КӘСІБИ ҚАЗАҚ ТІЛІН ОРЫС ТІЛДІ ТОПТАРДА ОҚЫТУ ЕРЕКШЕЛІГІ

Jazyk: kazašština
Rok vydání: 2023
Předmět:
Кәсіби қазақ тілі
мемлекеттік тіл
профессионально-коммуникативная компетенция
профессионально-ориентированное обучение
professional-oriented education
Kazakh language training according to professional specialty
professional-communicative competence
қазақ тілі екінші тіл ретінде
обучение казахскому языку по специальности
қазақ тілін кәсіби мамандыққа сәйкес оқыту
State language
орыс топтарына арналған қазақ тілі пәні
государственный язык
Профессиональный казахский язык
казахский язык как второй язык
Professional Kazakh language
Kazakh language as a second language
кәсіби-бағдарлы білім беру
коммуникативная компетенция
коммуникативтік құзыреттілік
предмет казахский язык для русских групп
communicative competence
кәсіби-коммуникативтік құзыреттілік
Kazakh language for Russian groups
DOI: 10.48371/peds.2023.69.2.018
Popis: Қазақ тілі Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі бола отырып, болашақ маманның кәсіби бағдарын қалыптастыру құралы қызметін атқарады. Мақалада мамандарды кәсіби даярлау мәселесі және жұмыс берушілер мен білім беру ұйымдары үшін қажеттілігі талқыланады. Жұмыс берушілер тарапынан болашақ мамандарға қойылатын талаптар – олардың іскерлік, дағды және құзеріттілік деңгейіне дейін көтерілуде. Мақалада «Кәсіби қазақ тілін» оқыту әдістемесін анықтау және сипаттау мәселесі шешіледі. Жұмыста студенттерге кәсіби бағдарланған мемлекеттік тілді екінші тіл ретінде оқытуға арналған бірнеше еңбектер талданады. Оларда «Кәсіби қазақ тілін» пән ретінде оқытудың негізгі мақсаты, өзге тілді аудиторияға (орыс тілді топтарда) оқыту ерекшелігі, студенттерге өз мамандығы бойынша терминологияны меңгерту, студенттердің коммуникативтік құзыреттілік деңгейін арттыру және мәселені шеше білуі маңыздылығын, сондықтан кәсіптік-бағдарлы қазақ тілін оқыту әдістемесі тәжірибеге бағытталуы қажет екені қарастырылады. Жоғары оқу орындарының студенттерінің кәсіби қазақ тілінде коммуникативтік дағдыларын қалыптастыру мамандық бойынша сөздік қорын дамытумен қатар қазақ тіл білімінің лингвистикалық ережелерінің қағидаларын жетік білуге тікелей байланысты. ЖОО-нда орыс тілінде оқитын студенттерге арналған «Кəсіби қазақ тілі» оқу құралы «Журналистика», «Маркетинг», «Педагогикa және психология» және басқа мамандықтарға да арналып шығып жатыр. Бірақ кәсіби-бағытталған қазақ тілін оқытудың әдістемесі, кәсіби-коммуникативтік компетенцияның құрамы және құрылуы жәйлы жұмыстар әлі де қажеттік тудырады. Сондықтан мақаладаавторлар С.С. Құнанбаеваның кәсіби тіл дамыту моделін негізге алып отырып, кәсіби-коммуникативтік құзыреттілікің құрамында когнитивтік, тілдік-мәдени және әлеуметтік-мәдени құзыреттіліктерін айқындайды.
Казахский язык, являясь государственным языком Республики Казахстан, служит средством формирования профессиональной направленности будущего специалиста. В статье рассматривается вопрос профессиональной подготовки специалистов и ее потребности для работодателей и образовательных организаций. Требования работодателей к будущим специалистам повышаются до уровня их профессиональных навыков и компетенций. В статье решается проблема определения и описания методики преподавания предмета «Профессиональный казахский язык». В работе анализируются несколько работ по обучению студентов профессионально ориентированному государственному языку как второму. В них раскрывается основная цель обучения «Профессиональному казахскому языку» как предмету, особенность обучения иноязычной аудитории (в русскоязычных группах), важность обучения студентов терминологии своей профессии, повышение уровня коммуникативной компетенции студентов и умение решать проблемы, поэтому считается, что методика профессионально ориентированного обучения казахскому языку должна быть ориентирована на практику. Формирование коммуникативных навыков студентов высших учебных заведений на профессиональном казахском языке напрямую связано с освоением словарного запаса специальности, а также знанием принципов лингвистических правил казахского языкового образования. Изданы учебные пособия «Профессиональный казахский язык» предназначенные для студентов, обучающихся на русском языке в вузах по специальностям «Журналистика», «Маркетинг», «Педагогика и психология» и другим. Однако по-прежнему существует необходимость работы над методикой профессионально-ориентированного обучения казахскому языку, составом и формированием профессионально-коммуникативной компетенции. Поэтому авторы статьи взяв в основу модель профессионального языкового развития Кунанбаевой С.С. определяют когнитивную, лингвокультурную и социокультурную компетенции как часть профессионально-коммуникативной компетенции.
The Kazakh language, being the state language of the Republic of Kazakhstan, serves as a means of forming the professional orientation of a future specialist. The article discusses the issue of professional training of specialists and their need for employers and educational organizations. Employers' requirements for future specialists are rising to the level of their business, skills and competence. In the article, the problem of defining and describing the teaching methodology of "Professional Kazakh language" is solved. The work analyzes several works for teaching professionally oriented state language as a second language to students. They study such problems as the main purpose of teaching "Professional Kazakh" as a subject, the peculiarity of teaching to an audience of another language (in Russian-speaking groups), the importance of teaching students the terminology of their profession, increasing the level of communicative competence of students and being able to solve problems, therefore, it is considered that the methodology of vocationally oriented Kazakh language teaching should be focused on practice. The formation of communicative skills of students of higher educational institutions in the professional Kazakh language is directly related to the development of the vocabulary of the specialty, as well as the thorough knowledge of the principles of the linguistic rules of the Kazakh language education. "Professional Kazakh language" educational tool for students studying Russian language at university is published for "Journalism", "Marketing", "Pedagogy and psychology" and other specialties. However, there is still a need for work on the methodology of professionally oriented Kazakh language teaching, the composition and creation of professional-communicative competence. Therefore, the authors of the article based on S.S. Kunanbaeva's model of professional language development, identify cognitive, linguistic-cultural and socio-cultural competences as part of professional-communicative competence.
Педагогические науки, Выпуск 2 (69) 2023
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: