SPEI ve SPI İndisleri Kullanılarak İstanbul-Damlıca Deresi Havzasında Kuraklık Şiddetlerinin Analizi

Autor: Fatih Bakanoğullari
Rok vydání: 2020
Předmět:
Zdroj: Toprak Su Dergisi. 9:1-22
ISSN: 2146-7072
1982-2006
DOI: 10.21657/topraksu.566693
Popis: Klimatolojik kaynakli afetlerin icinde kuraklik en karmasik ve hasar veren bir olaydir. Kurak ve yari kurak bolgelerde yagis, tarimsal uretimi kontrol eden en onemli faktordur. Turkiye'de de bazi bolgelerde kuraklik sorunu kendini ozellikle tarim sektorunde ve ekosisteme yaptigi etkiler ile gostermektedir. Bu calismanin amaci Istanbul-Buyukcekmece icme suyu havzasinda yer alan Damlica deresi havzasinda 1982-2006 yillari arasi havzada olculmus meteorolojik veriler kullanilarak kurakligin sikligi ve siddetinin Standartlastirilmis Yagis Evapotranspirasyon Indisi (SPEI) ile belirlenmesi ve Standartlastirilmis Yagis Indisi (SPI) ile karsilastirilmasidir. SPEI kuraklik indisi evapotranspirasyonu Thornthwaite esitligi ile tahmin etmektedir. 25 yillik veri seti ile yillik SPEI ve SPI Indeksleri arasindaki regresyon analizinde, ikinci derece polinoma gore yillik SPI ve SPEI kuraklik indeksleri arasinda determinasyon katsayisi (R2) 0.977 olarak belirlenmis ve istatistiksel olarak anlamli bulunmustur. Ancak aylik, mevsimlik ve 6 aylik kuraklik degerlendirmelerinde kuraklik siddetleri arasinda farklar gorulmustur. Yillik degerlendirme sonuclarina gore; SPEI indisi ile havzada 4 yil orta kurak (1983, 1989, 2004, 2006), 7 yil hafif kurak (1982, 1992, 1993, 1994, 1999, 2000, 2003), SPI indisi ile ise 2 yil siddetli kurak (1983, 1989), 3 yil orta kurak (1982, 2004, 2006) ve 2 yil hafif kurak (1992, 1993) yil olarak tespit edilmistir. Tarimsal uretim acisindan yagis, sicaklik ve evapotranspirasyon verileri ile hesaplanan SPEI kuraklik indisi tarimsal uretim ve kuraklik degerlendirmelerinde daha hassas sonular verdigi icin kurakligin azaltilmasi politikalarinda karar vericilere daha saglikli sonuclar verebilir.
Databáze: OpenAIRE