Popis: |
Τα ελληνικά αναλυτικά προγράμματα ΦΑ των μικρότερων τάξεων του Δημοτικού αντιμετωπίζουν την αγωγή του ρυθμού ως ιδιαίτερα σημαντική για την κινητική μάθηση και επικεντρώνονται σ αυτήν. Ωστόσο, στις μεγαλύτερες τάξεις οι δραστηριότητες ρυθμικής ανάπτυξης μειώνονται ιδιαίτερα. Σκοπός της έρευνας ήταν η δημιουργία και η μελέτη της επίδρασης ενός στοχευμένου παρεμβατικού προγράμματος κινητικής ρυθμικής αγωγής διάρκειας 10΄, στις παραμέτρους της ρυθμικής ικανότητας παιδιών Ε΄ και ΣΤ΄ τάξης του δημοτικού σχολείου, κατά την εφαρμογή του στο εισαγωγικό μέρος του μαθήματος της Φυσικής Αγωγής, ενώ παράλληλα εξετάστηκε η επίδραση του παρεμβατικού προγράμματος σε κινητικές δεξιότητες, στη γνωστική ικανότητα αναγνώρισης ρυθμικών προτύπων και χορών, καθώς και στις αντιλήψεις των μαθητών/τριών σχετικά με τη συμμετοχή στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής. Για την αξιολόγηση παραμέτρων της ρυθμικής ικανότητας, στο αρχικό στάδιο μελέτης σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε καινοτόμο ψηφιακό εργαλείο, με δυνατότητες καταγραφής, σύγκρισης και αξιολόγησης υψηλής ακρίβειας των ρυθμικά συντονισμένων κινήσεων με ή χωρίς μετακίνηση στο χώρο σε σχέση με διάφορα ρυθμικά πρότυπα. Για το συγκεκριμένο εργαλείο πραγματοποιήθηκε μελέτη ελέγχου εγκυρότητας, στο πλαίσιο της οποίας έγιναν μετρήσεις και αξιολόγηση επιδόσεων 120 συμμετεχόντων ηλικίας 6 έως 15 ετών (11,5 SD 2.71) και σύγκρισή του με το αξιόπιστο σταθμισμένο εργαλείο High/Scope Beat Competence Analysis Test. Από τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής επαληθεύθηκαν τα κριτήρια εγκυρότητας και αξιοπιστίας του εργαλείου αξιολόγησης (α= .89). Ακολούθησε η δημιουργία προγράμματος κινητικής και ρυθμικής αγωγής δεκάλεπτης διάρκειας με δυνατότητες εφαρμογής, μετά από σύντομη επιμόρφωση, από μη εξειδικευμένους εκπαιδευτικούς ΦΑ., το οποίο εφαρμόσθηκε ως προθέρμανση στο μάθημα Φυσικής Αγωγής. Συμμετείχαν 245 παιδιά (10,5 ετών, SD .526, 122 αγόρια 123 κορίτσια), Ε΄ και ΣΤ΄ τάξης του δημοτικού σχολείου. Την ομάδα παρέμβασης (ΟΠ) απετέλεσαν 123 παιδιά, στα οποία εφαρμόστηκε το πρόγραμμα κινητικής και ρυθμικής αγωγής δύο φορές την εβδομάδα, επί 13 εβδομάδες. Στην ομάδα ελέγχου (ΟΕ) συμμετείχαν 122 παιδιά, τα οποία ακολούθησαν το τυπικό αναλυτικό πρόγραμμα του μαθήματος ΦΑ. Πραγματοποιήθηκαν συνολικά 3 μετρήσεις: πριν από την εφαρμογή του παρεμβατικού προγράμματος και μετά το πέρας της σε όλους τους συμμετέχοντες και επαναληπτική μέτρηση μετά από δύο μήνες στο 30% των συμμετεχόντων. Αξιολογήθηκαν α) παράμετροι της ρυθμικής ικανότητας με το αξιόπιστο εργαλείο μέτρησης που σχεδιάστηκε ειδικά για τους σκοπούς αυτής της μελέτης, β) κινητικές δεξιότητες με τη δέσμη BOT2, γ) η ικανότητα αναγνώρισης ρυθμικών προτύπων και χορών με τη χρήση ειδικά σχεδιασμένου μουσικού ερωτηματολογίου, δ) αντιλήψεις των μαθητών/τριών, σχετικές με τη συμμετοχή τους στο μάθημα της ΦΑ, με τη χρήση σταθμισμένων ερωτηματολογίων. Επιπρόσθετα, πραγματοποιήθηκαν ημιδομημένες συνεντεύξεις αποτίμησης προγράμματος προς τους εκπαιδευτικούς ΦΑ που το εφάρμοσαν.Για τη στατιστική ανάλυση χρησιμοποιήθηκε το πακέτο SPSS 22. Για τη μελέτη των αλληλεπιδράσεων μεταξύ αρχικής, τελικής και επαναληπτικής μέτρησης και μεταξύ των ομάδων παρέμβασης και ελέγχου πραγματοποιήθηκε ανάλυση συνδιακύμανσης (ANOVA with repeated measures). Ως επίπεδο σημαντικότητας ορίσθηκε το p< .05Από τα αποτελέσματα προέκυψε ότι στην ΟΠ, μετά την εφαρμογή του προγράμματος, βελτιώθηκαν στατιστικά σημαντικά όλες οι εξεταζόμενες μεταβλητές. Συγκεκριμένα βελτιώθηκαν οι παράμετροι της ρυθμικής ικανότητας, οι κινητικές δεξιότητες, η ικανότητα αναγνώρισης ρυθμικών προτύπων και χορών και οι αντιλήψεις των μαθητών σχετικά με τη συμμετοχή τους στο μάθημα ΦΑ. Στην OE δεν υπήρξαν στατιστικά σημαντικές μεταβολές στις αντίστοιχες παραμέτρους. Από την επαναληπτική μέτρηση φάνηκε η διατήρηση της επίδρασης του προγράμματος. Συμπερασματικά, η εφαρμογή του καινοτόμου ψηφιακού εργαλείου αξιολόγησης παραμέτρων της ρυθμικής ικανότητας κρίνεται επιτυχής και προτείνεται η χρήση του σε περεταίρω έρευνες. Η εφαρμογή του προγράμματος κινητικής και ρυθμικής αγωγής κρίνεται αποτελεσματική, αφού επέδρασε θετικά σε όλες τις μεταβλητές που εξετάστηκαν. Επιπρόσθετα, το πρόγραμμα κινητικής και ρυθμικής αγωγής θεωρήθηκε εύχρηστο και ευχάριστο για τα παιδιά από τους εκπαιδευτικούς που το εφάρμοσαν. Η εφαρμογή του προτείνεται να συμπεριληφθεί στα αναλυτικά προγράμματα των μεγαλύτερων τάξεων της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. |