| Popis: |
Halifelik, dört halifeden sonra saltanata dönüşmüş ve siyasi bir kimlik kazanmıştır. Halifelik, son olarak Yavuz Sultan Selim’in 1517’de Mısır seferinden sonra Osmanlı Devleti’ne geçmiştir. 1 Kasım 1922 tarihinde saltanat kaldırılmış ve bir yıl sonra 29 Ekim 1923 tarihinde Cumhuriyet ilan edilmiştir. Türkiye, 3 Mart 1924 tarihinde, 14 asır boyunca devam eden halifelik kurumunu kaldırmıştır. Halifeliğin kaldırılması yakın tarihin en önemli olaylarındandır. Günümüze kadar, Milli Mücadele’nin önde gelen Paşalarıyla Rauf Bey’in Mustafa Kemal Paşa ile arasında yaşadıkları tartışmalar, kapsamlı şekilde ele alınmasına rağmen halifeliğin kaldırılması olayında yapılan çalışmalar incelendiğinde, onların arasında vuku bulan gelişmelerin yüzeysel kaldığı ve yeteri kadar ele alınmadığı görülmüştür. Bu nedenle çalışmanın amacı, o dönem yaşanan olayları kapsamlı şekilde ele alarak, tespit etmek ve anlatmaktır. Ağırlıklı olarak, saltanatın kaldırılmasından sonra Kazım Karabekir Paşa, Refet (Bele) Paşa, Ali Fuat (Cebesoy) Paşa ve Rauf (Orbay) Bey’in halife etrafında birleşmeye çalışmalarına yönelik tartışmalar incelenmiştir. Paşalarla Rauf Bey’in halifeliğin kaldırılmasına yönelik tepkilerinin nasıl olduğu hakkındaki değerlendirmeler üzerinde durulmuştur. Bu çalışmada genel olarak tarihsel araştırma yöntemi uygulanmıştır. Çalışmada, arşiv belgeleri, hatıratlar, dönemin gazeteleri ve çeşitli telif-tetkik eserler kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda, Mustafa Kemal Paşa’nın yapmış olduğu inkılapların, buna halifeliğin kaldırılması olayı da dahil olmak üzere, Paşalar ve Rauf Bey tarafından tam manasıyla anlaşılamadığı ve içselleştirilemediği görülmüştür. |
