Textaraðirnar og kirkjuárið í sögulegu ljósi

Autor: Sigurjón Árni Eyjólfsson
Rok vydání: 2019
Předmět:
Zdroj: Ritröð Guðfræðistofnunar. :61-74
ISSN: 2298-8270
1670-2972
DOI: 10.33112/theol.48.3
Popis: I þessari ritgerð er sýnt hvernig textaraðir fornkirkjunnar þrouðust samhliða helgiritasafni kristninnar. Aberandi er i þessari þroun að þeir textar sem lenda inni i lestrunum þurfa að fullnaegja tilteknum skilyrðum og er þar helst að nefna að þeir verða að vera margraeðir og opnir fyrir tulkunum. I motun kirkjuarsins reyndist ekki mogulegt að viðhalda samfelldum linulegum lestri, heldur þurfti að tengja saman texta til þess að þeir mynduðu eina heild. I sogu kirkjunnar þrouðust tvaer hefðir, að lesa texta textaraðarinnar a sunnudogum og leggja ut af honum, en samfelldur lestur a oðrum textum utan raðarinnar var bundinn við aðra daga vikunnar. I kjolfar siðbotarinnar klofnar þessi hefð. I lutherskum kirkjum er stuðst við textaroð fornkirkjunnar en i kalvinskri og Zwingli-kirkjunni er stuðst við lectio continua eða valda texta. Þegar saga fyrstu textaraðarinnar a Islandi er skoðuð liggur naerri að fullyrða að hun hafi verið motandi allt fra kristnitoku og að hun se rauði þraðurinn i sogu kristni og þjoðar. Abstract The topic of this thesis is to show how the texts of the pericopae of the ancient church evolved in conjunction with collection of Christian sacred writings. It is noticeable in that the texts which became part of the pericope had to meet certain criteria, for example to be multifac-eted and open to interpretation. In the formulation of the church year, it was not possible to maintain continuous linear reading, but the texts had to form one whole. In the history of the Church, two traditions evolved. First of all, reading and interpretation of the text of the pericope on Sundays, and secondly, a continuous reading of texts outside the pericope on other days of the week. By the time of the Reformation, this tradition split into two different strands. In Lutheran churches the text of the ancient church was used, while in churches based on Calvin’s and Zwingli’s theological traditions, lectio continua or selected texts were used. A research of the history of the first series of the pericopae in Iceland, has shown that this series has been shaping the readings within the Icelandic church since AD 999/1000, and that it has been predominant within the common history of Christianity and the Icelandic people.
Databáze: OpenAIRE