| Popis: |
Το αντικείμενο της παρούσας διατριβής εντάσσεται στην προβληματική της φεμινιστικής συγκρότησης της γνώσης στο πλαίσιο της φεμινιστικής επιστημολογίας. Η διαμόρφωση του φεμινιστικού χαρακτήρα της γνώσης εξετάζεται με βάση την κοινωνική σύλληψη του φύλου, σύμφωνα με ορισμένες φεμινιστικές επιστημολογικές θεωρίες της αναλυτικής παράδοσης και της μεταμοντέρνας φιλοσοφίας. Δεδομένου ότι η φεμινιστική επιστημολογία ως κλάδος συγκροτείται με βάση έννοιες και παραδοχές που ανήκουν σε διαφορετικά είδη φεμινιστικών επιστημολογιών, η έρευνα αυτή επιχειρεί να εντοπίσει, να εξετάσει και να ερμηνεύσει ορισμένα αντιπροσωπευτικά επιχειρήματα που αναπτύσσονται στο πεδίο αυτό, σε ένα φάσμα από τον πρώιμο φεμινιστικό εμπειρισμό έως ορισμένες μεταμοντέρνες φεμινιστικές θεωρίες. Απώτερος στόχος της παρούσας εργασίας είναι να συνεξετάσει την προβληματική της φεμινιστικής επιστημολογίας στη σχέση της με τον χώρο της εκπαίδευσης και να καταδείξει τις συνήθεις έμφυλες παραδοχές που αναπαράγονται εκεί. Το πρώτο κεφάλαιο εξετάζει την πορεία προς τη συγκρότηση της φεμινιστικής επιστημολογίας ως κλάδου, και τις βασικές παραδοχές που την χαρακτηρίζουν ως προσέγγιση. Το δεύτερο κεφάλαιο αναλύει την επιστημολογία του φεμινιστικού εμπειρισμού και, ιδιαίτερα της ύστερης εκδοχής του, για να αναδειχθούν οι βασικές έννοιες αυτού του είδους φεμινιστικής επιστημολογίας. Το τρίτο κεφάλαιο πραγματεύεται τον ιδιαίτερο τρόπο με τον οποίο συγκροτείται η γνώση στη φεμινιστική επιστημολογία της σκοπιάς, σύμφωνα με τη θεωρία της Sandra Harding. Στο τέταρτο κεφάλαιο διερευνώνται οι παραδοχές του φεμινιστικού μεταμοντερνισμού και ο τρόπος με τον οποίο αυτές καθορίζουν τον χαρακτήρα των θεωρήσεων τους, σύμφωνα με τις θέσεις της Susan Hekman, της Luce Irigaray, της Donna Haraway και της Judith Butler αναφορικά με την έννοια γυναίκα και την έννοια φύλο. Τέλος, το πέμπτο κεφάλαιο εντοπίζει την ανάγκη αξιοποίησης της φεμινιστικής επιστημολογίας στον εκπαιδευτικό θεσμό, εξετάζοντας τα ακόλουθα ερωτήματα: Θα έπρεπε η επιστήμη της εκπαίδευσης να υιοθετήσει ορισμένες προϋποθέσεις και παραδοχές της φεμινιστικής επιστημολογίας; Με ποιον τρόπο μπορεί να οικειοποιηθεί και να ενταχθεί κάθε ξεχωριστό είδος φεμινιστικής επιστημολογίας στο εκπαιδευτικό πλαίσιο; Πρόκειται για μια φιλοσοφική διερεύνηση του φύλου και των γνωσιακών προϋποθέσεών του, καθώς η εργασία μελετά τα εννοιολογικά περιεχόμενα του φύλου και τις σχέσεις μεταξύ των εννοιών που συμβάλλουν στον ορισμό του. Διαπιστώθηκε από την παραπάνω έρευνα ότι ο φεμινιστικός χαρακτήρας της γνώσης με βάση μια κοινωνική συγκρότηση του φύλου τίθεται με διαφορετικούς κάθε φορά όρους σε κάθε εκδοχή φεμινιστικής επιστημολογίας. Ακόμη, σε ένα δεύτερο επίπεδο, η εργασία εκτιμά ότι η αρχική αξίωση ισότητας ευκαιριών των δύο φύλων στην εκπαίδευση πρέπει να δώσει τη θέση της στο ισχυρότερο αίτημα της φεμινιστικής διεκδίκησης μιας διαφορετικής επιστημονικής γνώσης με βάση αξίες που σέβονται την ιδιαιτερότητα του γυναικείου φύλου και την οπτική της ζωής των γυναικών. Τέλος, ενώ δεν υιοθετείται η μεταμοντέρνα θέση της εγκατάλειψης των έμφυλων καθορισμών, ωστόσο εκτιμάται ότι η ανατρεπτική δυνατότητα επιτέλεσης του φύλου αποπλαισιωμένου από τον έμφυλο δυϊσμό μπορεί να καταλάβει τη θέση της στον χώρο της εκπαίδευσης. |
