| Popis: |
Η ανάγνωση συνιστά μία πολύπλοκη γνωστική διαδικασία επεξεργασίας των πληροφοριών από τις οποίες συντίθεται ο γραπτός λόγος, η οποία σχετίζεται με τη μεταφορά ενός κώδικα γραπτών συμβόλων, εν προκειμένω των γραφημάτων, σε έναν κώδικα ήχων, δηλαδή τα φωνήματα. Η ρυθμική ικανότητα ορίζεται ως η ικανότητα απόδοσης με χωροχρονική ακρίβεια μίας αλληλουχίας κανονικών, αδρών και επαναλαμβανόμενων κινήσεων. Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι να μελετηθεί η ρυθμική ικανότητα των παιδιών προσχολικής ηλικίας, να εξεταστεί η σχέση της σε συνάρτηση με την ηλικία και το φύλο των παιδιών και να διερευνηθεί αν η ρυθμική ικανότητα στα παιδιά του νηπιαγωγείου σχετίζεται α) με την φωνολογική επίγνωση και β) με την βραχύχρονη μνήμη φωνολογικών πληροφοριών. Επιπλέον, η παρούσα έρευνα αποσκοπεί να εξετάσει αν η ρυθμική ικανότητα κατά την προσχολική ηλικία δύναται να αποτελέσει προβλεπτικό παράγοντα για την εμφάνιση ενδεχόμενων αναγνωστικών δυσκολιών κατά τη φοίτηση στη Δευτέρα (Β’) τάξη του δημοτικού σχολείου. Η έρευνα διεξήχθη σε δύο φάσεις. Στην πρώτη φάση συμμετείχαν 244 παιδιά, ηλικίας 5,2 έως 6,4 ετών, τα οποία φοιτούσαν σε δημόσια νηπιαγωγεία και δεν αντιμετώπιζαν κάποιο νευρολογικό, αισθητηριακό ή κινητικό πρόβλημα και δεν είχαν διαγνωστεί για μαθησιακές δυσκολίες, διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές ή διαταραχές προσοχής. Τα παιδιά αξιολογήθηκαν ως προς την φωνολογική επίγνωση, την βραχύχρονη μνήμη φωνολογικών πληροφοριών και τη ρυθμική ικανότητα. Στη δεύτερη φάση της έρευνας, από το αρχικό δείγμα των παιδιών, επαναξιολογήθηκαν κατά την φοίτησή τους στη Δευτέρα (Β’) δημοτικού ως προς την αναγνωστική ικανότητα και τη ρυθμική ικανότητα 25 παιδιά που σημείωσαν την πιο υψηλή βαθμολογία στο τεστ ρυθμικής ικανότητας κατά την αξιολόγησή τους όταν φοιτούσαν στο νηπιαγωγείο και 26 παιδιά που σημείωσαν την πιο χαμηλή βαθμολογία, αντίστοιχα. Ως μέσα συλλογής των δεδομένων αξιοποιήθηκαν στο δείγμα του νηπιαγωγείου οι Έγχρωμες Προοδευτικές Μήτρες του Raven, το Εργαλείο Ανίχνευσης και Διερεύνησης των Αναγνωστικών Δυσκολιών στο νηπιαγωγείο και Α’-Β’ Δημοτικού και το τεστ High/Scope Rhythmic Competence Αnalysis Τest. Στο δείγμα των παιδιών του δημοτικού για την αξιολόγηση της αναγνωστικής ικανότητας - 4 -χρησιμοποιήθηκε το Τεστ Ανίχνευσης της Αναγνωστικής Ικανότητας και για την αξιολόγηση της ρυθμικής ικανότητας αξιοποιήθηκε εκ νέου το τεστ ρυθμού που είχε χρησιμοποιηθεί και στο νηπιαγωγείο. Η στατιστική ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με τη συνδρομή του στατιστικού πακέτου Statistical Package for Social Sciences σε επίπεδο περιγραφικής και επαγωγικής στατιστικής. Τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν ότι το φύλο, αν και σε περιορισμένη κλίμακα, και η ηλικία των παιδιών φαίνεται να σχετίζονται με τη ρυθμική ικανότητα. Επιπλέον, τόσο η φωνολογική επίγνωση όσο και η βραχύχρονη (εργαζόμενη) μνήμη φωνολογικών πληροφοριών κατά την προσχολική ηλικία, οι οποίες αποτελούν προϋπόθεση για τη μετέπειτα εκμάθηση της ανάγνωσης, επηρεάζουν την ρυθμική ικανότητα. Επιπλέον, το επίπεδο της αναγνωστικής ικανότητας και οι ενδεχόμενες αναγνωστικές δυσκολίες στη Δευτέρα (Β΄) τάξη δημοτικού φαίνεται να μπορούν να προβλεφθούν από το επίπεδο ανάπτυξης του ρυθμού/ρυθμικής ικανότητας των παιδιών στο νηπιαγωγείο. |
