmaya çalıştık. Kevâkib-iSeb’a’nın ikinci bölümü ile Tertîbu’l-Ulûm arasındaki şeklibenzerliği bir tarafa bırakacak olursak içeriğinde karşılaştığımız bazıibareler Kevâkib yazarının Tertîbu’l-Ulûm’dan esinlendiğikanaatini güçlendirmiştir.
The orderly madrasas, which was conducted first by the Seljuks, continued during the Ottomans with slight differences. Although the curriculum of regular madrasas was different, the idea of staging was the common feature of these madrasas. Sachaklizâda Mehmed Efendi, following Abu Hâmid al-Gazzâlî, who graded the branches of science taught in madrasahs and gave names to the grades, dealt with this subject in a separate work. Sachaklizâda, in his work Tartîb al-ulûm is not only stages the branches of science in itself but also lists the different branches of science according to the priority of learning. Whereas Kawâkib, a text which understood to have been written by the command of the Master Clerk/Raîs al-Kuttâb Mustafa Efendi, nine years after the death of Sachaklizâda Mehmed Efendi (1732), classifies the sciences in its first chapter and in the second, lists the order of disciplines that should be followed in learning from the teachers. This text, which lists the stages in a similar way to Sachaklizâda’s, was written in 1741. This staging, which is not found in other similar books, is remarkable in terms of the impact of Sachaklizâda. In this paper, we tried to put forth the similarities, the differences and the influence between the two texts. Leaving aside the external similarities between the second part of Kawâkib-i sab'a and Tartîb al-ulûm, some of the phrases we encounter in the content have strengthened the opinion that Kawâkib’s author was inspired by Tartîb al-ulûm.
Databáze: OpenAIRE