| Popis: |
Narodowy indyferentyzm to kategoria, ktora od pewnego czasu coraz wyraźniej pojawia sie na kartach historycznych studiow poświeconych rozwojowi nacjonalizmow w Europie Środkowo-Wschodniej XIX i I pol. XX w. W pracach tych omawiane pojecie pojawia sie przy okazji analiz sytuacji roznych spoleczności, ktore przez dlugi czas wyraźnie odnosily sie w sposob obojetny do proponowanych im narodowych programow i tozsamości. Badacze zajmujący sie indyferentyzmem narodowym koncentrują sie glownie nad przeszlością grup zamieszkujących pogranicza Europy Środkowo-Wschodniej. Przyglądając sie ich badaniom mozna odnieśc wrazenie, ze zjawisko to mozna bylo zaobserwowac jedynie w dobie tworzenia sie panstw narodowych. W prezentowanym artykule pokazuje, ze wspomniana kategoria moze byc uzyteczna takze w analizach dotyczących wspolczesnych studiow nad etnicznością i tozsamością narodową. Przykladem spoleczności, w ktorej mozemy obserwowac zjawiska wpisujące sie moim zdaniem w problematyke indyferentyzmu narodowego jest slowianskojezyczna spolecznośc z rumunskiego powiatu Marmarosz. Jak pokazuje interesująca mnie spolecznośc, a przynajmniej dostrzegalna jej cześc, mimo zmieniających sie warunkow oraz pojawiających sie kolejnych i konkurującymi z sobą idei o charakterze narodowym i etnicznym, znajduje przestrzen do pozostawania ambiwalentnym wobec nich, nawet na początku XXI w. w dobie rozwinietych panstw narodowych. National indifference is a concept that has been making an increasingly stronger presence on the pages of studies addressing the history of nationalisms in Central and Eastern Europe of the 19 th and the first half of the 20 th century. In these works this concept is mentioned when analyzing the status of various communities, which for a long time showed a clearly indifferent attitude to the national programmes and identities proposed to them. Researchers exploring the problems of national indifference focus mainly on the history of groups living in the borderland areas of Central and Eastern Europe. Looking into their studies, one can get the impression that this phenomenon could only be spotted in the times when nation-states were in the process of formation. In the presented article I argue that the aforementioned concept can also be useful when analyzing contemporary studies on ethnicity and national identity. One example of a community in which phenomena fitting into national indifference can be spotted is the Slavic-speaking community of the Maramures region in Romania. As shown in the article, this community, or at least a discernible part of it, despite the changing circumstances and emerging competitive national and ethnic ideas, has found space to remain ambivalent towards them, even at the beginning of the 21 st century in an era of well-established nation-states. |
