Νεότερες φαρμακευτικές προσεγγίσεις στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας

Jazyk: Greek, Modern (1453-)<br />Greek
Rok vydání: 2023
Předmět:
DOI: 10.26262/heal.auth.ir.346479
Popis: Η παχυσαρκία αποτελεί πολυπαραγοντική νόσο που συνδέεται με πολλαπλές συνοσηρότητες και επιβαρύνει σε πολλαπλά επίπεδα την παγκόσμια οικονομία, ενώ ο δραματικός επιπολασμός της σε συνδυασμό με τα περιορισμένης μέχρι σήμερα αποτελεσματικότητας, ασφάλειας και ανοχής διαθέσιμα φάρμακα θέτουν επιτακτική την ανάγκη για ανακάλυψη νέων φαρμακευτικών σκευασμάτων. Ο μηχανισμός όρεξης-πείνα-κορεσμού (gut-brain axis) αποτελεί ένα από τα πιο περίπλοκα μεταβολικά μονοπάτια στον άνθρωπο και περιλαμβάνει νευρικά και χυμικά ερεθίσματα μεταξύ μεσολιμβικού, ντοπαμινεργικού συστήματος, υποθαλάμου, πνευμονογαστρικού νεύρου και ορμονών του γαστρεντερικού συστήματος και του λιπώδους ιστού. Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια αναδεικνύεται όλο και περισσότερο ο ρυθμιστικός ρόλος του εντερικού μικροβιώματος και του μυοσκελετικού συστήματος στη διατήρηση του ενεργειακού ισοζυγίου. Στην παρούσα διπλωματική έγινε βιβλιογραφική ανασκόπηση στις διαθέσιμες βάσεις δεδομένων MEDLINE, ClinicalTrials.gov, Cochrane Library και Pubmed και έγινε παράθεση των σημαντικότερων ευρημάτων και παρατηρήσεων από τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες, συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις σχετιζόμενων με το υπό μελέτη θέμα, βάσει των αρχών της ιατρικής βασισμένης στην τεκμηρίωση (Evidence-based medicine). Η ανασκόπηση πραγματοποιήθηκε χρησιμοποιώντας συγκεκριμένες λέξεις-κλειδιά: παχυσαρκία, φαρμακοθεραπεία, μηχανισμός όρεξης-πείνα-κορεσμού, κεντρικό νευρικό σύστημα, ορεξιογόνα-ανορεξιογόνα πεπτίδια, ιντεγκρίνες, γαστροενδοκρινικά πεπτίδια, λιπώδης ιστός, εντερικό μικροβίωμα. Σύμφωνα με την τρέχουσα βιβλιογραφία, τα μέχρι σήμερα χρησιμοποιούμενα σκευάσματα (ορλιστάτη, φαιντερμίνη/τοπιραμάτη, ναλτρεξόνη/βουπροπιόνη και λιραγλουτίδη) προσφέρουν περιορισμένα αποτελέσματα στην απώλεια σωματικού βάρους στους παχύσαρκους ασθενείς. Αντιθέτως, πρόσφατα δεδομένα από τη χρήση αναλόγων ινκρετινών δείχνουν την εξαιρετικά σημαντική προσφορά αυτών στην απώλεια βάρους, η οποία σε ορισμένα πειραματικά, προς το παρόν, σκευάσματα φαίνεται να πλησιάζει αυτή των ησσόνων βαριατρικών επεμβάσεων. Μέχρι σήμερα, κορωνίδα της θεραπευτικής αντιμετώπισης της αποτελεί η αλλαγή των υγιεινοδιαιτητικών συνθηκών. Ωστόσο, αρκετές φορές η παραπάνω στάση δεν επαρκεί για την απώλεια του πλεονάζοντος σωματικού βάρους και τη διατήρηση αυτού. Σε αυτές τις περιπτώσεις κρίνεται βοηθητικό, η ενίσχυση της θεραπευτικής αντιμετώπισης με φάρμακα που στοχεύουν σε κεντρικούς και περιφερικούς υποδοχείς τροποποιώντας το μεταβολικό μονοπάτι της πείνας, όρεξης και κορεσμού. Τα τελευταία χρόνια, διαφαίνεται ότι η ενίσχυση της έκκρισης των γαστροενδοκρινικών ορμονών και η επίδραση σε υποδοχείς στόχους στο λιπώδη ιστό και σε περιφερικά όργανα προσφέρουν αρκετά υποσχόμενες θεραπευτικές επιλογές στο άμεσο μέλλον. Τέλος, πειραματικά πρωτοποριακά δεδομένα από προκλινικές και κλινικές δοκιμές υπερθεματίζουν τη συνεισφορά της γονιδιακής τεχνολογίας, της νανοτεχνολογίας, της εμβιομηχανικής στην ολιστική αντιμετώπιση της υπερβαρότητας και της παχυσαρκίας.
Obesity is a multifactorial disease that is associated with multiple comorbidities and burdens the global economy at multiple levels, while its dramatic prevalence in combination with the limited efficacy, safety and tolerability of the available drugs pose an urgent need for the discovery of new pharmaceutical agents. The appetite-hunger-satiety mechanism (gut-brain axis) is one of the most complex metabolic pathways in humans and includes neural and humoral stimuli between the mesolimbic, dopaminergic system, hypothalamus, vagus nerve and hormones of the gastrointestinal system and adipose tissue. At the same time, the regulatory role of the intestinal microbiome and the musculoskeletal system in maintaining energy balance has been increasingly highlighted. In this study, a bibliographic review was conducted in the available MEDLINE, ClinicalTrials.gov, Cochrane Library and Pubmed databases and the most important findings and observations from randomized clinical trials, systematic reviews and meta-analysis related to the subject under study were listed, based on the principles of evidence-based medicine. The review was performed using specific keywords: obesity, pharmacotherapy, appetite-hunger-satiety mechanism, central nervous system, anorexigenic-anorexigenic peptides, integrins, gastroendocrine peptides, adipose tissue, gut microbiome. According to the literature, the current agents (orlistat, phentermine/topiramate, naltrexone/bupropion and liraglutide) offer limited results in weight loss in obese patients. On the contrary, recent data from the use of incretin analogs show their extremely important contribution to weight loss, which in some preclinical and clinical trials seems to approach that of minor bariatric interventions. Until today, the cornerstone of the anti-obesity therapy is the lifestyle changes. However, several times the above attitude is not enough to lose excess body weight and maintain it. In these cases, it is considered helpful to strengthen the therapeutic treatment with drugs that target central and peripheral receptors by modifying the metabolic pathway of hunger, appetite and satiety. In recent years, it appears that the enhancement of the secretion of gastroendocrine hormones and the effect on target receptors in adipose tissue and peripheral organs offer promising therapeutic options. Especially, experimental breakthrough data from preclinical and clinical trials highlight the contribution of gene technology, nanotechnology, biomechanics to the combination treatment of overweightness and obesity.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: