Popis: |
Η εργασία παρουσιάζει έναν εκτεταμένο ελέγχο δύο καλλιεργητικών περιόδων σε εδάφη και νερά στη λεκάνη απορροής του Πηνειού. Κύριοι στόχοι της μελέτης: η εφαρμογή πολυ-υπολειμματικών μεθόδων, η επικύρωση τους βάσει προτύπων διασφάλισης ποιότητας, ο έλεγχος της ύπαρξης υπολειμμάτων και η εκτίμηση της συμπεριφοράς τους με στόχο την αξιολόγηση της ποιότητας νερού επιφάνειας του Πηνειού, του υπόγειου νερού και της εδαφικής ρύπανσης. Ο Πηνειός είναι ένα από τα μεγαλύτερα ελληνικά ποτάμια, διατρέχει σχεδόν όλη τη Θεσσαλία και αποτελεί τον κύριο αποδέκτη εκροών από τοπικές βιομηχανίες. Εδαφικά δείγματα συλλέχθηκαν από αγροτεμάχια πολύ κοντά στον Πηνειό, με βαμβάκι, καλαμπόκι, σιτάρι και δενδροκαλλιέργειες. Τα υδατικά δείγματα λαμβάνονταν από το ποτάμι (και τους παραποτάμους) και από γεωτρήσεις. Υπήρχαν εννέα σημεία για τα υδατικά και δώδεκα για τα εδαφικά δείγματα. Η δειγματοληψία ήταν μηνιαία κατά την περίοδο ανάπτυξης της καλλιέργειας και μετά τριμηνιαία. Ο διαχωρισμός γινόταν με μηχανική ανακίνηση και υπερήχους (μίγμα ακετόνης-διχλωρομεθάνιου 1:1), και με εκχύλιση δια της στερεής φάσης με δίσκους C18 (μίγμα οξικού αιθυλεστέρα:διχλωρομεθάνιου 1:1) σε εδαφικά και υδατικά δείγματα αντίστοιχα. Ακολουθούσε ανάλυση σε αέρια χρωματογραφία συζευγμένη με φασματογράφο μάζας. Ελέγχθηκαν 22 ουσίες. Οι ανακτήσεις κυμάνθηκαν: από 56 ως 90%, και από 43 ως 87% σε εδάφη και νερά αντίστοιχα. Για την ποσοτικοποίηση χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος εσωτερικού προτύπου.Στα εδαφικά δείγματα ανιχνεύθηκαν δέκα δραστικές ουσίες (κατά σειρά ποσοστού εύρεσης): 4,4’-DDE, Prometryn, Trifluralin, Alachlor, Terbuthylazine, Acetochlor, Ethalfluralin, S-metolachlor Myclobutanil, Chlorpyrifos. Οι συγκεντρώσεις κυμαίνονται από 2 ως 1366 μg/kg, αλλά συνήθως βρίσκονται κάτω από 800 mg/kg. Στα υδατικά δείγματα ανιχνεύθηκε μόνο η ουσία prometryn σε τέσσερα επιφανειακά νερά σε συγκεντρώσεις ως 74 ng/l. Η διατριβή είχε ως αποτέλεσμα δύο επικυρωμένες και αξιόπιστες αναλυτικές μεθόδους προσδιορισμού επιλεγμένων φυτοφαρμάκων σε περιβαλλοντικά συστήματα. Η εφαρμογή των μεθόδων καταδεικνύει την ύπαρξη υπολειμμάτων σε διαφορετικό βαθμό και με εποχιακή διακύμανση. Ανιχνεύθηκαν υπολείμματα τόσο σε εδαφικά όσο και σε υδατικά επιφανειακά δείγματα, σε πολύ μικρότερο βαθμό. Η δυναμική για ρύπανση του Πηνειού είναι μικρότερη από άλλα ποτάμια στην Ελλάδα. Αυτό αποδίδεται εν μέρει στην περιορισμένη επιφανειακή απορροή ελλείψει κλίσεων στην περιοχή. Το συμπέρασμα συμφωνεί με παλαιότερες επιστημονικές έρευνες. |