Popis: |
Αν και υπάρχουν αρκετές μελέτες στην διεθνή βιβλιογραφία οι οποίες εξετάζουν τον ρόλο που διαδραματίζει η ψυχική καταπόνηση στην εμφάνιση των συμπτωμάτων, τις υποτροπές ή την επιδείνωση της ΣΚΠ, δεν έχει καταστεί μέχρι σήμερα δυνατό να προσδιοριστεί με σαφήνεια η πολύπλοκη αυτή σχέση. Σκοπός αυτής της ερευνητικής προσπάθειας, η οποία ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2003 και ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του 2009, δεν ήταν μόνο να αποσαφηνίσει πως το stress και κατ’ επέκταση η ψυχική κατάσταση των ασθενών σχετίζονται με την πορεία της ΣΚΠ, αλλά και να διερευνήσει εάν ένας βιολογικός παράγοντας, όπως η εσιταλοπράμη, μπορεί να έχει προστατευτικό ρόλο απέναντι στην «τοξική» επίδραση των στρεσογόνων γεγονότων ζωής στις υποτροπές ασθενών με ΣΚΠ. Στην Φάση I της έρευνας διαπιστώθηκε ότι, στρεσογόνα γεγονότα ζωής, υψηλά επίπεδα άγχους και λοιμώξεις μπορεί να αυξήσουν σημαντικά τον κίνδυνο υποτροπής σε γυναίκες ασθενείς με ΣΚΠ, με την μορφή εξάρσεων και υφέσεων. Ο κίνδυνος που προκύπτει μετά την εμφάνιση ΨΓΖ έχει αθροιστικό χαρακτήρα. Η στενή σχέση μεταξύ γεγονότων ζωής και επιπέδων άγχους, όπως αυτά αξιολογήθηκαν με την HAM-A, αλλά και η παραπλήσια επίδραση των δύο αυτών παραγόντων στην κλινική πορεία της νόσου, υποδηλώνει ότι πρόκειται για δύο διαφορετικές όψεις του ίδιου υποκείμενου φαινομένου. Στην Φάση II της έρευνας παρατηρήθηκε ότι η «διάρκεια» είναι το μόνο χαρακτηριστικό ψυχικής πίεσης το οποίο αυξάνει τον κίνδυνο ώσης, σε γυναίκες ασθενείς με ΣΚΠ, με την μορφή εξάρσεων και υφέσεων, εν αντίθεση με τον «τύπο» και την «βαρύτητα» των ΨΓΖ, τα οποία δεν φάνηκε να σχετίζονται με τις υποτροπές της ΣΚΠ. Η διάρκεια ενός στρεσογόνου γεγονότος, όπως υποκειμενικά αναφέρεται από τις ασθενείς, είναι ο σημαντικότερος προγνωστικός δείκτης υποτροπής και δεν φάνηκε να επηρεάζεται ούτε από την ψυχική τους κατάσταση. Η επίδραση των ΨΓΖ μακράς-διαρκείας στον κίνδυνο υποτροπής έχει αθροιστικό χαρακτήρα. Μόνο τα «αντικειμενικά» ψυχομετρικά εργαλεία αξιολόγησης της ψυχικής κατάστασης παρουσιάζουν «προγνωστική» ευαισθησία όσον αφορά τον κίνδυνο υποτροπής. Ο αριθμός (συχνότητα) ΨΓΖ που προηγούνται μίας ώσης, δεν φάνηκε να σχετίζεται ούτε με την βαρύτητα (βαθμολογία στην EDSS) ούτε με την διάρκεια της. Στην Φάση III της έρευνας καταδείχθηκε ότι η εσιταλοπράμη μπορεί να αποτελέσει μία αποτελεσματική και καλά ανεκτή θεραπευτική επιλογή για την πρόληψη των υποτροπών που σχετίζονται με ψυχική πίεση σε γυναίκες ασθενείς με ΣΚΠ, με την μορφή εξάρσεων και υφέσεων. Περαιτέρω μακροπρόθεσμες, προοπτικές μελέτες, οι οποίες θα εξετάζουν τόσο ψυχολογικούς (π.χ. ανάπτυξη δεξιοτήτων αντιμετώπισης ψυχοπιεστικών καταστάσεων, γνωσιακή-συμπεριφορική ψυχοθεραπεία, stress managment) όσο και βιολογικούς παράγοντες πρόληψης και θεραπείας, κρίνονται απαραίτητες προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος υποτροπής που σχετίζεται με το stress σε ασθενείς με ΣΚΠ. |