СИНТЕЗДІК ӨНЕР САБАҚТАСТЫҒЫНЫҢ КӘСІБИ БІЛІМ БЕРУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ КӨРІНІСІ

Jazyk: kazašština
Rok vydání: 2023
Předmět:
культура
театр өнері
Казахская сценическая школа
educational curriculum
continuity in theoretical and psychophysical activities
theatrical art
мәдениет
қазақ халқы
Kazakh people
кәсіби білім беру
преемственность в теоретической и психофизической деятельности
culture
театральное искусство
синтез-искусство
синтездік өнер
synthesis art
оқу білім бағдарламасы
казахский народ
теориялық және психофизикалық іс-әрекеттегі сабақтастық
Kazakh stage school
профессиональное образование
учебная образовательная программа
professional education
Қазақ сахна мектебі
DOI: 10.48371/peds.2023.69.2.009
Popis: Авторлар кәсіби қазақ сахна өнері саласындағы ғылыми теориялық еңбектерге сүйене отырып, ұлттық өнердің жаңа белеске көтерілуіне ықпал ететін бүгінгі жаһандану жағдайындағы білім, ғылым, өнер мен мәдениетті шығармашылықты-инновациялық кәсіби білім беру құзыреттілігін жетілдіру мақсатында В027 «Театр өнері – Актерлік өнер» бағдарламасында синтездік өнер саласындағы сахналық-жанрлық көркемдік сабақтастықтың негізін ұсынады. Тарихи деректерге сүйенсек актерлік өнердің кәсіби білімінің негіздері Еуропада 18 ғасырдың аяғы мен 19 ғасырдың басында қаланғаны белгілі, ал Азия елдерінде ол одан да ертеректе дамыған, халық шығармашылығының тамырынан бастау алған, мың жылдан астам тарихы бар жапондық «НО» театры әлі күнге дейін өзіндік мәнін жоғалтқан емес. Өнердің өзекті мәселесі әр ұлттың ерекше табиғатынан туындаған өмір заңдарынан бастау алатын ерекше құбылыс екені даусыз. Алайда, қазақтың кәсіби сахналық мектебі жоғарыда аталған мектептерден бастау алады деп айтуға болмайды. Біздің ұлттық руханиятымыздың байлығы (ауыз әдебиетінің, поэманың, қаһармандық жырлардың, эпостың інжу-маржандары және т.б.) ұлт құндылықтарына айналған ұлтымыздың сарқылмас асыл қазынасы негізінде туындаған «Дала театрынан» бастау алатыны айнымас ақиқат. Кенжелеп дамыса да қазақ сахна мектебі өзіндік көркемдік болмыс ерекшелігімен ұлттық құндылықтарымыздың әлемдік деңгейде сахналауында ерекше табыстарға жетіп өнерлі ұлттың бай руханиятының асыл қазыналарымен тамсандыруы, ерекше мәнге ие болды. Бұл зерттеу жұмысының басты мәселесі, қазақ сахна мектебінің даму сатыларындағы өнерлі де талантты тұлғаларының қосқан үлесі мен әлемдік сахна мектебінің даму жолдарындағы сабақтастықты зерделеу. В027 «Театр өнері - актерлік өнер» оқу бағдарламасында ұсынылған кәсіби шығармашылық білімнің құзыреттілігі өнер синтезінің сахналық-жанрлық көркемдік сабақтастығының негізін құрайды. Сахналық мектептің дамуы мен өсу жолдары әр халықтың рухани даму кезеңдеріне сай өркен жайғаны, бүгінгі жаһандану заманында көп ұлтты халықтардың игілікті істеріне айналды. Қазақ сахна өнері мектебі де аталған үдерістен шалғай қалмағаны баршамызға белгілі. Кәсіби білім алған сахна майталмандарының халықаралық фестиваль-конкурстарға қатысып жүлделі орынға ие болулары айтылған сөздің айғағы болып табылады. Осылайша, қазақ сахналық мектебі В027 «Театр өнері - актерлік өнер» білім беру бағдарламасының халықаралық шығармашылық білім беру бағдарламаларының қатарына енуінің көрсеткіші болып табылады.
Авторы, опираясь на научно-теоретические труды в области профессионального казахского сценического искусства, представляют основу сценическо – жанровой художественной преемственности синтеза искусств в программе В027 «Театральное искусство-актерское искусство», с целью совершенствования компетенций профессионального образования в условиях современной глобализации, способствующих подъему национального искусства на новый уровень. Хотя из исторических трудов известно, что основы профессионального образования актерского искусства заложены в Европе в конце 18 - начале 19 века, в азиатских странах оно начинается еще раньше, корнями происходящий из народного творчества Японский театр «Но» за свою более чем тысячелетнюю историю до сих пор не оторван от “собственной” школы. Неоспоримо, что актуальная проблема искусства - это особое явление, которое уходит корнями в законы жизни, порожденные уникальной природой каждой нации. Нельзя сказать, что казахская профессиональная сценическая школа берет свое начало в вышеупомянутых школах. Неоспоримо, что богатство нашей национальной духовности (жемчужины устной литературы, поэмы, героические псалмы, эпосы и т. д.) берет свое начало в “Степном театре”, построенном на примере неисчерпаемых сокровищ нашей нации, ставших ценностями нации. Несмотря на свою молодость, казахская сценическая школа имеющая свою художественную самобытность, приобрела особое значение в постановке наших национальных шедевров на мировом уровне, восхищая зрителей богатыми духовными сокровищами народа. Проблема данного исследования заключается в изучении на различных этапах развития сценического искусства вклада артистичных и талантливых людей казахской сценической школы и преемственности данной школы. Компетенции профессионального творческого образования, отраженные в учебной программе В027 "Театральное искусство-актерское искусство", составляет основу сценическо-жанровой художественной преемственности синтеза искусств. А то, что пути развития и роста сценической школы соответствовали этапам развития духовности каждого народа, сегодня, в эпоху глобализации, стало благородным делом многонациональных народов. Как известно, казахская школа исполнительского искусства не осталась в стороне от данного процесса. Свидетельством сказанного является то, что профессионально обученные мастера сцены принимают участие в международных фестивалях, конкурсах и занимают призовые места. Таким образом, казахская сценическая школа является показателем вхождения образовательной программы В027 «Театральное искусство-актерское искусство» в число международных творческих образовательных программ.
The authors, relying on scientific and theoretical works in the field of professional Kazakh stage art, present the basis of the stage – genre artistic continuity of the synthesis of arts in the program B027 "Theater art-acting art", in order to improve the competencies of professional education in the conditions of modern globalization, contributing to the rise of national art to a new level. Although it is known from historical works that the foundations of professional education of acting art were laid in Europe at the end of the 18th - early 19th century, in Asian countries it begins even earlier, the roots of the Japanese theater "Nо" originating from folk art for its more than a thousand-year history is still not divorced from its "own" school. It is undeniable that the actual problem of art is a special phenomenon that is rooted in the laws of life generated by the unique nature of each nation. It cannot be said that the Kazakh professional stage school originates in the aforementioned schools. It is undeniable that the wealth of our national spirituality (pearls of oral literature, poems, heroic psalms, epics, etc.) originates in the “Steppe Theater”, built on the example of the inexhaustible treasures of our nation, which have become the values of the nation. Despite its youth, the Kazakh stage school, which has its own artistic identity, has acquired special significance in staging our national masterpieces at the world level, admiring the audience with the rich spiritual treasures of the people. The problem of this research is to study the contribution of artistic and talented people of the Kazakh stage school and the continuity of this school at various stages of the development of stage art. The competencies of professional creative education, reflected in the curriculum B027 "Theater art-acting art", form the basis of the stage-genre artistic continuity of the synthesis of arts. And the fact that the ways of development and growth of the stage school corresponded to the stages of development of spirituality of each nation, today, in the era of globalization, has become a noble cause of multinational peoples. As you know, the Kazakh school of performing arts did not stay away from this process. The evidence of this is that professionally trained masters of the stage take part in international festivals, competitions and take prizes. Thus, the Kazakh stage school is an indicator of the entry of the educational program B027 "Theater art-acting art" into the number of international creative educational programs.
Педагогические науки, Выпуск 2 (69) 2023
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: