Popis: |
Günümüzde okullarda artan bir problem olarak görülen zorbalık “bir veya birden çok öğrencinin, kendilerinden daha güçsüz öğrencileri, kasıtlı ve sürekli olarak rahatsız etmesiyle sonuçlanan ve öğrencinin kendisini koruyamayacak durumda olduğu bir saldırganlık türü” olarak tanımlanmaktadır. Çocukların bütünsel gelişiminde önemli bir araç olarak görülen spora katılımın zorbalık davranışları üzerinde bir etkisinin olup olmadığı incelenmelidir. Bu düşünceden hareketle, bu araştırmada ortaokul öğrencilerinin zorbalık davranış eğilimlerinin spora katılım açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma nicel araştırma yöntemlerinden betimleyici nitelikli tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Verilerin elde edilmesinde, olasılıklı olmayan örnekleme yöntemlerinden amaçlı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Katılımcılar Manisa’da 6. 7. 8. sınıflarda öğrenim gören 300 ortaokul öğrencisidir. Veri toplama aracı olarak Satan (2006) tarafından geliştirilen Zorbalık Davranış Eğilim Ölçeği (ZDEÖ) kullanılmıştır. Veri analizinde bağımsız örneklemler t-testi ve tek yönlü varyans analizi test teknikleri kullanılmıştır. Sonuçlar, spor yapmayan öğrencilerin ölçeğin bütününe ait zorbalık puan ortalamalarının spor yapanlara göre anlamlı düzeyde yüksek olduğunu göstermektedir. Benzer şekilde, verilerin cinsiyet değişkenine göre analizinde, spor yapmayan kızların ölçeğin bütününe ait zorbalık puan ortalamalarının spor yapan kızlara göre anlamlı düzeyde yüksek olduğu tespit edilmiştir. Sınıf değişkenine göre verilerin analizinde, 6 ve 8. sınıfların duygu zorbalığı alt boyutu dışında ölçeğin tüm alt boyutlarında ve ölçek puan ortalamasında spor yapmayanların zorbalık puanlarının anlamlı düzeyde yüksek olduğu görülmüştür. Bu araştırmadan elde edilen sonuçlara dayalı olarak, öğrencilerin spor faaliyetlerine düzenli olarak katılımının, akran zorbalığı gibi istenmeyen davranışların azaltılmasında etkili olabileceği düşünülmektedir. |