| Popis: |
Osmanli doneminde XVIII. yuzyilin ikinci yarisina kadar Turkce kelimelerin madde basi olarak alindigi sozluklere pek rastlanmamaktadir. Bu donemde hazirlanan sozlukler Arapca-Turkce ve Farsca-Turkce olup cogu, egitim amaciyla yazilmistir. Bu iki dilli sozluklerin yani sira bu donemde cok dilli sozluklerin de yazilmis oldugunu gormekteyiz. Bu cok dilli sozluklerden biri olan Lugat-i Muskilât-i Eczâ , 17. yuzyildaki ilk cok dilli alan sozluklerinden sayilabilecek ozelliklere sahip bir eserdir. Lârendevi Dervis Siyâhi tarafindan yazilan cok dilli bir ecza/tip terimleri sozlugu olan eserde Arapca, Farsca, Grekce, Hintce, Suryanice, Ermenice, Ibranice ilac yapiminda kullanilan bitkilerin, terkiplerin, cesitli aslarin, sifali bircok cevherin, hastaliklarin ve bircok tibbi terimin Turkce karsiliklari verilmistir. Lugat-i Muskilât-i Eczâ , doneminde yazilan ilk kapsamli alan sozlugu olmasinin yaninda yazildigi donemin dil ozelliklerine ornek teskil etmesi bakimindan onemli bir eserdir. Dilimizdeki bircok sozcuk ve ekin zaman icinde soylenisi degistigi hâlde imlada yazilisi ayni kalmistir. Dildeki bu degisimin soylenise yansimasinin aksine imlanin sabit kalmasi genel bir kuraldir. Bu durum yazilisla soyleyisin farklilasmasina yol acmaktadir. Bu baglamda calismada Lugat-i Muskilât-i Eczâ tanitilarak eserde yer alan bazi eklerin yazimindaki duzluk-yuvarlaklik uyumu ele alinacaktir. |
