| Popis: |
Bu araştırmanın amacı okul müdürlerinin otoriter yönetim tarzı ile öğretmenlerin örgütsel adalet ve örgütsel muhalefet algıları arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Araştırmanın evreni 2020-2021 eğitim öğretim yılında Malatya ili merkez ilçeleri olan Battalgazi ve Yeşilyurt İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerine bağlı okullarda görev yapmakta olan 8989 öğretmenden, örneklemi ise evrendeki okullardan kota örnekleme yöntemiyle belirlenen 535 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırma nicel yöntemli olup, ilişkisel model ile desenlenmiştir. Araştırmada, öğretmenlerin, okul müdürlerinin otoriter yönetim tarzı, örgütsel adalet ve örgütsel muhalefet algıları ile ilgili alanyazın göz önünde bulundurularak doğrudan ve dolaylı etkileri öngören bir model öne sürülmüştür. Bu model yapısal eşitlik modellemesi (YEM) çerçevesinde gözlenen değişkenlerle path (yol) analizi ile test edilmiştir. Araştırma sonucunda, belirlenen 10 hipotezin 3’ünün reddedildiği, 7’sinin ise kabul edildiği görülmüştür. Araştırmanın öne çıkan bulgularına bakıldığında, okul müdürlerinin otoriter yönetim tarzının öğretmenlerin örgütsel adalet algılarının negatif yönde doğrudan anlamlı bir yordayıcısı olduğu belirlenmiştir. Okul müdürlerinin otoriter yönetim tarzının öğretmenlerin dikey muhalefet algılarının doğrudan anlamlı bir yordayıcısı olmadığı; ancak otoriter yönetim tarzının, öğretmenlerin yatay ve dışa aktarılmış muhalefet algılarını pozitif yönde ve anlamlı düzeyde yordadığı belirlenmiştir. Araştırma modelindeki aracılık etkileri incelendiğinde, örgütsel adaletin, okul müdürlerinin otoriter yönetim tarzı ile öğretmenlerin dikey muhalefet algısı ilişkisinde anlamlı bir aracı değişken olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca örgütsel adaletin, okul müdürlerinin otoriter yönetim tarzı ile öğretmenlerin yatay muhalefet algısı ilişkisinde de anlamlı bir aracı değişken olduğu tespit edilmiştir. Otoriter yönetim tarzına sahip okul müdürleri ile birlikte görev yapan öğretmenlerin dikey muhalefet stratejisinden kaçınarak yatay ve dışa aktarılmış muhalefete yöneldiği; ancak otoriter müdürün adil olması halinde dikey muhalefet stratejisini tercih edebileceği belirlenmiştir. Bu sonuçlar okullarda dikey muhalefetin gelişiminde örgütsel adaletin önemini ortaya koymaktadır. Bu bağlamda öğretmenlerin örgütsel adalet algılarını daha da geliştirebilmek amacıyla okul yönetiminde adalet, açıklık, tarafsızlık, tutarlılık, ortak çıkar, eşitlik, objektiflik ve şeffaflık ilkelerini içeren etik standartların belirlenmesi gerekmektedir. |
